درگذشت خادم بزرگ ایران و اسلام رحمانی

 

در سوگ دکتر ابراهیم یزدی

انا لله و انا الیه راجعون

دکتر ابراهیم یزدی (۱۳۱۰-۱۳۹۶) فعال سیاسی خوش نام ایران جان به جان آفرین تسلیم کرد. ایران خادمی بزرگ را از دست داد و من در غم دوستی مجرب نشسته ام. عاش سعیدا و مات سعیدا.             

یزدی دکتر داروساز از دانشگاه تهران و از ابتدای تاسیس نهضت آزادی در ۱۳۴۰ عضو نهضت بود. در دوران اقامت هفده ساله اش در هیوستون تگزاس آمریکا (۱۳۴۰-۱۳۵۷) علاوه بر ادامه تحصیل و سپس تحقیق در بخش آسیب شناسی و فارماکولژی دانشگاه بیلور تگزاس، عضو مؤسس انجمن اسلامی دانشجویان آمریکا و کانادا، انجمن اسلامی پزشکان آمریکا و کانادا، جامعه مسلمانان هوستون (بزرگترین سازمان اسلامی در آمریکا) و نخستین رئیس آن، و مؤسس اولین مسجد شهر هوستون بشمار می‌رود. ابراهیم یزدی از سرشناس‌ترین مسلمانان آمریکا در دهه شصت و هفتاد میلادی بوده است.  

یزدی در بین سالهای ۱۳۵۶ تا ۱۳۶۳ از مشاوران سیاسی آقای خمینی در نجف و پاریس، عضو شورای انقلاب، معاون نخست وزیر در أمور انقلاب، دومین وزیر خارجه دولت موقت جمهوری اسلامی، سرپرست موسسه کیهان، و نماینده مردم تهران در دوره اول مجلس شورای اسلامی بوده است. در این دوران شش ساله مشی ابراهیم یزدی به تبع مهدی بازرگان اعتدال، استقلال ایران، اسلام رحمانی، اخلاق و رعایت موازین حقوق بشر بوده است. او یکی از نمایندگان موثر اقلیت مجلس در دفاع از حاکمیت ملت و اجرای قانون اساسی بود.

در دوران ده ساله (۱۳۶۳-۱۳۷۳) بعدی ابراهیم یزدی از اعضای شاخص نهضت آزادی و از دستیاران ارشد مهدی بازرگان دبیرکل نهضت آزادی از فعالان شاخص سیاسی اجتماعی ایران محسوب می شد که همانند دیگر سران نهضت آزادی متحمل مشقتهای فراوان برای اصلاح جمهوری اسلامی شد. زندگی پاک و بی غل و غش سران نهضت آزادی از قبیل مهدی بازرگان، یدالله سحابی، احمد صدر حاج سید جوادی و ابراهیم یزدی بهترین سند بی پایگی نامه مشکوک منسوب به آقای خمینی بر علیه نهضت آزادی ایران (منتشره در دی ۱۳۶۸) است.  

با درگذشت مهندس مهدی بازرگان در دی ۱۳۷۳ دکتر ابراهیم یزدی دومین دبیرکل نهضت آزادی شد. در دوران بیست و سه ساله دبیرکلی، یزدی به دلیل فعالیتهای آزادی خواهانه و مسالمت آمیزش چندین بار به زندان افتاد، تحت فشار و شکنجه و بازجوئی‌های طولانی قرار گرفت. او در دو دهه کهنسال ترین زندانی سیاسی جمهوری اسلامی بود. در این مقطع او همواره در صف مقدم دفاع از حاکمیت ملی، حکومت قانون، اجرای اصول معطلعه قانون اساسی، آزادی و دموکراسی و حقوق بشر حضوری فعال داشت.

دکتر ابراهیم یزدی اکنون با کوله باری از تجارب و اطلاعات دست اول سیاسی دار فانی را وداع و به سرای باقی شتافت. یزدی سیاستمداری بااخلاق بود. اخلاقی زیست، اخلاقی سیاست ورزی کرد، اخلاقی برای اصلاح جمهوری اسلامی و بازگرداندش به مسیر قانون اساسی مبارزه کرد و در نهایت خوشنامی از دنیا رفت.

کلاس هفتگی قرآن در منزل او قدمتی افزون بر شش دهه داشت. علاوه بر امور سیاسی در مراسم دینی و مذهبی یکی از سخنرانان اصلی نهضت آزادی بود.  آثار قلمی دکتر یزدی خصوصا کتاب خاطرات او از اسناد مهم تاریخ معاصر ایران است. امیدوارم امکان انتشار مجلدات بعد از انقلاب آن فراهم شود.

درگذشت یکی از پیش کسوتان آزادی‌خواهی و عدالت طلبی و حاکمیت قانون و یکی از فعالان بین المللی اسلام رحمانی را در درجه نخست به خاندان معزز یزدی: همسر، فرزندان، برادران و خواهران و دیگر بازماندگان آن فقید سعید، همرزمان او در نهضت آزادی ایران، همفکران او در تشکلهای مدنی اسلامی آمریکا، و همه علاقه مندان، شاگردان، دوستان و ادامه دهندگان راهش تسلیت عرض می کنم. برای آن مبارز صادق رحمت و مغفرت و رضوان، و برای بازماندگانش صبر و اجر مسئلت دارم.

محسن کدیور

۵ شهریور ۱۳۹۶