ذمه

در زمان ما حکم ذمه از احکام منسوخ محسوب می شود. در دوران معاصر دین و عقیده افراد در برخورداری از حقوق شهروندی تبعیضی ایجاد نمی کند. آیات قرآن درباره‌ی یهودیان مدینه در زمینه‌ی معاهدات پنهانی قبایل یهودی با مشرکان در مقابل موحدان مسلمان باید بررسی شود.