خبرگزاري دانشجويان ايران – تهران
سرويس سياسي
محسن كديور گفت: « جاي بسي شگفتي است كه برخي با ادعاي دينداري پيش از اثبات جرمي، از بلندگوهاي رسمي عليه آبروي افراد به دروغ سخن‌ها مي‌گويند و آبروي اسلام و تشييع را در جهان از بين برده و سيماي غير صلح‌آميز از اسلام، در دنيا به نمايش مي‌گذارند.»
به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، حجت الاسلام محسن كديور – استاد دانشگاه – براي دومين شب متوالي طي سخناني با عنوان « دين، اخلاق، معنويت» در مراسم احياء شب ۲۳ ماه مبارك رمضان در كانون توحيد، احتمال قدر بودن اين شب را بيش از دو شب ۱۹ و ۲۱ ماه مبارك رمضان خواند و به تفسير آياتي از كلام الله مجيد در باره اين شبهاي گرانقدر پرداخت.
وي گفت: خداوند به كتاب مبينش سوگند مي‌خورد كه كتابش را در اين شب نازل كرده است و اين شب، شب آغاز زندگي ايماني و شب رحمت است.
اين كارشناس امور ديني با اشاره به مجموعه آيات سوره قدر و دخان، هفت صفت را براي شبهاي قدر برشمرد. يكي اينكه اين شب در ماه رمضان و ارزش آن بيش از هزار شب است. ديگر آنكه اين شب، شب تولد قرآن و پربركت‌ترين شب براي مسلمانان است. اين شب شب نزول ملائك و روح است از اين‌رو شب زنده‌داران قدر مصاحف فرشتگانند.
به گفته وي ويژگي پنجم شبهاي قدر آن است كه امور محكم الهي در اين شب تقرير و اندازه گيري ميشود. مضاف بر اينكه اين شب، شب رحمت، سلام و سلامت است.
كديور با اشاره به اينكه مهمترين كار پيامبران، انسان سازي است، يادآور شد: تلاوت، تاويل و تزكيه نفوس سرلوحه كارهاي پيامبران است و شب قدر با ويژگي سوم، نسبت بيشتري دارد، تااينكه انسان‌ها توانايي تشرف به محضر خداوند را بيابند.
اين سخنران شب قدر با بيان اينكه تعاليم ديني بر چند بخش قابل تقسيم است، ادامه داد: نخست ايمان ديني و بعد اخلاق ديني، عبادات و مناسك ديني و در نهايت شريعت و احكام ديني است.
وي خاطرنشان كرد: براي تحقق دينداري در جامعه گريزي جز توجه به اخلاق و ايمان نيست. تاكيد بر اخلاق و ايمان نيز به معني به كنار نهادن امر به معروف و نهي از منكر و يا ستيزه بامنكر نيست، زيرا اگر فقه با اخلاق همراه نباشد شاهد برداشت سطحي از احكام ديني خواهيم بود.
به اعتقاد وي در جامعه ديني سياست، اقتصاد و مديريت در خدمت انسانيت است و مرتبه‌اي درجه دوم نسبت به اخلاق و ايمان دارد.
اين كارشناس امور ديني با تقسيم كردن اخلاق به سه قسم، افزود: اول رابطه انسان با خداوند، بعد رابطه انسان با خود و بخش سوم رابطه انسان با ديگران است. متاسفانه اغلب، صرفا بخش سوم در نظر گرفته ميشود. به ظن وي اهتمامي كه در ساليان اخير بر مسائل اخلاقي شده غالبا متوجه همين بخش بوده است. اگر چه همين بخش قابل احترام است اما آنچه در محافل ديني مورد كم توجهي واقع شده، بخش اول و دوم اخلاق است و تاكيد بيشتر بر آنها به علت آن است كه آنها بيشتر مغفول مانده‌اند.
كديور يادآور شد: جامعه سالم جامعه‌اي است كه ضوابط جديد دستاوردهاي انساني از قبيل حقوق بشر در آن رعايت ميشود. اين مسائل در زمره اخلاق اجتماعي قابل پيگيري است. حال آنكه جوامع بي‌دين و ديندار هر دو مي‌توانند اين مسائل را رعايت كنند. وجه مميزه جامعه ديني از جامعه غير ديني رعايت دو بخش اول و دوم اخلاق است.
