ترجمه‌ی مقالات به‌ عربی

ترجمه‌ی مقالات به عربی

در حد اطلاع حداقل بیست مقاله محسن کدیور به زبان عربی ترجمه و در بیست و نُه نوبت منتشر شده است. شش مقاله دو بار ترجمه شده! (مقالات ش ۲، ۶، ۷ ، ۱۲، ۱۵ و ۱۸)، و ترجمه سه مقاله از یک مترجم هم دو بار منتشر شده است. (مقالات ش ۶، ۷ و ۹) در اکثر ترجمه ها نام مترجم ذکر شده است، اما مترجم مقالات ش۱، ۲ب، ۸ ، و ۱۵الف معرفی نشده اند. در اغلب موارد منبع اصلی ترجمه ذکر نشده است. به استثنای موارد ۳، ۱۸، ۱۹ و ۲۰ کلیه ترجمه‌ها بدون اطلاع و بالتبع بدون اجازه نویسنده صورت گرفته است! علاوه بر این در مقاله ش ۷ در هر دو ترجمه ذیل عنوان یعنی «اسناد حقوق بشر» در ترجمه حذف شده است! مقاله ش ۸ بدون هیچ توضیحی منتخبی از متن اصلی است.

مورد یازدهم ترجمه متن پیاده شده از سخنرانی در یک جلسه خانگی قبل از ویرایش نویسنده است! اما مفتضح ترین ترجمه مورد شماره ۹ است. مقاله ای به نام کدیور به عربی منتشر شده که وی نویسنده آن نیست. مترجم به انتخاب خود بخشهایی از پنج  سخنرانی و یک مقاله او را مونتاژ کرده و با عنوان جدیدی به نام نویسنده منتشر کرده است. قبلا به این فعل قبیح مجله مذکور اشاره شد: علمای ابرار در مجله‌ی نصوص معاصره‌ی بیروت (بهمن ۱۳۹۴) اخیرا (بهار ۱۳۹۸) مجله مذکور همان مباحث را در قالب کتاب هم منتشر و فعل قبیحش را تکرار و قبیح‌تر کرده است. مجله «نصوص معاصرة» و ناشر آن «مركز البحوث المعاصرة» در بیروت غیرقابل اعتماد و متوسل به طرق نامشروع و ضداخلاقی هستند. در این معرفی کیفیت ترجمه‌ها و وفاداری آنها به متن فارسی ارزیابی نشده است.

مشخصات کامل و متن این مقالات به ترتیب انتشار ترجمه به شرح زیر است:

 

۱. ترجمه‌ی مقاله‌ی: انديشه‎‌هاي جديد و ارزش تفكر فلسفي صدرالمتألّهين، ۱۳۷۲، بعدا در کتاب دفتر عقل، ۱۳۷۷، ص۵۵-۸۸:

اهمّيت الفكر الفلسفي عند صدرالدين الشيرازي، التوحيد، العدد ۷۵، ذی القعده ۱۴۱۵ [فروردین ۱۳۷۴]، صص۸۳-۷۰؛ تصویبات حول ترجمة، التوحید، العدد ۷۸، جمادی الاولی ۱۴۱۶ [مهر ۱۳۷۴]، صص ۱۵۰-۱۴۸.

 

۲. ترجمه مقاله نظریه های دولت در فقه شیعه، فصلنامه راهبرد، تهران، پائیز ۱۳۷۳، سال اول، شماره ۴، صص۱-۴۱:

ا – نظریات الدوله فی الفقه الشیعی المعاصر، إعداد خالد توفیق،۱۰ قسمت، کیهان العربی، تهران، ۳ رجب تا ۹ رمضان ۱۴۱۶[۵ آذر تا ۱۰ بهمن ۱۳۷۴]؛ [ترجمه آزاد همراه با توضیحات و نقد]

ب – نظریات الدوله فی الفقه الشیعی؛ القضایا الاسلامیة (فصلیة)، العدد السادس، ۱۴۱۹ [۱۳۷۷]، صص ۱۰۹-۵۶.

