مروری بر افکار، زندگانی و رنجهای مفتی زاده

 

بازخوانی جفای جمهوری اسلامی به احمد مفتی زاده متفکر نواندیش و مبارز کرد اهل سنت

تقابل جمهوری اسلامی با احمد مفتی زاده، تقابل با یک رقیب قدَر بوده است. مفتی زاده صاحب فکر و نظریه و کاریزما بود. قدرت جذب و سازماندهی داشت. جمهوری اسلامی تحمل رقیب نداشت و ندارد. مفتی زاده یا باید سر فرود می آورد یا ترور شخصیت و حذف می شد. اما مفتی زاده اهل سرفرود آوردن نبود. لذا نظام تصمیم به حذف او گرفت. اگر مفتی زاده فرصت فعالیت آزادانه بیشتری داشت الگوی موفق مستقل نوگرای ایرانی برای جهان اهل سنت بود. پتانسیل مفتی زاده بسیار بیشتر از کردستان و اهل سنت ایران بود. نظریه او نکات مثبت متعددی داشت و هنوز هم قدرت جذب در ایران و خارج از ایران دارد.

نقد مفتی زاده به قانون اساسی جمهوری اسلامی درباره حقوق اهل سنت رادیکال است. قانون اساسی جمهوری اسلامی مساوات مذهبی را به رسمیت نشناخته، اما اگر منصفانه نظر کنیم قدمهای بسیار بلندی در به رسمیت شناختن حقوق اهل سنت برداشته است.

دست خط آقای خمینی «ترمیم این اصل و بعضی اصول دیگر – که در متمم قانون اساسی نوشته می‌شود و تصویب آن، در صلاحیت ملت است و به رفراندم گذاشته می‌شود – از نظر این جانب بلا مانع است. روح الله الموسوی الخمینی» (تاریخ انتشار در جراید: ۱ بهمن ۱۳۵۸)

در زمان بازنگری قانون اساسی این وعده مثل دهها وعده دیگر دوران نهضت عملی نشد. می توان گفت در زمان وعده دادن وی التفات داشته اما تقیه یا توریه می کرده است. اما رهبر سیاسی اخلاقا و شرعا مجاز نیست بر سر مردم کلاه شرعی بگذارد. از منظر عمومی این روش صادقانه نبوده و متاسفانه «خدعه» محسوب می شده است.

نسخه های مفتی زاده برای حذف مذهب و مراجعه به اسلام منهای مذاهب آرمان گرایانه و بدور از واقعیت بوده است. او می توانست «مدارای مذهبی» را به جای حذف مذاهب سرلوحه برنامه خود قرار دهد. مطالبه تساوی حقوق پیروان مذاهب مطالبه منصفانه ای است.

نقد مفتی زاده بر شعارهای وحدت شیعه و سنی واعلام هفته وحدت با توجه به عدم به رسمیت شناختن تساوی حقوق مذاهب نقدی وارد است.   

مفتی زاده در نامه مورخ ۳ اردیبهشت ۱۳۶۰ به آقای خمینی: «این مسأله از بدیهیات است که: تبعیض وستم، با برادری و وحدت در یکجا جمع نمی شوند، و زمانی که ما بین دو برادر، تبعیض وجود دارد، دم زدن از وحدت وصمیمیت، توقعی نامعقول، ویا فریبی سطحی بیش نخواهد بود.»

خاطرات آقای منتظری: «یک شب [چهارشنبه ۱۴ اسفند ۱۳۶۴] که ما با امام جلسه داشتیم در آن جلسه همه مسئولین، آقای هاشمی، آقای خامنه ای، آقای موسوی اردبیلی، آقای موسوی نخست وزیر و احمد آقا هم بودند … در همان جلسه من راجع به بازداشت و زندانی کردن آقای مفتی زاده نیز با ایشان صحبت کردم و گفتم او در بین مردم کردستان مورد توجه است و به انقلاب هم خدمت کرده است و زندانی بودن او سوژه ای است که علمای اهل سنت در کشورهای دیگر نیز آن را به رخ ما می‎کشند و ما را محکوم می‎نمایند و می‎گویند: “این چه وحدتی است بین شیعه و سنی که شما آن را مطرح می‎کنید؟!” ایشان از صحبت من بسیار عصبانی شدند و جمله ای را نسبت به آقای مفتی زاده فرمودند.»

متاسفانه آقای خمینی رهبری قسیّ القلب و نسبت به منتقدانش کینه توز بوده و با بخشش، گذشت، و رحمت میانه ای نداشته است.

پایان عمر مفتی زاده فقیه اهل سنت و شریعتمداری مرجع شیعه دو شخصیت دینی ناراضی ایران شباهت فراوانی به هم دارد. هر دو در زندان یا حصر خانگی از معالجه بموقع سرطان و اعزام به بیمارستان محروم بودند و زمانی اجازه اعزام به بیمارستان داده شد که بیماری پیش رفته شده بود و دیگر امیدی به معالجه نبود. هر دو با دردی جانکاه از دنیا رفتند. نظام بالاخره یکی از آرزوهای مفتی زاده را برآورده کرد: تساوی ناراضیان سنی و شیعه در محرومیت از امکانات پزشکی بموقع!

مصاحبه با ابراهیم احراری، برنامه چشم انداز، شبکه جهانی کلمه، ۲ فروردین ۱۳۹۷

 

 

دریافت فایل صوتی