وي با تاكيد بر اينكه لازمه ديندار ماندن، اهتمام به ادب اخلاق در مقابل خداوند است، خاطرنشان كرد: با پياده كردن ضوابط مدرن بشري، جامعه بهشت برين نخواهد شد زيرا همواره نياز به دين در جوامع مشهود است. مضاف بر اينكه اخلاقي ديني علاوه بر ضمانت دنيوي، از ضمانت اخروي نيز برخوردار است.
رييس انجمن دفاع از آزادي مطبوعات با بيان اينكه در برخي عادت رايج در دوره كنوني قصد آن مي‌رود كه همه مسائل عقلاني شود، گفت: اگر معني اين سخن آن باشد كه تمام ابعاد انساني را به بعد عقلاني آن فروكاهش دهيم، در حق انسان جفا كرده‌ايم. هم‌چنان كه عشق و عرفان، امري عقلاني نيستند و عشق به خداوند و عقوبت را نمي‌توان در حد عقل فروكاست. معني اين امر تناقض عشق و عرفان با عقل نيست بلكه به معني وجود عالم غير، فراتر از سطح عقل انسان‌هاست.
وي از اينكه تفاسير پوزيستي در دنياي ما معرفت انساني را به معرفت زيستي فروكاسته است و بعد ناسيوناليستي سبب شده كه همه‌ي مسائل ديني و اخلاقي، با عقل سنجيده شود، اظهار تاسف كرد.
كديور افزود: اگر بپذيريم كه توكل – كه ركني از اركان ديني است – با عقل قابل تبيين نباشد، پس بايد پذيرفت كه بخشي از اخلاق (بخش‌هاي اول و دوم) را نيز مي‌توان غير عقلاني دانست زيرا با عقل قابل تبيين نيست.
اين سخنران شب قدر در ادامه به توضيح بخش اول اخلاق (رابطه انسان با خدا) پرداخت و گفت: ريشه‌ي بيشتر انحرافات انساني، دور ماندن از مباني اساسي دين است.
وي با تاكيد بر اينكه در شبهاي قدر بايد به تزكيه، به معني پاكيزه كردن جان و روح پرداخت، تصريح كرد: ركن اصلي تزكيه توبه و لازمه‌ي آن پاك كردن قلب است.
كديور يادآور شد: توبه تكليف واجب فوري دين است، زيرا اطميناني نيست كه تا لحظه‌اي ديگر زنده بمانيم، حال آنكه بهترين زمان پاكسازي شبهاي گرانقدر قدر است.
وي با اشاره به آيه‌اي از سوره‌ي نور گفت: حتي پيامبران و اولياء الله نيز به توبه فراخوانده شده‌اند.
وي افزود: بر اساس قرآن توبه‌ي نسوه به معني توبه‌ي بدون بازگشت و توبه‌ي خالصانه است تا خداوند گناهان ما را بپوشاند و ما را به بهشت نزديك‌تر كند.
به گفته‌ي وي محبوبين خدا در قرآن، توبه كنندگان و پاكيزه شدگان هستند و براي اين منظور راهي جز پاكيزه كردن جان نيست.
اين كارشناس امور ديني معتقد است: شرط ورود به بهشت عبور از جهنم است. ورود همه‌ي ما به جهنم حتمي است ولي خروج از آن بسته به ميزان گناهان ماست. مادامي كه از اين گناهان پاك نشده باشيم، نخواهيم توانست از جهنم خارج شويم.
وي در ادامه ميزان گناهان انسان‌ها را به چهار دسته تقسيم كرد: هالكين (كه خدا و پيامبر را انكار كرده‌اند)، مقربين (اميد به راهي آنها هست البته پس از آزموني طولاني، اين دسته عمل صالح و سيئه را مخلوط كرده‌اند)، ناجين (نجات يافتگان كه لزوما به سعادت نرسيده‌اند و صرفا از عذاب نجات يافته‌اند. نظير مجانين) و فائزين (آنها كه عمل خيرشان بيش از عمل شرشان است و هر كارشان با دغدغه‌ي دين بوده است).
كديور تاكيد كرد :بايد بكوشيم تابه دسته چهارم نزديك شويم. براي اين منظور بايد توبه كرد و در توبه كردن درجه اول، شناخت مهلكات و پس از آن نيز ندامت از آنها و در نهايت ترك دائمي آنهاست.
