نقد دو روایت مشهور درباره تبعیض در حقوق زنان

پرسش: در مقاله شما با عنوان «بازاندیشی حقوق زنان در اسلام از عدالت استحقاقی به عدالت مساواتی» تحلیل ونقد دو روایتی که ازحضرت رسول (ص) وحضرت علی(ع) آورده بودید ارایه نشد. از انجا که بسیاری از متشرعین با استناد به این روایات قایل به عدالت استحقاقی هستند، متمنی است نقد روایات را مرقوم فزمایید. به نظر این حقیر دور شدن دینداران از عقلانیت بسیار زیاد شده وتوسط سیستم حاکم تشویق می شود.

پاسخ: اولا هیچیک از دو رایت مذکور سند معتبری ندارند، سید رضی متاسفانه در زمان تدوین نهج البلاغه اسناد خطب و نامه و حکم را حذف کرده است. در مباحث فقهی استناد به روایات فاقد سند مجاز نیست.

ثانیا با اینکه روایت دوم عام است اما احتمال اینکه درباره امّ المومنین عایشه در واقعه جمل و همانند وی باشد منتفی نیست، هر چند بیان کلی و عام روایت همچنان مشکل ساز است.
ثالثا در هر دو روایت احتمال اینکه بیانات ایراد شده ناظر به متوسط زنان آن دوران باشد که غالبا کم فرهنگ بودند می رود، یعنی باز تشکیک در عموم آنها.
در غیر این صورت در متن هر دو روایت بویژه روایت دوم اشکالاتی است که پذیرش آنها در زمان حاضر نقض بسیاری از مسلمات علوم انسانی است.