مشروبات الکلی
خمر (شراب، عرق، مشروب الکلی) نجس نیست، اما نوشیدن آن حتی اگر به حد مستی نرسد، ولو یک قطره! حرام است. اجتناب از مشروبات الکلی از علائم عملی مسلمانی است. حرمت نوشیدن مشروب الکلی هیچ استثنایی ندارد، مگر به عنوان دارو به توصیه پزشک حاذق در صورتی که داروی منحصر به فرد بیماری باشد، در همان حد توصیه پزشکی. (۵ خرداد ۱۳۹۵)
حرمت نوشیدن مطلق مشروبات الکلی
یک. نوشیدن مشروب الکلی با هر درصدی از الکل ولو بسیار اندک (حتی اگر به حد مستی نرسد) شرعا حرام است. عباداتی از قبیل نماز و روزه و حج در حال مستی مقبول نیست. شرب خمر از گناهانی است که در ادلهی معتبر پرهیز موکد از آن را از مومنان خواسته شده است.
دو. اینکه برخی ملل توسعه یافته مشروب الکلی می نوشند، دلیل جواز آن برای مسلمانان نیست. حتی اگر برخی نظرات پزشکی موید مصرف متعادل مشروب الکلی باشد، این هم باعث رفع حرمت مشروبات الکلی نمی شود. قرآن کریم علیرغم اذعان به وجود برخی منافع در شراب گناه آنرا بزرگتر از منافع آن اعلام کرده است:
يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْخَمْرِ وَالْمَيْسِرِ قُلْ فِيهِمَا إِثْمٌ كَبِيرٌ وَمَنَافِعُ لِلنَّاسِ وَإِثْمُهُمَا أَكْبَرُ مِن نَّفْعِهِمَا (البقره ۲۱۹) در باره شراب و قمار، از تو مىپرسند، بگو: «در آن دو، گناهى بزرك، و سودهايى براى مردم است، و[لى] گناهشان از سودشان بزرگتر است.»
حرمت شرب خمر از امور توقیفی و در زمرهی مسلمات شریعت اسلامی است. (۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۲)
مشروبات الکلی و عدم سُکرآوری عرفی
مصرف هر چیز سُکرآوری (مست کننده ای) از جمله نوشیدن انواع مشروبات الکلی حرام و از جمله گناهان بزرگ محسوب می شود. با توجه به پیشرفت علوم در زمان ما شناخت مُسکر(مست کننده) بودن نوشیدنی دشوار نیست، هر نوشیدنی حاوی مواد الکلی مُسکرِ حرام است، ولو عرفا اینگونه شناخته نشود. اگر مکلف بداند نوشیدنی حاوی الکل و در نتیجه مُسکر است، اینکه عرف چه بگویند تغییری در ماهیت قضیه ایجاد نمی کند. قبح شرب خمر و مشروبات الکلی در شریعت به میزانی است که از هر مشروبی که شبههی سُکرآوری هم دارد می باید شرعا اجتناب کرد. (۱۳ دی ۱۳۹۱)
شرب خمر حرام است حتی بر عرفا
عرفان و تصوف مجوزی برای شرب خمر نیست. هیچ نفسی متعالی تر از نفس رسول خدا (ص) نیست. او حرمت مشروبات الکلی را همانند همهی مردم رعایت می کرد. عارف واقعی به محمد مصطفی و علی مرتضی اقتدا می کند. شرب خمر حرام است حتی بر عرفای سالک واصل. (۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۲)
تفاوت آبجو و فقّاعِ حرام با ماءالشّعیرِ حلال
الف. نوشابه گرفته شده از جو و دیگر میوه ها بر دو نوع است: نوشابه ای که بعد از جوشیدن (نشیش و غلیان) حاصل شده باشد، و نوشابه ای که چنین مرحله ای را طی نکرده باشد. نوع اول حاوی درصدی الکل است، نوع دوم نوشابه ای غیرالکلی است.
ب. هر نوشابهی الکلی با هر اسمی حرام است (مایع مسکر یعنی مست کننده مطلقا با هر اسمی حرام است)، و نوشابه غیرالکلی حلال است.
ج. ظاهرا فقاع، نبیذ و آبجو به نوع اول یعنی نوشابه الکلی گرفته شده از جو اطلاق می شود و ماء الشعیر به نوشابهی غیرالکلی نجوشیدهی گرفته شده از جو گفته می شود و حلال است.
د. این دو نوع نوشابهی حرام و حلال گرفته شده از جو در گذشته موجود بوده و در روایات و فتاوای فقها سابقه دارد. (۱۲ مرداد ۱۳۹۲)
اسپری اتانول (الکل خوراکی)
اتانول (الکل خوراکی) مقابل الکل صنعتی است. هر دو طاهر هستند. اما نوشیدن الکل یا اتانول که امری مست کننده است به هر نسبتی حرام است. از اسپری حاوی اتانول نیز می باید اجتناب کرد. (۷ آبان ۱۳۹۲)
اتانول نوشیدنیهای طبیعی
ملاک حرمت نوشیدن نوشابه های الکلی (خمر، فقاع و هرگونه شراب مست کننده و مشروب الکلی) اتانولی است که در فرایند تخمیر از متابولیسم گلوکز توسط گونهی مخصوصی از مخمّرها در غیاب اکسیژن تولید می شود و سپس با تقطیر غلظت اتانول بالا برده می شود. هر دو فرایند تخمیر و تقطیر اموری مصنوعی و فراوردهی آنها مست کننده است.