وي در ادامه برخي گناهان كبيره را برشمرد .از جمله سوگند نادرست، حرام خواري، برخورد نادرست با والدين، فراموش كردن خويشاوندان، دروغ گفتن، – اينكه قتل يك زن مسلمان در زندانهاي ايران از تريبون‌هاي رسمي انكار ميشود، بيانگر دور بودن سياست ما از اخلاق است – ياري رساندن به ظالمين و زير پاگذاشتن عدالت – هر كه عدالت را زير پا گذارد بي‌گمان ديگر گناهان را نيز مرتكب خواهد شد – و استخفاف فرائض ديني.
اين سخنران شب قدر گفت: در روايات آمده كه هفت ساعت فرصت داريد تا از گناهي توبه كنيد تا آن گناه در اعمال ما ثبت نشود.
وي در ادامه با اشاره به حديثي از نهج البلاغه در باب توبه و استغفار گفت: استغفار درجه‌ي افراد برتر است افرادي كه به درجه‌ي عليين نايل شده‌اند. به فرموده حضرت علي (ع) در نهج البلاغه استغفار بر شش وجه است. كه تزكيه بدون طي كردن آنها مشكل است.
كديور توضيح داد: مرحله‌ي اول اظهار ندامت واقعي نسبت به آن چيزي است كه مرتكب شده‌ايم و گام دوم عزم بر عدم تكرار آن گناه است. مرتبه‌ي سوم اداي حقوق مادي و معنوي مردم (حق الناس) مي‌باشد كه بسيار دشوارتر از حق الله است.
وي افزود: جاي بسي شگفتي است كه برخي با ادعاي دينداري پيش از اثبات جرمي، از بلندگوهاي رسمي عليه آبروي افراد به دروغ سخن‌ها مي‌گويند و آبروي اسلام و تشييع را در جهان از بين برده و سيماي غير صلح‌آميز از اسلام، در دنيا به نمايش مي‌گذارند.
به گفته‌ي وي گام چهارم آن است كه فرائض فوت شده ادعا گردد و بعد آنكه اگر گوشتي از گناه در انسان روئيده باشد بايد آنها را آب كرد تا استغفار خداوند واقع شود.
كديور ادامه داد: گام آخر توبه آن است كه هم‌چنان كه شيريني گناه چشيده شده، تلخي طاعت نيز چشيده شود. پس از آن مي‌توان كلمه‌ي استغفار را بر زبان راند.
وي در پايان با اظهار اميدواري از اينكه همه‌ي مسلمانان در شبهاي قدر توان استغفار را بيابند، دعا كرد: خدايا تا ما را نبخشيده‌اي، از اين دنيا مبر.
بر اساس اين گزارش پس از پايان سخنراني كديور حاضرين سوالات خود را كتبا از وي پرسيدند و او نيز پاسخ داد.
يكي از حاضرين پرسيد: بهتر نيست براي توبه فقط چهار شرط اول را بيان كنيم چون براي همه‌ي اين جمع به ويژه جوانان دو بند آخر بسيار مشكل است، كديور در پاسخ به اين سوال گفت: من صرفا عين كلمات حضرت علي(ع) را بدون هيچ سانسوري بيان كرده‌ام و رعايت هر كدام از آنها بر عهده‌ي خود افراد است كه تا چه ميزان توفيق آنر بيابند.
وي در پاسخ به سوال ديگري كه مدعي تناقض ميان اسلام و برخي مفاد حقوق بشر شده بود به حكم يوسفي اشكوري اشاره كرد و با ننگين خواندن آن ادامه داد: قبلا در مقاله‌اي با ادله‌ي درون ديني و برون ديني اثبات كرده‌ام كه اگر چه قرائت سنتي از اسلام براي تغيير عقيده و مذهب مجازات‌هاي دشواري از جمله اعدام قائل شده است ولي به گونه‌اي ديگر هم مي‌توان اجتهاد كرد. مثلا اينكه در قرآن كريم هيچ مجازات دنيوي براي تغيير مذهب و ارتداد پيش بيني نشده است.
