نیم قرن خدمت میناچی در حسینیه‌ي ارشاد

minachi - kadivar

انا لله و انا الیه راجعون

دکتر ناصر میناچی (۹۲-۱۳۱۰) در سن هشتاد و دو سالگی در تهران دار فانی را وداع گفت. نام میناچی با نیم قرن مدیریت حسینه‌ی ارشاد قرین است. او یکی از سه موسس حسینه در سال ۱۳۴۳ بود. درخشان ترین دوران حسینیه‌ی ‌ارشاد سخنرانی‌های تاثیرگذار زنده یاد دکتر علی شریعتی در دهه‌ی چهل تا زمان تعطیلی فعالیتهای آن در سال ۱۳۵۱ توسط ساواک است. میناچی عاشق و واله‌ی شریعتی بود.
پس از انقلاب حسینه از جمله معدود کانونهای نواندیشی اسلامی در کشور شد. مراسم بزرگداشت شریعتی، طالقانی، چمران، بازرگان، سحابی، فروهر و … محفل روشنگری و بیداری بود. فاخرترین مجالس مذهبی نواندیشان اسلامی در شبهای احیای ماه رمضان و ایام موالید و وفیات پیامبر (ص) و ائمه (ع) بویژه ایام عزاداری سیدالشهداء (ع) که با استقبال روزافزون جوانان مواجه بود در حسینیه‌ی ارشاد برگزار می شد. کلاسهای دروس عمومی حسینیه در حوزه های معارف اسلامی، عرفان و ادبیات بیش از سه دهه به بخشی از عطش نسل جوان پاسخ می داد. حسینیه‌ی ارشاد به واقع دانشگاه مدنی نواندیشان اسلامی با نیم قرن فعالیت موفق با مدیریت ناصر میناچی است.
میناچی حقوقدانی فرهنگی کار بود. فعالیتهای فرهنگی دینی روشنگرانه‌ی وی چه قبل از انقلاب چه بعد از انقلاب همواره زیر ذره بین دستگاههای امنیتی قرار داشت. مدیریت حقوقی و واقع بینانه‌ی مرحوم میناچی چراغ حسینیه را روشن نگاه داشت. بسیاری از مراسم حسینیه با اشاره‌ی کلانتری یوسف آباد و وزارت اطلاعات تعطیل شد.
زمانی که عمال حکومت جور برای فعالیتهای فرهنگی و دینی ام محدودیت ایجاد کردند این میناچی جوانمرد بود که با روی گشاده دفتری در حسینیه ارشاد را به من اختصاص داد و من توانستم فعالیتهای علمی و فرهنگیم را پیگیری و جلسات پژوهشی و آموزشی خود را بطور مرتب در دهه‌ی هشتاد در حسینیه‌ی ارشاد برگزار کنم. دوره‌ی دروس عمومی «قرآن و انسان معاصر» از ۱۳۸۳ تا آخرین روزهایی که در تهران بودم (اواسط تابستان ۱۳۸۷) یکی از محصولهای این همکاری است. در چند سال آخر ماموران امنیتی از سخنرانی هایم خارج از تهران و سپس در تهران به استثنای حسینیه‌ی ارشاد جلوگیری می کردند. در سال ۸۶ و ۸۷ حتی از برگزاری نماز عیدفطر در مسجد حسینیه هم ممانعت کردند.
میناچی خود در سخنرانی های عمومی حسینیه در ردیف نخست می نشست و مباحث فرهنگی نواندیشی معاصر را به دقت دنبال می کرد. میناچی اگرچه به یاران مرحوم بازرگان نزدیک و وزیر ارشاد دولت موقت بود، اما کوشید حسینیه را به عنوان نهاد فرهنگی مستقلی هدایت کند و از سیاسی کاری دور نگاه دارد. او در تدوین پیش نویس قانون اساسی سهیم بود، پیش نویسی که در مجلس خبرگان قانون اساسی مورد عنایت قرار نگرفت.

اکنون قرار است ناصر میناچی در حیات حسینیه‌ای که نیم قرن برایش خون جگر خورد آرام گیرد، البته اگر گزمه ها بگذارند. افسوس که توفیق حضور در مراسم تشییع و ترحیم او را ندارم. درگذشت این موسس و مدیر موفق حسینیه‌ی ‌ارشاد را به خانواده‌ی آن فقید سعید و جامعه‌ی فرهنگی کشور تسلیت عرض می کنم. برای آن مسلمان روشن بین پاک نهاد رحمت و رضوان و برای بازماندگان معزز صبر و اجر مسئلت دارم. عاش سعیدا و مات سعیدا.

محسن کدیور
۵ بهمن ۱۳۹۲