مهر ۱۳۹۹

نواندیشی دینی

از کربلای تاریخی تا کربلای اساطیری

پنج منبع دست اول کربلای تاریخی توسط مورخان اهل سنت محبّ اهل بیت نوشته شده اند. کربلای تاریخی متکی بر منابع اقدم معتبر، خالی از تعصبات مذهبی و گرایشهای غالیانه است، و تاریخ نگاری در خدمت مقاصدی از قبیل صنعت اشک گیری و کارخانه گناه شویی نیست. در کربلای اساطیری هدف امام حسین نیل به شهادت برای تحقق مشیت الهی است. دو پایه عزاداری: گریستن، گریاندن و خود را به گریه زدن در عزای حسینی، و شسته شدن گناهان هر چقدر بزرگ باشد با اشک بر سیدالشهدا هرچقدر کوچک باشد.

سخنرانی

درگذشت شجریان و عمیق تر شدن شکاف دولت-ملت

نزدیک شصت میلیون ایرانی در فضای مجازی با هنرمند محبوب خود قدرشناسانه وداع کردند. جمهوری اسلامی از سال ۱۳۸۸ در صدا و سیمای حکومتیش در حق محبوب‌ترین هنرمند ایرانی جفا کرد، و از سوی سرپرست و نماینده هتاک رهبری در موسسه کیهان وقیح‌ترین افتراها (وطن‌فروشی و ….) را نصیب او کرد. خامنه ای درگذشت او را تسلیت نگفت، در حالی که برای درگذشت هر آخوند پیزوری پیام تسلیت ملوکانه صادر می کند. سکوت رهبری در قبال این ضایعه ملی نشان از عمیق تر شدن شکاف دولت و ملت دارد.

یادداشت

صدای ایرانیان به خدا پیوست

محمد رضا شجریان استاد بزرگ آواز سنتی فارسی و از مفاخر هنری ایران معاصر دار فانی را وداع گفت. هنرمندی آزاده که در کنار مردم ایستاد و ستم را برنتافت و با صدایش که صدای مردم شده بود هنرمندانه از حقوق آنها دفاع کرد. ربنای تاریخی او صدای آشنای هر ایرانی در لحظات افطار بود و آوازهای او تبلور ادبیات غنی فارسی در اوج هنر بود. هنرمندی صاحب سبک را از دست دادیم. صدای شجریان به اعتبار هنرمندی، حقانیت، و آزادگی ماندنی است. اما ظلم حاکم رفتنی است.

اخبار

از کربلای تاریخی تا کربلای اساطیری

سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ، به مناسبت اربعین حسینی: به‌خاطر تعلق خاطر فراوان محبان خاندان پیامبر به سیدالشهداء نقلهای فراوانی درباره کربلا در قرون متاخر بعضا حتی با نیت خیر ساخته و پرداخته شده و به‌تدریج مجموعه ضخیمی از منابع و مدارک فراهم آمده که آمیزه ای از تاریخ و اسطوره است. در مواجهه با متون کربلا تاریخ، اساطیر و جعلیات را باید به دقت از هم تفکیک کرد. موازین کربلای تاریخی چیست و موازین کربلای اساطیری کدام است؟ چرا این تفکیک ضرورت دارد؟ و فایده آن چیست؟