پس از پايان بخش پرسش و پاسخ اين مراسم، مراسم شب احياء توسط افرادي از جمله رجبعلي مزروعي، ميثم سعيدي، علي اصغر خداياري با قرائت دعاي جوشن كبير برپا شد. پس از آن حجت الاسلام درايتي با مناجات اميرالمومنين مراسم شب احياء را ادامه داد.
شب زنده‌داران قدر در دعاهايي كه مي‌كردند براي آزادي زندانياني چون عبدي، آقاجري، گنجي، اشكوري و برخي ديگر و صبر جزيل براي خانواده‌هايشان دعا كردند. درايتي در بخشي از اين دعا گفت: خدايا جامعه‌اي آزاد مي‌خواهيم ولي توان برقراري آن را نداريم، ما را در اين راه استقامت بخش.
در حاشيه:
* سالن كانون توحيد پيش از برگزاري مراسم، مملو از جمعيت بود و با شروع مراسم سخنراني دهها تن در حاشيه‌ي سالن ايستاده و يا روي پلكان نشسته بودند تا جايي كه حدود چهل نفر از حاضرين گرداگرد تريبون روي سن نشستند.
________________________________________
تهران-خبرگزاري كار ايران
دكتر محسن كديور، در ادامه سخنراني خود تحت عنوان «دين، اخلاق و معنويت» شب گذشته در كانون توحيد به بحث در مورد توبه و شناخت مراتب مختلف پاكيزه شدن انسان پرداخت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري كار ايران، ايلنا، كديور با بيان اينكه توبه مفهومي قرآني است، گفت: توبه شرط اول تزكيه است و تزكيه يعني پاكيزه كردن جان و روح، بنابر اين توبه كردن يعني همان پاكسازي قلبي را انجام دادن.
وي توبه را يك تكليف واجب فوري ديني عنوان كرد و گفت: توبه در ميان تكاليف ديني اولاً واجب است و ثانياً وجوبش فوري است. چه كسي اطمينان دارد كه تا لحظه‌اي ديگر، ماه ديگر يا سال ديگر زنده باشد، از سوي ديگر چه
كسي ميپندارد كه تاكنون گناهي مرتكب نشده است.
استاد دانشگاه تربيت مدرس در ادامه با اشاره به آيه‌اي از سوره مريم گفت: راه بهشت از جهنم ميگذرد. هيچ كسي به بهشت نميرود مگر از دالان جهنم رد شود. پس ورود به جهنم تك تك ما يقيني است اما خروج ما به شرايطي
بستگي دارد.
كديور تصريح كرد: آتش جهنم كه نماد غضب الهي است جاذبه دارد و جاذبهاش گناهان قلبي است. به ميزاني كه اين گناهان وجود داشته باشد ميبايد در آن عذاب بمانيم تا پاك شويم و به ميزاني كه اين گناهان كمتر باشد زودتر از
جهنم ميگذريم.
وي وارد شوندگان به جهنم را به چهار دسته، حائجين، معذبين، ناجين، فائزين تقسيم كرد و گفت:حائج كسي است كه امكان رهايي از عذاب براي او متصور نيست؛ اين دسته كساني هستند كه كاملاً به خدا پشت كرده‌اند و براي او
شريك گرفتهاند، باور داشتهاند كه خدايي هستند اما انكار كرده‌اند. اين دسته شامل جاحدين، منكرين و كافرين ميشود.
وي در مورد دسته معذبين گفت: اينها كساني هستند كه اميد رهايي به آنها مي‌رود اما آنها براي رهايي بايد دير زماني مورد آزمون قرار بگيرند. اينها كساني هستند كه عمل صالح را با عمل سيئه مخلوط كرده‌اند. اكثر ما جزو اين
دسته هستيم.
كديور افزود: دسته سوم ناجين هستند و اين نجات يافتگان لزوماً به سعادت نرسيده‌اند اما از عذاب نجات يافته‌اند. اينها را نوعاً بايد در ميان مستضعفين مي‌توان يافت. آنها كه كلام حق به گوششان نرسيده است. چنين افرادي مورد
غضب خدا قرار نميگيرند البته مورد رحمت او هم واقع نميشوند، نه بهشتي هستند و نه جهنمي.
وي دسته چهارم را نيز فائزين ناميد و گفت: اينها مقربين به درگاه خدا هستند، آنها كه اعمال خيرشان بيشتر از اعمال شرشان است. آنهايي كه هر كاري را با دغدغه دين انجام دادهاند.
