در تحليل نهضت مشروطه نميتوان از وزن و نقش مراجع نجف به سادگي گذشت. آنان، هم در عمل و هم در نظر، مهمترين نقش را در پيش برد مشروطه در ايران ايفا كردهاند. در بدو سخن مناسب ميدانم به دو جمله از منتقدين عالمان دین، در اين زمينه استناد كنم. اوّلین جمله، سخن احمد كسروي در تاريخ مشروطه است: " اگر فتواهاي علماي نجف نبودي، كمتر كسي به ياري مشروطه پرداختي؛ همان مجاهدان تبريز، بيشترشان پيروي از دين ميداشتند و دستآويز ايشان در آن كوشش ها و جانفشانيها اين فتواهاي…
adamin۱۳۸۵/۰۵/۱۵