پرسش: دوبار عبارت “اولی الامر” در قرآن آمده است.آیات ۵۹ و ۸۳ سوره النساء. اطاعت از اولی الامر در آیه ۵۹ آمده است.برخی از این آیه نتیجه میگیرند که اطاعت از اولی الامر بدون قید و شرط است. اگر ترتیب و پیوستگی آیات هر سوره و کلیت قرآن را در نظر بگیریم به این نتیجه نمی رسیم.
پاسخ: اولی الامر والیان حق هستند، با دو شرط کاردانی و امانتداری و نه بیشتر. ولایت مطلقه هم منحصر در ذات ربوبی است و لاغیر. اطاعت از هر بشری حتی پیامبر مقید به عدم معصیت خداوند است و مطلقه نیست.
موفق باشید.
***
پرسش:کلمه ی اولي الامر حداقل دو مرتبه در قران امده است. منظور از اولي الامر چیست؟وظایف انها چیست؟ ایا اولي الامرفقط مربوط به وقت نزول ایه می شود؟ نظر شما در مورد مصادیق اولي الامر چیست؟
پاسخ:
از دو استعمال قرآنی اولی الامر در آیات ۵۹ و ۸۳ سوره نساء بر می آید که از این اولی الامر باید اطاعت کرد و در امور امنیت جامعه می باید به تشخیص آنها گردن نهاد. از آنجا که خدا اطاعت از ظالم را واجب نمی کند، علی القاعده اولی الامر می باید پیشوای حق باشد، اعم از والی اصلی و والیان محلی. به نظر نمی رسد مفاد این آیات تاسیسی باشند و اطاعتی مولوی از پیشوایان را واجب کنند، بلکه ارشاد به حکم عقل است که برای نظم اجتماعی اطاعت از ناظم و والی حق را لازم می داند.
اما اینکه اولی الامر کیست؟ شیعه بر اساس روایات ائمه‌ی اثنی عشر را مصداق اولی الامر دانسته، اهل سنت به لحاظ نظری خلفا، امرای لشکر یا اهل حل و عقد و … را مصداق اولی الامر دانسته به لحاظ عملی هر امیر ذی شوکتی را اولی الامر واجب الاطاعه دانسته اند.
قرآن کریم در این باره ساکت است و بدون روایات تعیین مصداق آن ممکن نیست. استدلال به اطاعت مطلقه و معصوم بودن اولی الامر را نتیجه گرفتن نیز مبتنی بر پیش فرضهای غیرقرآنی است.
موفق باشید.