استاد دانشگاه تربيت مدرس با طرح اين پرسش كه از چه اموري بايد توبه كرد؟ تصريح كرد: اولين نكتهاي كه علماي اخلاق ذكر كرده‌اند، شناخت گناهان است. در درجه دوم پشيماني، محزون شدن از گناه و در درجه سوم عزم
كردن براي نزديك نشدن به آن امور است.
كديور معرفت مهلكات، ندامت از كرده هاي ناپسند و اراده بر عدم ارتكاب به آن افعال در آينده را سه ركن اساسي توبه خواند و گفت: شرك، اصرار بر گناهان كوچك، يأس از رحمت خدا، شهادت دروغ دادن يا كتمان شهادت، سوگند
نادرست خوردن، حرام خواري، ربا، برخورد نادرست با والدين، سرنزدن به رحم، دروغ گفتن، كمك به ظالمين و كوچك شمردن واجبات الهي برخي از موارد مهلكات است و مومن بودن ما در گرو اين است كه به اين موارد
مرتكب نشويم.
وي در مورد گناه كبيره دروغ گفتن تصريح كرد: متأسفانه امروزه حتي در بلندگوهاي رسمي هم شاهد دروغ گفتن هستيم. در اين اواخر درمورد قتل خون يك محترمه ديديم كه از بلندگوهاي رسمي صداقت مشاهده نشد. بيشك اينكه
فردي كشته شود، خود از گناهان كبيره است. اينكه قتل توسط مأمور حكومتي صورت گرفته باشد، اينكه در زندان كه بايد مأمن شهروندان باشد، قتل صورت گرفته باشد و اينكه در پوشانيدن آن اقدام شود، همه نشان ميدهد كه سياست
ما به شدت از اخلاق اسلامي به دور مانده است.
كديور در ادامه سخنان خود گفت: بر اساس روايات مختلف هر كسي براي انجام توبه هفت ساعت فرصت دارد تا توبه كند و گناه در كارنامه عمل او نوشته نشود اما اگر اين هفت ساعت گذشت و ما توجه نكرديم كه عمل نادرستي
انجام دادهايم گناه در كارنامه عمل نوشته ميشود اگرچه باب توبه مفتوح مي‌باشد.
وي با اشاره به فرازي از نهج البلاغه به مراحل ششگانه توبه اشاره كرد و گفت: گناهان ما بر دو قسم است. برخي حق الله است و برخي حق الناس. حق الله با دو مرحله اول توبه ممكن است بخشيده شود اما در حق الناس ميبايد
رضايت كسي كه حقش ضايع شده است، جلب شود. اگر حقوق مالي بوده است حق غصب شده به صاحب حق برگردانده شود، اگر آبرويي كسي برده شده است بايد اعاده حيثيت شود.
وي با بيان اينكه دشوار اداي حق الناس به مراتب بيشتر از حق الله است، گفت: تعجب ميكنيم از كساني كه ادعاي ديانت، تقوا و فقاهت ميكنند اما با آبروي مردم، جان مردم و ناموس مردم بازي ميكنند ،چه كسي ميخواهد به
اتهاماتي كه علني از بلندگوهاي رسمي پخش ميشود،پاسخ دهد.
كديور تصريح كرد: اگر حق الناس در حوزه خصوصي صرفاً با راضي كردن يك نفر يا دو نفر ذيحق امكان تحصيل دارد، در حق الناس عمومي بايد همه مردم را راضي كرد تا بتوان امكان استغفار يافت. عجب از كساني كه در حق
الناس عمومي كه ما صرفاً بحث بيت المالش را شنيدهايم و كساني كه بيت المال را مصرف ميكنند بايد از تمام مردم اجازه بگيرند و بعد در آن تصرف كنند. آبروي يك ملت را در دنيا ميبرند.
وي اضافه كرد: شاهد بسياري از مسائل در جامعه خودمان بودهايم كه آبروي يك ملت، آبروي جامعه تشيع و آبروي جامعه اسلامي را در دنيا بردهاند و سيمايي خشن، غير انساني، غير عقلاني و غير صلح آميز را از جامعه شيعي و
اسلامي در جهان به نمايش گذاشتهاند.
