شهریور ۱۳۹۲

شرط صحت روزه‌ی بانوان

شرط صحت روزه‌ی زن پاک بودن از حیض و نفاس در تمام طول روز است. استمناء از مبطلات روزه‌ی مرد است، اما احتلام (خروج منی غیر اختیاری) مبطل روزه شمرده نشده است. دلیل هر دو روایاتی معتبر از پیامبر (ص) است. عبادات تعبدی و توقیفی هستند نه تعقلی. قیاس در احکام فقهی باطل است. اینکه احتلام غیر ارادی مرد مبطل روزه نیست اما حیض ونفاس غیرارادی زن هست، یا نماز حائض و نفساء قضا ندارد اما روزه آنها قضا دارد قیاس باطل است. به این نکات زمانی امکان استناد بود که ما به فلسفه احکام دسترسی داشتیم. عقل آدمی از دستیابی به جزئیات احکام عبادات ناتوان است.

اهل سنت نخستین راویان خطبه‌ی فاطمه‌ی زهرا

انتظار احادیث فراوان از بانویی که در عنفوان جوانی از دنیا رفته است انتظاری ناصواب است. اما ایشان علیرغم عمر کوتاهشان در همان خطبه ای که در حضور مهاجرین و انصار در مسجدالنبی ایراد کرده حق مطلب را ادا کرده است. این خطبه از خطبه های معروف و مشهور صدر اسلام است که در كتابهاي مختلف سنی و شیعه با سندهاي گوناگون نقل شده است. نخستین ناقلان خطبه عالمان اهل سنت هستند. در اواسط قرن سوم برای اولین بار ابن طیفور این خطبه را در بلاغات النساء نقل کرده است. در نیمه اول قرن چهارم دو عالم دیگر اهل سنت یعنی ابوبکر جوهری در السقیفة و فدک و ابن وشاء در الفاضل في صفة الادب الكامل آنرا روایت کرده اند. عالمان شیعی در نیمه دوم قرن چهارم این خطبه را در کتب خود آورده اند.نقلهای شیعی اضافاتی بر نقلهای سنی دارد. بحث در این گونه عبارات است و الا اصل خطبه بویژه با عبارات مشترک در منابع اقدم فریقین در حد دیگر وقایع تاریخی منقول در کتب سیر و مغازی غیرقابل انکار است.

خضر اسوه نیست

رعایت اخلاق انسانی و شرع زیبنده‌ی انسانهای متعارف است. خضر انسان متعارف نبوده است. ما آدمیان علمی محدود داریم و موظف به رعایت احکام اخلاق و شرع هستیم و مطلقا مجاز نیستیم به ایشان اقتدا کنیم. کشتن فرد بیگناه به دلیل اطلاع از انحراف وی در آینده مجوز قتل وی نیست و اگر چنین عملی مرتکب شویم قتل نفس محترمه و گناه کبیره مرتکب شده ایم.

ختم انعام و نماز امام زمان

پرسش: آیا برپایی مجالسی مثل نماز امام زمان یا ختم انعام پایه و اساس درستی دارد یا از جمله ابداعات شیعیان در دهه های اخیر است؟

خدای متشخص و خدای غیرمتشخص

پرسش: لطفا در مورد خدای متشخص و خدای غیر متشخص توضیح بفرمایید و اگر منبعی برای مطالعه در نظر دارید، نام ببرید.   پاسخ: خدای

پیامبر امّی و تعلیم به دیگران

پرسش: آیا پیامبر اسلام در تمام دوران حیاتش و تا آخرین لحظه زندگیشان امی یعنی بی سواد بودند یا اینکه تنها قبل از رسالتشان فاقد

اعتماد به نفس

پرسش: گفته میشود اعتماد به نفس موجب شرک است. آیا از نظر منابع دینی چنین گفته ای صحیح می باشد؟ در ضمن گوینده‌ی سخن بالا

موسوی تبریزی: مطالب غیرمحققانه درباره‌ی آقای شریعتمداری

ایشان فرد محققی هستند ولی در این مطالب واقعا غیرمحققانه رفتار کرده‌اند و بین عملکرد امام و سایر مسؤولین و مقامات سیاسی و حوزوی خلط کرده‌اند. سابقه آقای شریعتمداری در تبریز را لحاظ نکرده‌اند که همه اینها را امام تحمل کرد. امام هیچ‌کس را به اندازه آقای شریعتمداری تحمل نکرد. آقای کدیور در نوشته‌هایش غیرمنصفانه و بدون بررسی سابقه مسأله این بحث را باز کرده است. ای کاش فضایی بود که ایشان در ایران بود و آزادانه راجع به این مسأله بحث می‌کردیم. در این جریانات باید آقای ری‌شهری جوابگو باشد چون مسؤول مستقیم بررسی کودتا ایشان بود.

زیبایی های سنت رسول الله (ص)

سنت رسول الله (ص) دومین منبع و پس از قرآن کریم مهمترین شاخص اسلام است. شئون پیامبر (ص) را در شش امر می توان خلاصه کرد: یک. پیام رسان وحی الهی (تلاوت آیات)، دو. معلم دین (تعلیم کتاب و حکمت)، سه. اسوه‌ی مومنان (تزکیه)، چهار. زمامدار سیاسی، پنج. قاضی در منازعات و شش. ولایت تکوینی. درک صحیح ایمان و عمل صالح در گرو کتاب و سنت است. سنت به دو طریق روایت شده است: طریق اهل بیت و طریق صحابه و خلفا. شرط اعتبار سنت عدم تعارض با کتاب است. روایات منقول از پیامبر تنها پس از تحقیق سندی قابل انتساب به ایشان است.
سه رویکرد به سنت قابل ذکر است: اول. رویکرد ظاهرگرایانه و قالبی (عمل مطلق به ظاهر سنت بدون توجه به اهداف آن)، دوم. رویکرد هدف گرایانه‌ی مطلق، سوم. رویکرد اعتدالی (اهداف شریعت در کنار رعایت قالبها در عبادات و شبه عبادات). سنت پیامبر در حوزه‌ی شریعت دو گونه است: احکام دائمی و احکام موقت و موسمی. گاهی سخنان پیامبر در حد فهم مخاطب اولیه است و زمانی فراتر از فهم او. اما این سخنان همواره در چارچوب فرهنگ زمان و زمین مخاطبان اولیه است.
سنت پیامبر در زمان و زمین خود زیبا بوده است. تکرار ظاهر سنت در خارج از زمان و زمین اولیه یعنی خارج از زمینه لزوما زیبا نیست. برای درک و حفظ زیبائی های سنت نبوی چاره ای جز استخراج قواعد و امور کلی و عمومی نداریم. امور فرازمانی و فرامکانی سنت پیامبر امروز هم زیبا و حرکت آفرین است. این گوهرهای زیبا در سنت نبوی چیستند؟ سرخط برخی زیبائهای سنت نبوی را می توان اینگونه معرفی کرد: الف. محمد (ص) پیامبر رحمت بوده است. ب. اخلاق سرلوحه‌ی تعالیم نبوی است. ج. مدارا و سودمندی برای مردم دو سرخط تعالیم نبوی می باشد.