 

۳. ترجمه مقاله متخذ از رساله دکتری علي اكبر كمالي اردكاني با راهنمایی محسن کدیور، گروه علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس: مردم سالاري در انديشه سياسي معاصر شيعه (بررسي آراء شمس‎الدين و حائري يزدي)، آذر ۱۳۸۲:

– حكومه الشعب في آراء الشيخ محمد مهدي شمس‎الدين و الدكتور مهدي الحائري اليزدي و مقارنتها بنموذج الديمقراطية التكاملية، با همكاري علي اكبر كمالي اردكاني، مجلة العلوم الانسانية للجمهورية الاسلامية الايرانية، السنة الحادية عشر، العدد ۱۱(۴)،الخريف ۱۴۲۵، ۲۰۰۴م [پائیز ۱۳۸۳]؛ صص۶۸-۵۵.

 

۴. ترجمه مقدمه بخش دوم و فصول ۱۳ تا ۱۵ کتاب حکومت ولایی، ۱۳۷۷، ص۲۲۳-۲۴۱:

– ولایة الفقیه، قرائة فی النطاق المنهجی؛ ترجمة مهدی الامین؛ نصوص معاصرة (فصلیة تعنی بالفکر الدینی المعاصر)، مرکز البحوث المعاصرة فی بیروت، السنة الاولی، العدد الثالث، صیف ۲۰۰۵م/۱۴۲۶ه [تابستان ۱۳۸۴]، صص۲۷۶-۲۹۰.

 

۵. ترجمه‌ی مقاله‌ی عقل و دین از نگاه محدث و حکیم، ۱۳۷۱، بعدا در کتاب دفتر عقل، ۱۳۷۷، صص۸۹-۱۳۰:

– العقل والدين بين المحدّث والحكيم، ترجمة: حيدر حبّ‌الله، نصوص معاصرة: فصلية تعنى بالفكر الديني المعاصر، تصدر عن مركز البحوث المعاصرة في بيروت، العدد السابع، السنة الثانية، صيف ۲۰۰۶م، ۱۴۲۷هـ [پائیز ۱۳۸۵]، ص ۱۸۵-۱۳۹.

 

۶. ترجمه‌ی مقاله‌ی بازخوانی امامت در پرتو نهضت حسینی، ۱۹ بهمن ۱۳۸۴.

ا – الإمامة والصيروة التاريخية، كيف تغيّر مفهوم الإمامة عند الشيعة بمرور الزمن؟ ترجمة: منال باقر، نصوص معاصرة: فصلية تعنى بالفكر الديني المعاصر، تصدر عن مركز البحوث المعاصرة في بيروت، العـدد العاشر، السنة الثالثة، ربيع ۲۰۰۷م، ۱۴۲۸هـ، [بهار ۱۳۸۶]، ص۲۱۸-۲۰۳.

ب – اعادة قرائة مفهوم الامامة فی ضوء النهضة الحسینیة، فی کتاب القراءة المنسیة إعادة قراءة نظریة: الأئمة الاثنا عشر علماء أبرار وأربع مقالات أخری، د. محسن کدیور، تعریب وتقدیم وحواشی: د. سعد رستم، مؤسسة الانتشار العربی، بیروت، ۲۰۱۱ [۱۳۹۰]، ص۱۰۷-۱۳۶. 

ج – الإمامة والصيروة التاريخية، كيف تغيّر مفهوم الإمامة عند الشيعة بمرور الزمن؟ترجمة: منال باقر، در کتاب قراءات جديدة ومنافحات عتيدة، سلسلة کتاب نصوص معاصرة، العدد التاسع، تألیف مجموعة من الباحثین، إعداد وتقديم: حيدر حب الله، الطبعة الاولی، دار روافد للطباعة والنشر والتوزیع،بيروت، لبنان؛ ۲۰۱۹م [۱۳۹۸]، ص ۹۵-۱۱۲.

