قدرت

اخبار

موانع تحقق جدایی نهاد دین از دولت

سخنرانی زنده چهارشنبه ۲۴ آذر. آیا جدایی نهاد دین از دولت در اسلام خصوصا تشیع و بویژه ایران معاصر امری ممکن و مطلوب است؟ تحقق جدایی نهاد دین از دولت در ایران معاصر حداقل با چهار مانع معرفتی مواجه است که اختصاصی به سنتی‌ها و بنیادگرایان ندارد و در میان بخشی از نواندیشان هم دیده می شود: اول، کمال دین و تعالیم اجتماعی اسلام؛ دوم، حکومت رسول خدا در مدینه؛ سوم، تعالیم سیاسی امام علی و حکومت علوی؛ چهارم، فقه سیاسی و سیاست قرآنی با دو قرائت اقتدارگرایانه یا دموکراتیک.

چالش اسلام و قدرت

اقتدار و اقتدارگرایی

قسمت دوازدهم چالش اسلام و قدرت. اقتدارگرایی (یا قدرت‌پرستی، یا تقدم قدرت بر حقیقت) یعنی تسلیم و اطاعت کورکورانه به قدرت مرکزی غیرمسئول در برابر مردم که فرامین او از ترس مجازات رعایت می‌شود، از قبیل «شخصیت اقتدارطلب» فاشیسم. اگر یکی از دانشجویانم اقتدار را با اقتدارگرایی خلط کرده بود، به او نمره مردودی می دادم و موظفش می‌کردم چند درس پیش‌نیاز بگیرد تا دیگر چنین خطای فاحشی مرتکب نشود. استعمال مفاهیم مدرن از قبیل اقتدارگرایی در دوران پیشامدرن و از آنها نتیجه مدرن گرفتن «زمان‌پریشی» و مغالطه‌ای سهمگین است.