انقلاب ۵۷ پس از ۳۹ سال

 

امروز (پنجشنبه ١٢ بهمن) سی و نهمین سالگرد روزی است که آقای خمینی در آستانه پیروزی انقلاب ایران به این کشور برگشت. امسال سالگرد پیروزی انقلاب ایران در حالی فرا رسیده است که اعتراضات ماه گذشته ایران، هنوز موضوع گفتگوی مقام‌های ایران و رسانه‌های این کشور است. دیروز حسن روحانی رییس جمهور ایران، با اشاره به این ناآرامی ها گفت اگر حکومت صدای نقد و اعتراض مردم را نشنود، ممکن است “بسیار دیر” شود.  آقای روحانی افزوده که “نقد و اعتراض حق مردم است” و به مسئولان توصیه کرده که در برابر خواسته‌های مردم “گوش شنوا” داشته باشند.

۱–  آقای روحانی در حرفهایش اشاره کرده حکومت اگر حرفهای مردم را نشنود ممکن است دیربشود، آیا این به مفهوم این است که آقای روحانی اعتراضات اخیر را بگونه ای دیده که ممکن است کلیت نظام را در معرض تهدید قرار دهد؟

این سخنان بعد از اعتراضات دی ۹۶ و در آستانه سالگرد سی و نهمین سالگرد انقلاب ناظر به مقام رهبری در بخش انتصابی حاکمیت است که بیشترین شباهت را به نظام شاهننشاهی دارد: مادام العمر، مطلقه، انتصابی (فره ایزدی)، نظارت ناپذیر و غیرپاسخگو.

شعار معترضان کلیت نظام (شخص رهبر و اصل نظام) را تهدید می کرد، اما دامنه تظاهرات و تعداد تظاهرکنندگان  به میزان تهدید بالفعل نظام نرسیده بود. اما با توجه به نارضایتی عمیق و گسترده مرده از ناکارآمدی، تبعیض و فساد نهادینه حکومت از یک سو و فقدان آزادی‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از سوی دیگر کلیت نظام در خطر جدی بالقوه بسیار نزدیک به بالفعل قرار دارد.

۲–  بعنوان کسی که روی تاریخ انقلاب کار کرده اید و کتاب نوشته اید، ارزیابی شما از کارنامه انقلاب ایران در سی و نهمین سالگردش چیست؟ (مثبت و منفی)

جمهوری اسلامی همانند رژیم پهلوی خاکستری است. در زمینه رسیدگی به مردم کم درآمد ساکن روستاها و شهرهای کوچک، بهداشت مادران و کودکان، تحصیل بانوان، نرخ باسوادی عمومی موفقیتهایی داشته است. استقلال خصوصا نفی وابستگی به غرب نیز از امتیازات آن است.

برخی نقاط منفی جمهوری اسلامی: عدم آزادی های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، عدم تحقق عدالت خصوصا عدالت قضایی، عدم رعایت حق آزادی زنان در انتخاب پوشش، سوء مدیریت ساختاری خصوصا در حفظ محیط زیست، استفاده ابزاری از دین و اشاعه قشری گری و خرافات تحت نام اسلام.  

به نظر می رسد انقلاب ۵۷ همه اش صادر شده است! «خیر» این انقلاب برای شیعیان غیرایرانی و مسلمانان مظلوم برخی مناطق خارج از ایران «کثیر» بوده، اما برای بسیاری شهروندان ایران چیزی جز رنج و زجر باقی نمانده است.

انقلاب ایران و رژیم برآمده از آن به سختی بیمار است. به لحاظ قدرت منطقه ای مقتدر است اما نبض تفکر داخل کشورش را بدست ندارد. گفتمان انقلاب ۵۷ و جمهوری اسلامی برآمده از آن شکست خورده است. مهمترین مولفه های اصلی آن گفتمان اینها بود: سیاست ما عین دیانت ماست، ولایت مطلقه فقیه، تفوق شریعت بر قانون، تقدم ایدئولوژی مکتبی برتخصص علمی، جواز اعمال خشونت برای پیشبرد انقلاب، ما دشمن داریم پس هستیم! تمام این مؤلفه امروز مورد مناقشه جدی است.        

۳–  با توجه به مجموعه ( اعتراضات اخیر سیاسی/ اقتصادی، اعتراض ها به حجاب اجباری، به اوج رسیدن اختلافات داخلی و امثال آن، در این سی و نهمین سالگرد انقلاب بزرگترین چالش برای جمهوری اسلامی چیست؟

مهمترین چالش فراروی جمهوری اسلامی: ناکارآمدی نهادینه، حکمرانی بد در اقتصاد، فرهنگ، قضاوت، سیاست داخلی و سیاست خارجی.

 

بخشی از نکات فوق در برنامه زیر مطرح شد:

مصاحبه با سیما ثابت، برنامه چشم انداز بامدادی، رادیو بی بی سی فارسی، ۱۲ بهمن ۱۳۹۶، ۱ فوریه ۲۰۱۸

دریافت فایل صوتی