خبرگزاري دانشجويان ايران – تهران
سرويس: سياسي
محسن كديور گفت: در عين اين كه نسبت به قرائت‌هاي مرتجعانه از دين انتقاد داريم، منكر حضور دين در عرصه‌هاي اخلاقي و عمومي نيستيم.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان (ايسنا) وي كه در ادامه سلسله جلسات كانون توحيد سخن مي‌گفت، افزود: اخلاق مختص دينداران نيست؛ بلكه اخلاق غيرديني و انواع آن را هم داريم.
وي بزرگ‌ترين ارزش اخلاقي را عدالت دانست و گفت: آيا براي فهم اين ارزش بايد به اديان مراجعه كرد يا مي‌توان بدون اديان هم مفاهيم ارزشي را درك كرد؟.
كديور در ادامه به اختلاف نظر ميان انديشمندان در استقلال علم اخلاق از دين اشاره كرد و گفت: اين سخن غلط نيست كه درك اخلاقيات بدون دين هم امكان دارد. حال اين سوال مطرح مي‌شود كه دين چه نقشي در اخلاق ايفا مي‌كند؟ و مفهوم اخلاق مؤمنانه چيست؟
كديور با توصيف اهميت اين سوال در مقام پاسخ به آن گفت: يك پاسخ به اين سوال اين است كه عامه مردم براي درك ارزش‌هاي اخلاقي به دين نياز دارند و اين نخبگان هستند كه براي درك ارزش‌هاي اخلاقي، از دين بي‌نياز هستند.
وي در بيان پاسخ ديگري به اين سوال گفت: اما آنچه كه نخبگان و عامه را در بحث اخلاق، به دين نيازمند مي‌كند، اين است كه صورت علم اخلاق براي رعايت آن كفايت نمي‌كند. ممكن است بسياري از علوم را داشته باشيم اما عامل به آن نباشيم. براي عامل‌بودن به علم اخلاق بحث تذكر پيش مي‌آيد كه فعلي پيامبرانه است. وي افزود: ما در علم اخلاق بيشتر پايبندي مي‌خواهيم تا علم به آن.
كديور خاطرنشان كرد: گاهي مي‌پنداريم مباحثي مثل حقوق بشر با اخلاق مؤمنانه چه نسبتي دارند؟، در حقوق بشر بحث از رعايت حقوق ديگران است اما از وظيفه انسان سخني به ميان نيامده است، در حالي كه انسان متخلق به اخلاق مؤمنانه، هم حقوق ديگران را رعايت و هم به وظيفه خود عمل مي‌كند.
به گزارش ايسنا وي اخلاق سكولاريستي، را به مفهوم اخلاق منهاي دين دانست و گفت: درد ما اين است كه نقش كاملا افراطي براي دين در نظر گرفته مي‌شود و در مقابل افراط ، تفريط برخي را شاهديم. ما در عين اين كه نسبت به قرائت‌هاي مرتجعانه از دين انتقاد داريم، منكر حضور دين در عرصه‌هاي اخلاقي و عمومي هم نيستيم. چراكه ضمانت اجرايي ارزش‌هاي اخلاقي براي مؤمنان و دينداران بيشتر است.
كديور در ادامه با بيان اين كه يكي از ويژگي اخلاق مؤمنانه رابطه محبت‌آميز بين خدا و انسان است با نقل آياتي از قرآن مجيد و فرازهايي از ادعيه مشهور به توصيف اين رابطه پرداخت.
در پايان نيز مراسم احياء برگزار شد.
________________________________________
به گزارش خبرنگار “ايلنا”، محسن كديور طي سخناني در مراسم مذهبي جبهه مشاركت ايران اسلامي منطقه تهران كه شب گذشته در كانون توحيد برگزار شد، به تشريح ديدگاههاي خود در مورد “اخلاق مومنانه” پرداخت و اظهار داشت: اخلاق احكامي براي تنظيم روابط آدميان با يكديگر است و با حقوق نيز متفاوت است، حقوق جنبه الزام دنيوي دارد اما اخلاق چنين نيست.
