پرسش: در ترجمه آیه ۱۰ سوره حجر، چرا اغلب آقایان ، ذکر رو فقط قرآن ترجمه کرده اند؟ با توجه به ترجمه آنان، چرا خدا نگفته: انا نحن نزلنا القرآن و انا له لحافظون؟ با توجه به اینکه در این آیه گفته شده ذکر را تدریجی نازل کرده ایم و همچین اینکه آیه های بعدی به بقیه پیامبران اشاره می کند، آیا این ترجمه مطلق از ذکر به معنی قرآن دچار تردید نیست؟
پاسخ:
الف. «ذکر» یکی از نامهای قرآن است. ترجمهی آیهی مورد بحث چنین است:
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ ﴿الحجر: ٩﴾ بىترديد، ما اين قرآن را به تدريج نازل كردهايم، و قطعاً نگهبان آن خواهيم بود.
ب. تأمل در آیات زیر تردیدی باقی نمی گذارد که ذکر نه تنها در آیهی فوق بلکه در آیات ذیل معنایی جز قرآن ندارد:
۱. ذَٰلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآيَاتِ وَالذِّكْرِ الْحَكِيمِ ﴿آل عمران: ٥٨﴾
۲. وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ إِلَّا رِجَالًا نُّوحِي إِلَيْهِمْ ۚ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ بِالْبَيِّنَاتِ وَالزُّبُرِ ۗ وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (النحل ۴۳-۴۴)
۳. وَقَالُوا يَا أَيُّهَا الَّذِي نُزِّلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ إِنَّكَ لَمَجْنُونٌ ﴿الحجر: ٦﴾
۴. إِنَّمَا تُنذِرُ مَنِ اتَّبَعَ الذِّكْرَ وَخَشِيَ الرَّحْمَـٰنَ بِالْغَيْبِ فَبَشِّرْهُ بِمَغْفِرَةٍ وَأَجْرٍ كَرِيمٍ ﴿يس: ١١﴾
۵. أَأُنزِلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ مِن بَيْنِنَا بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِّن ذِكْرِي بَل لَّمَّا يَذُوقُوا عَذَابِ ﴿ص: ٨﴾
۶. إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالذِّكْرِ لَمَّا جَاءَهُمْ وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ ﴿فصلت: ٤١﴾
۷. أَفَنَضْرِبُ عَنكُمُ الذِّكْرَ صَفْحًا أَن كُنتُمْ قَوْمًا مُّسْرِفِينَ ﴿الزخرف: ٥﴾
۸. وَإِن يَكَادُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَيُزْلِقُونَكَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ﴿القلم: ٥١﴾
ج. خداوند به تناسب در آیات مختلف از نامهای مختلف قرآن از قبیل فرقان و ذکر و غیر ان استفاده کرده است.
د. تدریجی بودن نزول آیات قرآن نه تنها در این آیه بلکه در آیات متعددی تصریح شده است. به بحث زیباییهای قرآن مراجعه فرمائید. به دلالت این آیه به تدریجی بودن نزول آیات و حفظ قرآن توسط خداوند تردیدی نیست.
۶ آذر ۱۳۹۲