تأملی در منابع نقلی دوران اموی و عباسی
سخنرانی زنده
یکشنبه ۲۳ رمضان ۱۴۴۶، ۳ فروردین ۱۴۰۴، ۲۳ مارس ۲۰۲۵
ساعت ۹ و نیم شب به‌وقت ایران، ۲ بعد از ظهر به‌وقت شرق آمریکا
چرا با منابع نقلی دوران اموی و عباسی – که اتفاقا قدیمی‌ترین متون موجود حدیث، مغازی، سیره، و تفسیر را شامل می‌شوند و در قرون دوم تا چهارم تدوین شده‌اند – باید به‌شدت با احتیاط رفتار کرد و موارد متعارض با قرآن آنها را مردود شمرد؟ پرسشی است که کوشش می‌کنم به آن پاسخ دهم.
حداقل شش عامل دست به‌دست هم داده که سیمایی محرف از اسلام و پیامبر در دوران ما عرضه شود و متأسفانه در ذهن بعضی هم جا بیفتد.
عامل اصلی متن غیرمهذب کتب نقلی اقدم است که در دوران خلافت عباسی تدوین شده، هر چند مواد بسیاری از آنها محصول دوران اموی است. در این کتابها در کنار نقلهای معتبر، برخی نقلهای ضعیف و مجعول راه یافته است. نقلهایی که در تعارض مستقیم با محکمات قرآن و سنت معتبر پیامبر قرار دارد.
عامل دوم برخی اسلام‌پژوهان غربی این نقلها را که اقدم منابع موجود محسوب می‌شوند پایه معرفی اسلام و پیامبر قرار داده‌اند، و به‌تدریج بخش قابل‌توجهی از قرآن‌پژوهی مدرن غربی هم بر پایه همین منابع نقلی مخدوش بنا نهاده شده است.
عامل سوم برخی رژیمهای اقتدارگرای مدعی حکومت اسلامی و اجرای شریعت در سه کشور عربستان، ایران و افغانستان هستند که فضایی برای شهروندان خود ایجاد کرده‌اند که برخی شهروندان عطای چنین اسلامی را به لقایش می‌بخشند.
عامل چهارم برخی جریانهای تندرو از قبیل داعش در سودای ایجاد خلافت اسلامی و عمل به همین نقلیات مجعول به توهم اسلام اصیل هستند و در این راه از إعمال خشونت ابایی ندارند.
عامل پنجم: در فضای مجازی جریانهایی مشکوک به شکل سازمان‌یافته اشاعه این نقلیات مجعول مشغولند و افراد بی اطلاع را متأثر می‌کنند و فراوان می‌پرسند آیا پیامبر چنین کرده است یا چرا پیامبر چنان کرده است؟
عامل ششم. آش چنان شور شده که تجدیدنظرطلبهای مسلمان ایرانی هم از این فضای مشکوک متأثر شده نظریاتی خلاف تحقیق درباره شاکله‌های اسلام، قرآن و پیامبر ارائه کرده‌اند.
در این جلسه شواهد و مستنداتی از برخی نقلهای مجعولی که به این منابع قدیمی راه یافته است به عنوان مشت نمونه خروار ارائه کرده با محکمات قرآن و سنت معتبر پیامبر محک می‌زنم.
این جلسه در کانال Youtube کدیور به صورت زنده برگزار و به طور همزمان از کانال اینستاگرامی @Mohsen.kadivar.official به صورت زنده Live Instagram پخش خواهد شد.
لینک شرکت در جلسه
