عيسى سحرخيز: یک ارادهی سیاسی الان بر محدودیت فعالیت مطبوعاتی اعمال نظر میکند
در هفتههاى گذشته باز هم فشار بر روزنامهنگاران در ايران تشديد شد و عدهاى از آنها حتا در سطح استانها دستگير و يا به دادگاه احضار شدند. در همين رابطه سازمان «گزارشگران بدون مرز» موج جديد اين دستگيرىها را محكوم كرد و خواهان آزادى همه روزنامهنگاران دستگيرشده در ايران شد. اين در حالىست كه انتشار روزنامه «روزگار» پس از سه شماره، به دليل هشدار معاونت مطبوعاتى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، متوقف شده است.
در هفته گذشته جامعه مطبوعاتى ايران باز هم شاهد دستگيرى و احضار تعدادى از روزنامهنگاران مستقل و دستاندكاران مطبوعات بود. سازمان «گزارشگران بدون مرز» در اطلاعيهاى در همين زمينه، به بازداشت ۶ روزنامهنگار در كمتر از يك هفته اشاره مىكند. طبق اعلام «گزارشگران بدون مرز» پنجشنبه ۲۰ مهرماه، فرهاد امينپور، رضا علىپور و سامان سليمان، سه روزنامهنگار هفتهنامه «روژههلات»، در محل كار خود توسط ماموران امنيتى دستگير و به زندان منتقل شدهاند.
طبق همين گزارش، دوشنبه ۲۴ مهرماه نيز، در پى انتشار مطلبى در ستون طنز هفتهنامه «سفير دشتستان»، نشريه مزبور به اتهام «توهين به مقام رهبرى» توقيف و پورمند (مدير مسئول)، حسين رويين (سردبير) و نيز حروفچين مطلب موردنظر دستگير و پس از بازجويى با سپردن وثيقه تا برگزارى دادگاهشان آزاد شدهاند.
«گزارشگران بدون مرز» در اطلاعيه خود همچنين به حسين شاكرى روزنامهنگار هفتهنامه «پيام جنوب» اشاره مىكند كه پس از احضار به دادگاه و بازجويى، به اتهام «تحريك و تشويش اذهان عمومى» به دليل كمبود وقت جهت تهيه وثيقهى ۱۰۰ ميليون ريالى بازداشت شده و عليرضا شيركانى مدير مسئول اين نشريه نيز به دادگاه احضار شده است.
عيسى سحرخيز روزنامهنگار و عضو شوراى مركزى «انجمن دفاع از آزادى مطبوعات» جمعبندى خود در مورد تشديد فشار بر روزنامهنگاران و اعمال محدوديتهاى هر چه بيشتر بر مطبوعات را بدينگونه توضيح مىدهد: ”این نگرانی را پیش از این «انجمن دفاع از آزادی مطبوعات» در یک جمعبندی کلی مطرح کرده بود و این تصور را داشت که روندی که حاکم شده به محدودیت بیشتر مطبوعات و روزنامهنگاران خواهد انجامید و احیانا بازداشتهای موردی را هم ما شاهدش خواهیم بود و یا توقیف نشریات. این مسئله بعدا با توقیف روزنامه «شرق» و مجله «نامه» و چند نشریه دیگر اتفاق افتاد. حادثهای که الان شما شاهدش هستید و در ادامهی همان مسیر هست، به این معنا که نه تنها یک ارادهی سیاسی الان بر محدودیت فعالیت مطبوعاتی اعمال نظر میکند و خودسانسوری و سانسور را تحمیل میکند، بلکه الان دیگر در استانها هم وقتی شاهد این مسئله هستند که حاکمیت و دولت چنین برخوردی را میکنند، به خودشان حق میدهند در سطوح پایینتر مثل استاندار، فرماندار و یا یک مقام عادی به همین صورت در استان که فکر میکنند حکومتی خودساخته می توانند در منطقه برای خودشان داشته باشند عمل بکنند. و این چارچوب را دارند عمل میکنند و کوچکترین انتقادی را آنها برنمیتابند و نتیجهاش دستگیری و توقیف مطبوعات و بازداشت روزنامهنگارها و اعمال وثیقههای چند ده میلیونی خواهد بود“.