وجود درصدی از اتانول در برخی نوشیدنی ها یا خوردنی های طبیعی مادامی که جدانشده و فرایند مذکور را طی نکرده است مطلقا دلیلی برای حرمت نوشیدن یا خوردن آنها نمی شود. (۲۰ آذر ۱۳۹۲)
تفاوت الکل طبیعی و مشروب الکلی
الف. خوردن میوه ها یا اغذیه ای که درصد اندکی الکل طبیعی دارند اما فرایند خاص تخمیر و تقطیر را طی نکرده اند ولو با قصد مستی حرام نیست.
ب. خوردن غذایی که در طبخ آن مشروب الکلی مصرف شده است حتی بدون قصد مستی حرام است. (۱۸ خرداد ۱۳۹۳)
الکل در غذا
وجود الکل به هر مقدار در غذا خوردن آنرا حرام می کند. (۳۰ مراد ۱۳۹۱)
شراب تبخیرشده در غذا
پرسش ۱: Fish and Chips یکی از غذاهای دریایی رایج انگستان که غالبا در شراب خوابانده می شود و گاهی نیز روغن گاو به آن اضافه می شود. آیا زمان خرید این غذا باید بپرسیم و مطمئن شویم که در آن شراب به کار نرفته است؟
پاسخ: در بازار غیرمسلمانان در این باره این امور باید حتما پرسید.
پرسش ۲: اگر بدانیم در تهیه غذا شراب استفاده شده، با توجه به اینکه شراب در زمان طبخ بخار می شود، آیا باز هم مجاز به خوردن این غذا نیستیم؟
پاسخ: خوردن غذایی که در آن مشروب الکلی به کار رفته است در هر صورت جایز نیست. (۵ اسفند ۱۳۹۲)
مجلس باده گساری
الف. مسلمان مجاز نیست در مجلسی که در آن مشروب الکلی نوشیده می شود شرکت کند.
ب. در مجلسی که به حرام می افتید شرعا مجاز به شرکت نیستید.
ج. نوشیدن مشروبات الکلی حرام است. مستندات شرب خمر قرآن کریم، روایات معتبر متعدد و اجماع علمای اسلام است و مسئله از ضروریات عملی اسلام محسوب می شود. (۱۸ مرداد ۱۳۹۲)
خوردن سر میز شراب
شرکت در مجلس و مشخصا سر سفره یا میزی که مشروب الکلی نوشیده می شود بر مسلمان مجاز نیست. در مهمانی های دعوت شده می توان قبل از برگزاری محدودیت دینی را به اطلاع میزبان رسانید. غالبا رعایت می کنند و میزی عاری از مشروب الکلی مهیا می کنند. در غیر این صورت از صرف غذا سر چنین میزی اجتناب کنید. (۱۵ شهریور ۱۳۹۲)
حریم شخصی، نهی از منکر و مشروبات الکلی
پرسش: آیا امر به معروف و نهی ازمنکر با حریم شخصی در تضاد نیست؟ اگر یک ایرانی در اتوبوسی چه درایران چه در کشور دیگر کنار صندلی من مشروب بنوشد حریم شخصی اوست یا نه؟ ویا موارد مشابه.
پاسخ: دربارهی تضاد حریم شخصی با امر بمعروف و نهی از منکر اگر امر شخصی علنی نشود مجاز به تجسس نیستیم، اگر علنی شود، در صورتی که امر شخصی تحت عناوینی از قبیل اخلال در امنیت عمومی، اخلاق عمومی و بهداشت عمومی قرار گیرد، نهی از منکر بر حرمت امر خصوصی تقدم دارد. در اموری از قبیل تجاهر به فسق که منصوص هستند مطابق نص نهی از منکر تقدم دارد. در موارد غیرمنصوص که تحت عناوین پیش گفته نیز قرار نمی گیرد، نهی از منکر تنها در صورت احتمال تاثیر که از شرائط عمومی مشروعیت این وظیفه دینی است مجاز خواهد بود. در مواردی که احتمال تاثیر منتفی است حریم شخصی محترم داشته می شود.
در جایی که در اتوبوس فردی در کنار صندلی شما مشروب الکلی بنوشد، شما و بغل دستیتان از حقوق مساوی برخوردارید، شما مجاز نیستید در آن صندلی بنشینید، اما حق ندارید او را مجبور به ترک صندلی یا ترک شرب خمر کنید، چرا که ممکن است غیرمسلمان باشد و شرب خمر در مذهب وی مجاز باشد، اگر یقین دارید شارب خمر مسلمان است، نهی از منکر تنها در صورتی مجاز است که احتمال تاثیر بدهید. (۳۰ مرداد ۱۳۹۱)