۱۵ رمضان ۱۴۳۲، ۲ مرداد ۱۳۹۲، ۲۴ جولای ۲۰۱۳
بنیاد اسلامی و فرهنگی ایرانیان، هیوستون تگزاس
زیبائی‌های سنت رسول الله (ص) چهارمین قسمت از مجموعه‌ی زیبائی‌های اسلام است که پس از بررسی زیباسی های خدا، آخرت و قرآن مورد بحث قرار می گیرد.
سنت رسول الله (ص) دومین منبع و پس از قرآن کریم مهمترین شاخص اسلام است. مراد از سنت رسول الله (ص) قول و فعل و تقریر پیامبر است. روایات منقول از پیامبر تنها پس از تحقیق سندی قابل انتساب به ایشان است.
خداوند مسلمانان را به پیروی از پیامبر (ص) فراخوانده است. سه کارکرد اصلی پیامبر (ص) به تعریف قرآن کریم عبارت است از تلاوت آیات، تزکیه و تعلیم کتاب و حکمت. با مطالعه‌ی مجموعه‌ی منابع اسلامی شئون پیامبر (ص) را در شش امر می توان خلاصه کرد: یک. پیام رسان وحی الهی (تلاوت آیات)، دو. معلم دین (تعلیم کتاب و حکمت)، سه. اسوه‌ی مومنان (تزکیه)، چهار. زمامدار سیاسی، پنج. قاضی در منازعات و شش. ولایت تکوینی.
میراث سنت نبوی (ص) را در روایات ایشان می توان شناخت. این روایات شارح و مفسّر و مفصّل و مبیّن قرآن کریم هستند. درک صحیح ایمان و عمل صالح در گرو کتاب و سنت است. سنت به دو طریق روایت شده است: طریق اهل بیت و طریق صحابه و خلفا. شرط اعتبار سنت عدم تعارض با کتاب است.
سه رویکرد به سنت قابل ذکر است: اول. رویکرد ظاهرگرایانه و قالبی (عمل مطلق به ظاهر سنت بدون توجه به اهداف آن)، دوم. رویکرد هدف گرایانه‌ی مطلق، سوم. رویکرد اعتدالی (اهداف شریعت در کنار رعایت قالبها در عبادات و شبه عبادات).
سنت پیامبر در حوزه‌ی شریعت دو گونه است: احکام دائمی و احکام موقت و موسمی. گاهی سخنان پیامبر در حد فهم مخاطب اولیه است و زمانی فراتر از فهم او. اما این سخنان همواره در چارچوب فرهنگ زمان و زمین مخاطبان اولیه است.
سنت پیامبر در زمان و زمین خود زیبا بوده است. تکرار ظاهر سنت در خارج از زمان و زمین اولیه یعنی خارج از زمینه لزوما زیبا نیست. برای درک و حفظ زیبائی های سنت نبوی چاره ای جز استخراج قواعد و امور کلی و عمومی نداریم. امور فرازمانی و فرامکانی سنت پیامبر امروز هم زیبا و حرکت آفرین است. این گوهرهای زیبا در سنت نبوی چیستند؟
سرخط برخی زیبائهای سنت نبوی را می توان اینگونه معرفی کرد: الف. محمد (ص) پیامبر رحمت بوده است. ب. اخلاق سرلوحه‌ی تعالیم نبوی است. ج. مدارا و سودمندی برای مردم دو سرخط تعالیم نبوی می باشد.
