نسبت دین و سیاست

نسبت دین و سیاست

از اسلام در حوزه سیاست چه انتظاراتی نباید داشته باشیم؟

وبینار نواندیشی دینی

«اخلاق سیاسی» متکفل شناخت «ارزشها» و بیانگر راههای کسب فضائل و ترک رذائل اخلاقی در حوزه سیاسی است.

«حقوق اساسی» عهده دار بحث از ساختار حکومت در سطح کلان، رژیم سیاسی آن، وظایف و اختیارات عناصر تشکیل دهنده حکومت از سویی و روابط حکومت و شهروندان، و حقوق و آزادی‌های بنیادین شهروندان است.

«علوم سیاسی» به مفهوم خرد آن از نظام سیاسی یا حکومت و نهادهای حکومتی و سیاست‌ها و اعمال آنها و شیوه اعمال قدرت و اداره امور جامعه بحث می کند.

«علوم سیاسی» به مفهوم کلان آن یعنی  بحث از: زمینه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نهادهای حکومتی؛ زمینه های اجتماعی قدرت سیاسی؛ قدرت به معنای کلی و اجتماعی آن؛ تکوین، استمرار و زوال حکومتها؛ رفتار سیاسی فردی و اجتماعی؛ نهادهای سیاسی غیردولتی مانند سازمانها و گروهای ذی نفوذ؛ روابط میان دولتها؛ اندیشه ها و فلسفه های سیاسی با تاکید بر اندیشه های آزادی، عدالت و برابری؛ رابطه نیروهای اجتماعی یا جامعه مدنی با زندگی سیاسی؛ فرهنگ سیاسی؛ رفتار توده ای؛ تاریخ سیاسی یا دیپلماسی؛ و اقتصاد سیاسی ملی و بین المللی.

الف. از اسلام انتظار «اخلاق سیاسی» رواست. نمونه آن برخی موازین اخلاق سیاسی در قرآن کریم، اخلاق زمامداری رسول خدا در مدینه، وعهدنامه مالک اشتر و دیگر مطالب نهج البلاغه.

ب. اما از اسلام انتظار «حقوق اساسی» و «علوم سیاسی» (اعم از خرد و کلان) نمی توان داشت.

اولا این دو از دانشهای عرفی و دنیوی هستند که بر اساس عقل جمعی انسانی و تجربه تاریخی بشری تدوین شده اند و بر منبع الهی و دینی مبتنی نیستند. کارکرد این دو دانش بشری مطلقا از جنس علوم دینی نیست.

ثانیا در متون دینی هیچ حکم تعبدی یا توقیفی یا مولوی (غیرارشادی) در حوزه سیاست وجود ندارد که دستیابی به آن در گرو مراجعه به وحی یا متون دینی یا متخصصان علوم دینی باشد.

ج. در نتیجه اسلام سیاسی، سیاست اسلامی، حقوق اساسی اسلامی، علوم سیاسی اسلامی، نظام اسلامی، حکومت اسلامی و فقه سیاسی واژه هایی بی معنی و غیرعلمی هستند.

***

شنبه ۱۳ دی ۱۳۹۹، ۲ ژانویه ۲۰۲۱

ساعت ۲۱ به وقت ایران و ۱۲ و ۳۰ دقیقه به وقت شرق آمریکا

دو ساعت همراه با پرسش و پاسخ

این جلسه در نرم افزار Gotomeeting به‌ صورت مجازی برگزار و به طور همزمان از کانال اینستاگرامی Mohsen.kadivar.official  به صورت زنده Live Instagram  پخش خواهد شد.

لینک شرکت مستقیم در جلسه:

https://global.gotomeeting.com/join/753626981

ایمیل تماس:

[email protected]