  • اولا، ترجمه منال باقر در مجله و کتاب عینا یکی است با یک تفاوت. در کتاب مقاله فاقد مقدمه است، اما مقاله در مجله پیشگفتار کوتاهی در معرفی نقد مقاله دارد! در حقیقت درج مقاله مقدمه درج نقد آن است در مجله و کتاب. ثانیا، ترجمه سعد رستم حداقل در عنوان به متن فارسی وفادار است، اما منال باقر در مجله و کتاب عنوان متفاوتی بر مقاله گذاشته است، عنوانی که متعلق به نویسنده نیست.

 

۷. ترجمه مقاله آزادی عقیده و مذهب در اسلام و اسناد حقوق بشر، ۱۳۸۰، بعدا در کتاب حق الناس: اسلام و حقوق بشر، ۱۳۸۷، ص۱۸۱-۲۱۵. متاسفانه ذیل عنوان مقاله در هر دو ترجمه حذف شده است! ترجمه نخست دو بار منتشر شده است.

ا – حرية الدين والعقيدة في الإسلام، مطالعة فقهية، ترجمة: علی الوردی، الاجتهاد والتجدید، فصلية مختصة بقضايا الاجتهاد والفقه الإسلامي، العددان التاسع والعاشر، السـنة الثالثة، شتاء وربيع ۲۰۰۸م، ۱۴۲۹هـ، [زمستان ۱۳۸۶ و بهار ۱۳۸۷]، صص۵۷-۱۱.

ب – حرية الدين والعقيدة في الإسلام، مطالعة فقهية، ترجمة: علی الوردی، در کتاب العنف والحریة الدینیة: قراءات واجتهادات في الفقه الإسلامي، إعداد حیدر حب الله، بیروت، موسسة الانتشار العربی، مرکز البحوث المعاصرة، سلسلة کتاب مجلة الاجتهاد والتجدید، ۲۰۱۱م [۱۳۹۰]، جلد اول، ص۷۷-۱۲۴.

ج – حریة العقیدة والدین فی الاسلام؛ ترجمة حیدر نجف؛ قضایا اسلامیة معاصرة: فصلیة متخصصة بالهموم الفکریة للمسلم المعاصر، مرکز درسات فلسفة الدین، بغداد، السنة الثالة عشرة، العدد ۳۹-۴۰، شتاء وربیع ۲۰۰۹م/۱۴۳۰ه [زمستان ۱۳۸۷ و بهار ۱۳۸۸]، ص۱۴۶-۱۸۷.

 

۸. ترجمه «بخشهایی از» مصاحبه مرزهای آزادی از منظر دین، زمستان ۱۳۷۷، بعدا در کتاب دغدغه های حکومت دینی، ۱۳۷۹، ص۴۹۵-۵۴۳:

– حدود الحریة من منظور الدینی، حوار مع محسن کدیور، [مترجم ؟]، قضایا اسلامیة معاصرة: فصلیة متخصصة بالهموم الفکریة للمسلم المعاصر، مرکز درسات فلسفة الدین، بغداد، السنة الثالة عشرة، العدد ۳۹-۴۰، شتاء وربیع ۲۰۰۹م/۱۴۳۰ه [زمستان ۱۳۸۷ و بهار ۱۳۸۸]، ص۱۳-۴۸.

 

۹. مونتاژ ناشیانه، ضداخلاقی، خلاف شرع و غیرقانونی شش مطلب بدون مشخص کردن این‌که از هرکدام چه قسمتی اخذ شده است: سخنرانی چرا تشیع؟ کدام تشیع؟ (آبان ۱۳۸۴)، درس‌گفتارهای بازخوانی تشیع (دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران، آذر ۱۳۸۴)، سخنرانی‌ بازخوانی امامت در پرتو نهضت حسینی، (بهمن ۱۳۸۴)، سخنرانی‌ تشیع حسینی (اسفند ۱۳۸۴)، مقاله‌ی قرائت فراموش‌شده: بازخوانی نظریه فراموش شده علمای ابرار، تلقی اولیه اسلام شیعی از اصل امامت، (اردیبهشت ۱۳۸۵)، و بالاخره سخنرانی ویرایش نشده مقام صالحی نجف آبادی در نقد غلو (خرداد ۱۳۸۵).