همچنين ديروز انتشار روزنامه «روزگار» پس از ۳ شماره متوقف شد. دليل توقف انتشار «روزگار» از طرف مسئولان اين روزنامه اخطار وزارت ارشاد به آنان بوده است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى به مسئولان «روزگار» اخطار كرده كه مجوز اين روزنامه «سياسى» نيست و به همين دليل نيز حق انتشار اخبار سياسى را ندارد.
آيا علت واقعى توقف انتشار «روزگار» نداشتن مجوز براى داشتن صفحات سياسى بوده است؟ پاسخ عيسى سحرخيز: ”در واقع این یک بهانه است و وقتی آن ارادهی سیاسی به این نتیجه میرسد که یک گروه از روزنامهنگاران یا یک تیم مطبوعاتی نباید دیگر فعالیت بکند، چنین مسئلهای و شروع و ادامه این کار همانطور که در مورد تیم «جامعه» ما شاهدش بودیم، تیمی که «صبح امروز»، «دوران» و «بنیان» و این گروه نشریات را در میآوردند شاهدش بودیم، همینطور «سلام»، «مشارکت» و «نوروز» را ما شاهدش بودیم، وقتی که آن اراده سیاسی تصمیم میگیرد که این گروه کار نکنند، فرق نمیکند که روزنامه جدیدی توسط آن تیم منتشر بشود و اگر لازم باشد و ببیند که اصرار دارند، دستور دستگیری و بازداشت افراد و یا توقیف محل انتشار را هم صادر میکند. قبل از اینکه «روزگار» منتشر بشود، بعضی دوستان تاکیدشان بر این بود که اجازه نخواهند داد که این نشریه جدید منتشر بشود و آنها هم سه شماره بیشتر تحمل نکردند، نشان میدهد که آن اراده الان تصمیم گرفته که نزدیکان آقای هاشمی و کسانی که تیم «شرق» بودند اگر بخواهند نشریهای را دربیاورند، ببندند. و آنها الان حساس هستند، سه انتخابات پیش روی دارند، شخص آقای هاشمی در انتخابات حضور پیدا کرده و طبیعیست که آنها به یک نشریهای نزدیک به آنها اجازه نخواهند داد این کار را بکنند. شاید این مسئله اجتنابناپذیر است و این مسئلهای که دیروز اتفاق افتاد و صفحهی اول روزنامه «روزگار» که عکس بزرگی از دکتر سروش و دکتر کدیور زده بود و به یک نوع حساسیتبرانگیز بود و همان صفحه خبر کوتاهی را از آقای خامنهای زده بود، خب میتوانست جرم بسیار بزرگ و نابخشودنی باشد. و به همین دلیل هم من فکر میکنم مسیری را که قابل پیشبینی بود و اجتنابناپذیر آن را تشدید کرد و همان دیروز به یک معنا جلوی نشریه را گرفتند. تصور و پیشبینی من این است که حتا اگر آنها صفحات سیاسی روزنامه را حذف بکنند، شکل و شمایلاش را عوض بکنند، آنها این را هم تحمل نمیکنند و بهانه جدیدی را میگیرند که جلوی انتشار نشریه را بگیرند. مگر اینکه تبدیل بشود به یک نشریه بیبو و خاصیت که مردم آن را نخرند و استقبال نشود و آنها فکر کنند، خوب ما میتوانیم به جهانیان اعلام بکنیم که یک تعدادی مثلا روزنامه در کشور دارد منتشر میشود. اما اگر بخواهد روزنامه اثرگذار و تیراژدار باشد مسلما بهانه دیگری پیدا میکنند و مجددا توقیفاش میکنند، در صورتی که انتشار مجدد را آغاز بکند“.
گفتنىست كه ساعاتى پيش از اعلام خبر توقف انتشار «روزگار»، خبرگزارى كار ايران «ايلنا» خبر داده بود كه اين روزنامه از روز بعد بدون صفحات سياسى منتشر خواهد شد.
بهنام باوندپور
