اجتهاد و الهیات: مرزهای آزادی علمی

اجتهاد در اصول و مبانی هیچ خط قرمزی ندارد و تا جایی که بتواند مدعاهای خود را با موازین معتبر عقلی و نقلی اثبات کند می‌تواند پیش برود. "سپری شدن دوران علم اصول و اجتهاد فقهی در کشورداری، مدیریت، سیاست، و قانونگذاری" ادعایی درست است، اما این‌که فقه و اصول به شکل مطلق دوران‌شان سپری شده است، نادرست است. آزادی علمی بدون هرگونه خط قرمز در امور دینی امری قابل دفاع است. به قرآن و پیامبری که غلط دارند و خطا در آنها راه یافته چگونه می‌توان ایمان داشت؟!
در سنت ایمانی بهار عبادت ماه رمضان است. قلبمان را غبارزدایی کرده و جانمان را آماده حضور در ضیافت سالانه خداوند می‌کنیم. روزه از اسباب ترقی به سوی خداوند است. هر کسی به اندازه ظرفیت و همت خود روزه می‌گیرد، یکی به روزه عوامانه اکتفا می‌کند. یکی به مراتبی از روزه خواص صعود می‌کند و هر سال پله ای بالاتر می‌رود، و یکی هم به روزه سالکان تقرب پیدا می‌کند. ماه رمضان بهترین فرصت برای آدم شدن و پیدا کردن خودمان است. ماه رمضان ماه آشتی با خداوند است.
مَقسم طیف‌های پنج‌گانه این مقاله «مسلمانان» متفکر معاصر ایرانی است. «مسلمانان» تجدیدنظرطلب بر خلاف مسلمانان نواندیش از اجتهاد ساختاری در مبانی و اصول وارد تجدید نظر در بنیادهای اسلام (وحی، پیامبری، و قرآن) شده‌اند. وقتی «مسلمان» تجدیدنظر طلب کتاب و سنت را از «معیار بودن» ساقط می‌کند به چه دلیل ادعای او اسلام است؟! واکنشهای اخلاق‌ستیزانه یکی از «مسلمانان» تجدیدنظرطلب به این مقاله و «معرکه‌گیری ادواری افترای تکفیر» باعث تاسف فراوان است. این مقاله بازنشر می‌شود تا محرز گردد که نویسنده بیدی نیست که به این بادها بلرزد!
چکیده چالش اسلام و قدرت را یک‌جا منتشر می‌کنم، تا افرادی که مایلند به‌طور دقیق در جریان نقد قرارگیرند این چکیده را مطالعه کنند، دیگر اینکه در معرکه‌گیری ضداخلاقی اخیر مدعی همگان بدانند که منتقد چه گفته و چرا بر سر نقد خویش استوار و محکم ایستاده است، ولا یخاف لومة لائم. قرآن را خوف‌نامه و ناقص، و مثنوی و دیوان شمس را کامل و طرب‌نامه خواندن، سُرنا را از سر گشادش زدن و از مصادیق مقایسه کچلی طوطی با جولقی در مثنوی است: از قیاسش خنده آمد خلق را.
در آستانه چهلمین روز درگذشت پدرم. روایت اول: روایت صوتی تصویری علیرضا کدیور از پدربزرگش: وفای بی‌همتا، بر اساس آرشیو عکس‌های شخصی و خانوادگی، نمایش داده‌شده در مراسم ترحیم تهران. روایت دوم: روایت منظوم نورالدّین میرفخرایی: با قلم و دفتر و کتاب و کتابت / شد سپری جمله صبح و شام کدیور. عاشقی و مهر بود مشی منوچهر/ خواجه خبر داد از دوام کدیور. با لب خندان به سوی خالق خود رفت / شاد خداوند از ابتسام کدیور. خواهی اگر حال آن نماد نجابت / گویم رضوان بوَد مقام کدیور.
از جانب سرکار مادرم، خود و دیگر اعضای خانواده وظیفه می دانم از کلیه شخصیتهای فکری، دینی، اجتماعی، مدنی و سیاسی، آشنایان و دوستانی که در مراسم تشییع و تدفین مرحوم پدرم منوچهر کدیور در شیراز و مجالس ترحیم در شهرهای شیراز، فسا و تهران شرکت کردند، یا با ارسال پیام تسلیت کتبی و شفاهی خصوصی یا انتشار پیام تسلیت در شبکه های اجتماعی و گاه مطبوعات بر این بنده و دیگر اعضای خانواده منت گذاشتند صمیمانه تشکر کنم. خداوند رفتگان همگی را رحمت کند.
وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ. ‌مجلس ترحیم معلم فرزانه و نویسنده آزاده منوچهر کدیور (۱۴۰۲ – ۱۳۰۸). شنبه ۲۸ بهمن، ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۰. تهران، خیابان فاطمی، هتل لاله، تالار گلزار. امکان استفاده از پارکینگ هتل لاله برای شرکت‌کنندگان فراهم است. خانواده‌های کدیور، تدین، نصیرزاده، مهاجرانی، رودی و سایر بستگان.
پدرم از مرحوم محمود شهابی استادش در دانشکده حقوق دانشگاه تهران نقل می‌کرد که استاد دانشجویانش را از شغل قضایی منع کرده بود. به آنچه به‌نام اسلام تدریس می‌کرد، خود قبل از همه عمل می‌کرد، خصوصا انفاق در راه خدا آن هم با حقوق ناچیز معلمی. نوشت ما جمهوری اسلامی را به اعتبار موازین علوی پذیرفتیم. می‌پرسید «آیا این بود اسلام رحمانی و عدالت علوی که وعده داده شده بود؟!» پدرم رفت و بهاری که منتظرش بود را ندید. آیا فرزندانش شکستن کمر سرما و رفتن زمستان را خواهند دید؟!
إنّا لله وإنّا إلیه راجعون. هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شد به عشق / ثبت است بر جریده عالم دوام ما منوچهر کدیور (۱۴۰۲-۱۳۰۸) معلم فرزانه و نویسنده آزاده دار فانی را وداع کرد و به سرای باقی شتافت. مراسم تدفین: گلزار دارالرحمه شیراز، مجاور سالن ترحیم ، یکشنبه ۱۵ بهمن، ساعت ۱۱ صبح.  مراسم ترحیم: شیراز، مسجد دانشگاه شیراز، بلوار جمهوری، یکشنبه ، ۱۵ بهمن ساعت ۱۶:۳۰-۱۵؛ فسا، مسجد جامع، سه شنبه، ۱۷ بهمن، ساعت ۱۶:۳۰-۱۵؛ مجلس یادبود در تهران متعاقبا اعلام خواهد شد. خانواده های کدیور، تدین، نصیرزاده، مهاجرانی، رودی و سایر بستگان  
پدرم منوچهر کدیور دار فانی را وداع گفت، و به سرای باقی شتافت. با عزت و شرافت زیست و با سکینه و طمأنینه به محضر حق شتافت. او معلم من در سه ارزش بنیادین خردورزی، دینداری و آزادگی بود. در هر دو زندان قبل و بعد از انقلاب بزرگترین پشتیبان پسرش بود. به زادگاهش فسا و کشورش عشق می ورزید. نُه کتاب از او به یادگار مانده است، از جمله خاطراتش «از روزگار گذشته حکایت»، در دو جلد. خدایش رحمت کند و در کنف مغفرت و رضوان خود مأوایش دهد.


۱۴۰۲-۱۲-۲۷

۲۰۲۴-۰۳-۱۷

مهمترین مطالب اخیر

عضویت در خبرنامه

Loading