ا – التشيع في قراءة جديدة: مطالعات في نظريات الإمامة بين الغلوّ والتقصير، ترجمة السیدحسن‌علي مطرالهاشمي، نصوص معاصرة: فصلية تعنى بالفكر الديني المعاصر، تصدر عن مركز البحوث المعاصرة في بيروت، العـدد التاسع عشر، السـنة الخامسة، صيف ۲۰۱۰م، ۱۴۳۱هـ، ص۷۱-۱۱. [حیدر حب‌الله (رئیس التحریر)].

 ب – التشيع في قراءة جديدة: مطالعات في نظريات الإمامة بين الغلوّ والتقصير، ترجمة السیدحسن‌علي مطرالهاشمي، در کتاب الإمامة، قراءات جديدة ومنافحات عتيدة، سلسلة کتاب نصوص معاصرة، العدد التاسع، تألیف مجموعة من الباحثین، إعداد وتقديم: حيدر حب الله، الطبعة الاولی، دار روافد للطباعة والنشر والتوزیع، بيروت، لبنان؛ ۲۰۱۹م [۱۳۹۸]، ص۲۱-۹۳.

  • این دو ترجمه عینا یکی است با سه تفاوت: تفاوت اول: حذف پاورقی شماره ۱ ص ۶۹ موجود در مجله و محذوف در کتاب. در این پاورقی پنج مأخذ مونتاژ به طور کلی – منهای مأخذ ششم، بدون مشخص کردن اینکه از هر مأخذ کدام قسمت نقل شده – آمده بود. در کتاب همین اطلاعات ناقص هم حذف شده و مقاله مونتاژی در هیأت مورد نظر مدیر مسئول مجله و ویراستار کتاب – که هر دو هم یکی هستند – و مترجم دربست به نویسنده نسبت داده شده است. تفاوت دوم: در کتاب (ص ۱۳۳، پاورقی ش۲) ادعا شده مقاله «قرائت فراموش شده» فصل اول کتاب را تشکیل می دهد. این عبارت در مجله نیامده بود (شماره ۲۰ ص ۳۷). ادعای مذکور کاملا خلاف واقع است، چرا که فصل اول کتاب (یعنی همین مقاله مونتاژی) متشکل از پنج سخنرانی علاوه بر مقاله مذکور است. تفاوت سوم: مقاله در مجله پیشگفتاری مختصر دارد (ص ۱۱) که کتاب فاقد آن است. در این پیشگفتار (با امضای تحریر) به ترجمه مقاله قبلا منتشرشده در همین مجله [مقاله شماره ۶] و نقد آن و این که درج مقاله مقدمه نقدهای آن است اشاره شده است. بعد از درج مقاله مونتاژی فوق در مجله و کتاب ده مقاله در نقد آن درج شده است.

 

۱۰. ترجمه درس‌گفتار دانشکده‌ی فنی دانشگاه تهران بازخوانی تشیع، شاخص‌های بازخوانی تشیع، جلسه‌ی اول: ۲ آذر ۱۳۸۴.

– الدلائل المرشدة فی اعادة قرائة التشیع، فی کتاب القراءة المنسیة إعادة قراءة نظریة: الأئمة الاثنا عشر علماء أبرار وأربع مقالات أخری، د. محسن کدیور، تعریب وتقدیم وحواشی: د. سعد رستم، مؤسسة الانتشار العربی، بیروت، ۲۰۱۱ [۱۳۹۰]، ص۸۵-۱۰۶.

 

۱۱. ترجمه متن سخنرانی «ویرایش‌نشده» بررسی زیارت جامعه کبیره، ۱۸ اسفند ۱۳۸۴.

دراسة نقدیة للزیارة الجامعة الکبیرة، فی کتاب القراءة المنسیة إعادة قراءة نظریة: الأئمة الاثنا عشر علماء أبرار وأربع مقالات أخری، د. محسن کدیور، تعریب وتقدیم وحواشی: د. سعد رستم، مؤسسة الانتشار العربی، بیروت، ۲۰۱۱ [۱۳۹۰]، ص۲۱۴-۱۸۱.

