علمای شیعه در ایران در یک قرن اخیر با مقوله حقوق بشر دو گونه برخورد کرده اند. گروهی آنرا کالایی غربی و استعماری دانسته تکالیف شرعی را حاوی حقوق واقعی بشر پنداشته اند. این رویکرد اندیشه سنتی و رسمی در جامعه ماست که به دلیل بلندگوهای فراوانی که در اختیار دارد نیازی به معرفی ندارد.
رویکرد دوم بر این باور است که حقوق بشر یکی از دستاوردهای ارزنده انسان معاصر است و می باید متون دینی را از این زاویه بازخوانی کرد.
در این مجال دیدگاه پنج نفر از عالمان معاصر در این زمینه معرفی و تحلیل می شود:
یک. آیت الله الله العظمی آخوند ملامحمد کاظم خراسانی (متوفی ۱۲۹۰) صاحب کفایة الاصول و رهبر معنوی نهضت مشروطه: دفاع از«حقوق طبیعی» ملت ایران
دو. آیت الله العظمی میرزا محمد حسین غروی نائینی (م ۱۳۱۵) صاحب تنبیه الملة تنزیه الملة: هر کس مالیات می دهد (چه مسلمان چه غیرمسلمان) حق رأی، مشارکت و نظارت دارد
سه. آیت الله سید ابوالفضل مجتهد زنجانی (م ۱۳۷۱) از مدافعان نهضت ملی شدن صنعت نفت، عضو موسس جمعیت دفاع از آزادی و حقوق بشر و منتقد جمهوری اسلامی: دفاع از حقوق بشر به مثابه وظیفه شرعی
چهار. آیت الله دکتر علی گلزاده غفوری (م ۱۳۸۸) نماینده مجلس خبرگان قانون اساسی، وکیل مردم تهران در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی و استاد مدرسه علوی: مهمترین اشکال قانون اساسی جمهوری اسلامی عدم پیش بینی حق اعتراض و تغییر مسالمت آمیز نظام در آن است
پنج. آیت الله العظمی حسینعلی منتظری نجف آبادی (م ۱۳۸۸) مرجع عالیقدر و پدر معنوی جنبش سبز: انسان «از آن حیث که انسان است» صاحب حق است
سخنرانی دکتر محسن کدیور در کانون دوستداران فرهنگ ایران
Download
SD .MP4 file (۲۸۰MB) l
Original .WMV file (۳۲۷MB) l
