وظيفه‌ی شرعی دانشجوى آگاه در شرايط حاضر

سؤال : بنده به عنوان يك دانشجوى آگاه به مسائل روز آيا از نظر‏ ‏شرعى در قبال اين همه بى عدالتى وظيفه اى به عهده ام هست يا نه؟‏ ‏احتراما نظر خودتان را مى‎خواهم بدانم كه سكوت جايز است يا‏ ‏نه ؟ و من نوعى در اين شرايط چه كار بايد بكنم؟ چون واقعا از اين‏ ‏وضع به ستوه آمده ام. خواستم نظر جنابعالی را جویا شوم. این که به تعبیر علی شریعتی “چه باید کرد”؟ (ای زینب نگو که در کربلا چه گذشت، بگو که ما چه کنیم! دکتر شریعتی)

 

 

پاسخ:
اینگونه پرسشها و پاسخها مربوط به «اسلام سیاسی» است. با توجه به تجربه‌ی این تلقی از اسلام در ایران و نیز خارج از ایران اکنون پرسش جدی تر پرسش از صحت چنین تلقی از اسلام است. کلیاتی همانند لزوم تحقق عدالت و مبارزه با ظلم به جای خود محفوظ است، اما روش و راه‌کارهای تحقق آن قطعا امور دینی نیستند و می باید به تجربه‌ی جمعی بشر مراجعه کرد. به عبارت دیگر از دین بیشتر از سمت و سو نمی توان انتظار داشت و آن را نباید ابزار سیاست یا مبارزه کرد. باور به جدایی نهادهای دینی از دولت در پاسخ دخیل است. پاسخ هرچه باشد اختصاصی به این طایفه و آن طایفه ندارد. وظیفه اصلی دانشجو دانش جویی و درست درس خواندن است. وظیفه‌ی حاشیه ‌ای او اطلاع کافی از زمانه خود برای در پیش گرفتن جهتی است که دین آن را تایید می کند. راههای مبارزه با ظلم و شیوه و سطح آن و چه باید کرد امور غیر شرعی هستند و به عوامل متعددی بستگی دارد و نسخه‌ی واحدی نمی توان برای آن پیچید و به دین نسبت داد. انسان با زندگی خود به این‌گونه امور پاسخ می دهد.