 

۱۲. ترجمه مقاله قرائت فراموش شده: بازخوانی نظریۀ علمای ابرار، تلقی اولیۀ اسلام شیعی از اصل امامت، مجله مدرسه، شماره سوم، ارديبهشت ۱۳۸۵، تهران ،صفحه۹۲ تا ۱۰۲.

ا – اعادة قرائة نظریة «الائمة الاثنی عشر علماء ابرار ومجتهدون اتقیاء»، ای فهم الشیعة الاوائل لاصل الامامة، فی کتاب القراءة المنسیة إعادة قراءة نظریة: الأئمة الاثنا عشر علماء أبرار وأربع مقالات أخری، د. محسن کدیور، تعریب وتقدیم وحواشی: د. سعد رستم، مؤسسة الانتشار العربی، بیروت، ۲۰۱۱ [۱۳۹۰]، ص۹-۸۴.

ب – القراءة المنسية … مراجعة لنظرية «العلماء الأبرار» القراءة الأولى للمذهب الشيعي عن أصل الإمامة، ترجمة أحمد القبانجي، الحوار المتمدن، العدد: ۳۹۷۲، ۲۰۱۳/۱/۱۴ [۲۵ دی ۱۳۹۱]

 

۱۳. ترجمه مقاله‌ی تأمّلی در منابع اعتقادی، ۲۴ مهر ۱۳۸۵.

– تاملات فی مصادر العقاید الدینیة، فی کتاب القراءة المنسیة إعادة قراءة نظریة: الأئمة الاثنا عشر علماء أبرار وأربع مقالات أخری، د. محسن کدیور، تعریب وتقدیم وحواشی: د. سعد رستم، مؤسسة الانتشار العربی، بیروت، ۲۰۱۱ [۱۳۹۰]، ص۱۳۷-۱۸۰.

 

۱۴. ترجمه مقاله مردم‌سالاری دینی، شهریور ۱۳۸۰، بعدا در کتاب شریعت و سیاست: دین در حوزه عمومی، کتاب الکترونیکی، ۱۳۸۷، صص۲۵۵-۲۶۸.

الديمقراطية والديمقراطية الدينية : المباديء الاساسية، ترجمه د. توفیق السیف، در کتاب الديمقراطية في بلد مسلم، اکتبر ۲۰۱۱ [آبان ۱۳۹۰]، کتاب الکترونیکی. 

 

۱۵. میزگرد دین، مدارا و خشونت، محمد مجتهد شبستری و محسن کدیور، کیان، شماره ۴۵، بهمن و اسفند ۱۳۷۷؛ بعدا در کتاب دغدغه های حکومت دینی، ۱۳۷۹، ص۸۵۹-۸۸۳.

ا – الدین بین التسامح والعنف: حوار بین الشیخ محمد مجتهد شبستری و الشیخ محسن کدیور، مترجم؟، قضایا اسلامیة معاصرة: فصلیة متخصصة بالهموم الفکریة للمسلم المعاصر، مرکز درسات فلسفة الدین، بغداد، السنة الثامنة، العدد ۲۸-۲۹، صیف وخریف ۲۰۰۴م/۱۴۲۵ه [تابستان و پائیز ۱۳۸۲]، ص۳۵-۷۰.

ب – الدین والعنف، نبذة مع الشيخ محمد مجتهد شبستري والشيخ محسن كديور، ترجمة حيدر حب‌الله، نصوص معاصرة، مركز البحوث المعاصرة في بيروت، ۳ سبتمبر ۲۰۱۲ [۱۳ شهریور ۱۳۹۱ [ترجمه گزیده ای از میزگرد]

 

۱۶. ترجمه مصاحبه‌ی جامعه مدنی به مثابه یک روش، روزنامه خرداد، تهران، آذر ۱۳۷۷، بعدا در کتاب دغدغه های حکومت دینی، ۱۳۷۹، ص۲۶۹-۲۸۴.

