سیرۀ نبوی

پرسش: از مطلبی تحت عنوان از غدیر تا وفات پیامبر برایم سوال ایجاد شده خواهشمند است راهنمایی بفرمایید. چرا اکثر صحابه نص غدیر را به

ازدواجهای پیامبر در عصر خود وی امری غیرمتعارف شمرده نشده است. بسیاری از مردان با تعدد زوجات زندگی می کردند. در زندگی آنها نیز همزمان چندین زن اعم از آزاد و کنیز بوده است. تنها تفاوت تعداد زنان آزاد همزمان بین پیامبر و دیگر مردان است. اگر چه پیامبر در تعداد زوجات از امتیاز بیشتری نسبت به دیگر مردان برخوردار بوده، اما موازی آن تکالیف بیشتری هم در حوزه‌ی عبادات نسبت به دیگران دارد. به عنوان مثال قیام لیل و صلوة وتر برای همگان مستحب است، اما برای پیامبر واجب است، چنین تکلیف شاقی با عیش و نوش مباح شبانه جمع نمی شود. آنچه ما از زندگی خصوصی پیامبر درک می کنیم این است که او بشری بوده است مانند بقیه‌ی انسانها. زهد و عبادت او باعث نشده لذات مباح و حلال زندگی را به کناری نهد. حدیث «حُبّ زن و عطر به دلم انداخته شده، اما نورچشمم در نماز قرار داده شده است» خبر واحدی است که جز انس از پیامبر (ص) نقل کرده است و انتساب آن به پیامبر قطعی نیست. بر فرض صحت نقلهای دال بر زنان فراوان برخی ائمه این شیوه‌ی زندگی خصوصی ائمه در زمان و مکانی دیگر بوده، که توصیه ای به تأسّی به آن نیست.

هر پیامبری متناسب با زمان و مکان خاص رسالتش تنظیم می شده است. قرار نیست دیگر پیامبران در شرائطی متفاوت با زمان عیسی مسیح (ع) شیوه‌ی ایشان را تکرار کنند. دعوت به صلح و دوستی ابزار مختلف دارد، گاهی با عدم خشونت است، و گاهی با جنگیدن در برابر آنها که مانع صلح و دوستی هستند. نفی مطلق جنگ افسانه ای است که حتی تاریخ سراسر جنگِ مسیحیت چه در قرون وسطی چه در دوران معاصر خلاف آن است. دفاع در مقابل متجاوز مسلح، مبارزه رهایی بخش برای آزاد کردن مردمِ در بند اخلاقی ترین راه رسیدن به صلح پایدار است.

پرسش: یک نکته مبهم در ایه ۵۲ سوره‌ی احزاب دارم که متاسفانه با مراجعه به تفسیرهای نمونه، المیزان و نور هم جوابی برایش پیدا نکردم.