وي با بيان اينكه اخلاق مختص دينداران و متشرعان نيست بلكه سكولارها و لائيكها هم براي خود اخلاقي دارند، خاطر نشان كرد: چهار- پنج قرن پس از پيامبر وجهه غالب اين بود كه دين و اخلاق با هم توأمند و جامعه ديني نميتواند غير اخلاقي باشد.
كديور تصريح كرد: بعدها اين سوال پيش آمد كه آيا اموري مانند اخلاق و عدالت درون ديني هستند يا برون ديني؟ آيا عدالت در سلسله علل احكام است يا متاثر از احكام ديني است؟
وي به ديدگاههاي مختلف در مورد عدالت اشاره كرد و گفت: معتزله و شيعه معتقد بود كه عدالت امري عقلي است و براي فهم آن نياز به درك ديني نداريم، در مقابل اشاعره عدالت را امري شرعي ميدانستند كه عقل انسان امكان درك آن را ندارد.
اين استاد دانشگاه با طرح اين سوال كه اگر اخلاق، غير ديني و عقلي است، پس دين در اخلاق چه نقشي ايفا مي‌كند و در حالي كه بر اساس تحقيقات جامعهشناسي جوامع ديني، اخلاقيتر از جوامع غير ديني نيست، چرا از اخلاق ديني سخن ميگوييم، اظهار داشت: اين گونه نيست كه اگر دين نباشد، ارزش‌هاي اخلاقي كشف نميشود بلكه نخبگان ميتوانند به اين ارزشها دست يابند اما اكثريت مردم بدون كمك دين از وصول به ارزش‌هاي اخلاقي ناتوانند.
كديور با اين اعتقاد به اينكه صرف علم به مسائل اخلاقي براي رعايت امور اخلاقي كفايت نمي‌كند، دين را براي آگاهيدهي به اكثريت مردم به منظور پايبندي به ارزش‌هاي اخلاقي، تذكر و تاكيد بر رعايت اين ارزشها ضروري خواند.
وي گفت: اكثريت مردم با راهنمايي دين به ارزش‌هاي اخلاقي ميرسند، اگرچه اگر عقل خود را به كار ميگرفتند، به اين ارزشها ميرسيدند.
اين محقق و پژوهشگر انسان اخلاقي را انساني دانست كه هم حقوق ديگران را رعايت مي‌كند و هم وظايفي را بر عهده دارد و بر اين اساس مباحثي مانند حقوق بشر، انسانها را از احكام بي‌نياز و اخلاقي نمي‌كند چرا كه اعلاميههاي حقوق بشر از وظايف انسانها سخن نميگويد و تنها بر حقوق آنها تاكيد دارد.
كديور با بيان اينكه رقيب اصلي “اخلاق مومنانه”، “اخلاق سكولار” است، گفت: اخلاق سكولار به معناي جدايي زندگي از دين و دينزدايي از زندگي است، اخلاق سكولار يعني اخلاق منهاي دين.
وي تصريح كرد: خداپرستي كه هيچ جلوهاي حتي در حوزه اخلاق ندارد، به هيچ دردي نميخورد، اخلاق مومنانه يعني اينكه در حوزه اخلاق علاوه بر عقل بر ارزش‌هاي ديني هم تكيه كنيم.
كديور اخلاق مومنانه را اخلاق عقلي تاييد شده با دين عنوان كرد.
اين استاد دانشگاه در بخش ديگري از سخنانش با تبيين “صفات عاشقان به خدا”، گفت: او محبوب خداست و خدا محبوب او، مومن حب بيشتري به خدا دارد.
وي با بيان اينكه بايد علاقه خود به خدا را با ساير علايقمان مقايسه كنيم، تصريح كرد: راه خدايي بودن، پيرو محمد بن عبدالله بودن است اما تبعيت از پيامبر تبعيت در دين و امور وحياني است، نه در امور غيرديني، اين در حالي است كه عدهاي كه در حد ناخن پيامبر هم نيستند، بعضاً ادعاي تبعيت كامل از خود را دارند.