المجتمع المدني مجتمع تحت سلطة القانون، ترجمة أحمد القبانجي؛ فی کتاب مطارحات فی عقلانية الدين والسلطة، مجموعة من المؤلفین، بیروت، منشورات الجمل، ۲۰۰۹ [۱۳۸۸]، ص۷۹-۱۰۲؛ بیروت، مؤسسة الانتشارات العربی، ۲۰۱۰ [۱۳۸۹]، ص۹۹-۱۲۶؛ الحوار المتمدن، العدد: ۳۹۴۲، ۲۰۱۲/۱۲/۱۵ [۲۵ آذر ۱۳۹۱].

 

۱۷. ترجمه مقاله اصول سازگاری اسلام و مدرنیته، ۱۳۸۲، بعدا کتاب حق الناس: اسلام و حقوق بشر، ۱۳۸۷، ص۳۵-۴۶.

– اصول انسجام الإسلام والحداثة، ترجمة مشتاق عبدمناف، قضایا اسلامیة معاصرة: فصلیة متخصصة بالهموم الفکریة للمسلم المعاصر، مرکز درسات فلسفة الدین، بغداد، السنة السادسة عشر، العدد ۵۱-۵۲، صیف وخریف ۲۰۱۲م/۱۴۳۳ه [تابستان و پائیز ۱۳۹۱]، ص۳۰۲-۳۱۴.

 

۱۸. ترجمه‌ی مقاله‌ی بازخوانی حقوق زنان در اسلام: عدالت مساواتی به جای عدالت استحقاقی، آبان ۱۳۹۰:

ا – اعادة النظر فی حقوق المرأة فی الاسلام: عدالة المساواة بدیلا عن عدالة الاستحقاقات، ترجمة حسام الدین بدر، مراجعة الترجمة منی ابراهیم، فی کتاب قانون الاسرة المسلمة ومعضلة المساواة، تحریر زیبا میرحسینی، کاری فوغت، لینا لارسن و کریستیان موی، بیروت، دارکتاب البنانی، القاهرة، دارالکتاب المصری، ۲۰۱۷م/۱۴۳۹ه [۱۳۹۶ش]، ص۴۰۹-۴۵۱. [ترجمه از متن انگلیسی]

ب – مراجعة لحقوق النساء في الاسلام: من العدالة النسبية الى الانصاف، ترجمه د. توفیق السیف، مجلة حکمة: اجتهاد ثقافی و فلسفی، دسامبر ۲۰۱۸ [آذر ۱۳۹۷]؛ [ترجمه از متن فارسی، ترجمه دقیق‌تر]

 

۱۹. ترجمه‌ی مقاله‌ی از اسلام تاریخی به اسلام معنوی، ۱۳۸۰، بعدا در کتاب حق الناس: اسلام و حقوق بشر، ۱۳۸۷، صص ۱۵-۳۴:

فهم الاسلام بین القرائة التقلیدیة والقرائة المقاصدیة، ترجمه د. توفیق السیف، الکلمة(مجلة فصلية تعنى بشؤون الفكر الإسلامي وقضايا العصر والتجدد الحضاري)، منتدی الکلمة للدراسات والابحاث، العدد ۱۰۰، السنة الخامسة والعشرون، صیف ۲۰۱۸م/ ۱۴۳۹ه [تابستان ۱۳۹۷]، بیروت، صص۱۴۱-۱۷۲.

 

۲۰. ترجمه یادداشت امام حسین از منظری دیگر: قاعده یا استثنا؟، ۱۸ شهریور ۱۳۹۸:

الامام الحسین من وجهة نظر اخری: قاعدة ام استثناء؟، ترجمة حسن صراف، المدي، جریدة سیاسیة یومیة، السنة السابعة عشرة، العدد (۴۵۰۷ و ۴۵۰۸)، ۱۶ و ۱۷ ایلول ۲۰۱۹، [۸ و ۹ مهر ۱۳۹۸]، ص ۶: آراء وافکار.

 

اگر شما از ترجمه‌ی مقالاتی اطلاع دارید که در فهرست فوق نیامده، لطفا از طریق ایمیل وبسایت خبر دهید.

تا کنون ترجمه عربی چهار کتاب کدیور در بیروت منتشر شده است.

این فهرست به روز می شود.

ویرایش اول ۱۵ مرداد ۱۳۹۸

ویرایش دوم ۱۸ مهر ۱۳۹۸