راه‌کارهایی برای نجات فوری ایران
اسرائیل در اجرای نقشه جدید خاورمیانه بر خلاف کلیه موازین حقوق بین‌الملل با پیشرفته‌ترین سلاح‌های آمریکایی و اروپایی وارد جنگ علیه کشورمان ایران شده است. در این پنج روز خسارات فراوانی به زیرساختهای مختلف کشور وارد شده و جمعی از شهروندان غیرنظامی، دانشمندان هسته‌ای و فرماندهان ارشد نظامی کشته شده‌اند. اسرائیل بدون هماهنگی با آمریکا امکان تدارک چنین جنگی علیه ایران نداشته است. قوای موشکی و توان دفاعی ایران محدود است. جمع کثیری از مردم هم از عملکرد جمهوری اسلامی به شدت ناراضی هستند.
اصلاح جمهوری اسلامی البته ضروری است، اما این اصلاح باید توسط مردم ایران و با رعایت منافع ملی، استقلال، و تمامیت ارضی ایران صورت گیرد. نتانیاهو نخست وزیر جلاد اسرائیل که به حکم دیوان بین المللی لاهه به عنوان جنایتکار جنگی تحت تعقیب است، چگونه می‌تواند برای ملت ایران دموکراسی و رهایی به ارمغان آورد؟! انرژی هسته‌ای بهانه‌ای بیش نیست، اقتدار، توان نظامی، تمامیت ارضی و استقلال ایران نشانه است. با توجه به واقعیت تلخ زورمداری قدرت‌های جهانی و بی‌اعتنایی آنها به موازین حقوقی – چه برسد اخلاقی – از یک‌سو و «مقدورات ملی» از سوی دیگر، پیشنهادهای حداقلی زیر را با هیأت حاکمه جمهوری اسلامی و هموطنان شریف در میان می‌گذاریم:
یک. درخواست آتش‌بس موقت: جنگ اسرائیل علیه ایران جنگی تحمیلی است. دفاع مشروع حق مسلم ایران است. اما پیشنهاد فوری «آتش‌بس موقت» معقول‌ترین کار ممکن در شرایط خطیر فعلی است. با آتش‌بس موقت از تخریب بیشتر زیرساخت‌ها و تلفات بیشتر انسانی جلوگیری می‌شود و فرصتی برای چاره‌اندیشی جدی فراهم می‌شود.
دو. مذاکره مستقیم با آمریکا: مذاکره با آمریکا از سر گرفته شود، این بار مستقیم و صریح. می‌توان با توجه به مقدورات ملی و بدور از خیالبافی و آرمان‌گرایی متوهمانه از منافع ملی با دیپلماسی قوی دفاع کرد.
سه. انعطاف در غنی‌سازی: انرژی هسته‌ای حق مسلم ایران است. اما از آن مهم‌تر حفظ ایران، جان شهروندان، و حفاظت از زیرساختهای کشور است. دانش هسته‌ای دانشمندان ایرانی را احدی نمی‌تواند از ما بگیرد. می‌توان به طور موقت از میزانی از غنی‌سازی برای رسیدن به منافع بیشتر ملی صرف‌نظر کرد.
چهار. آشتی جمهوری اسلامی با مردم: مردم باید به شکل ملموس شاهد تغییر مشی کلان نظام باشند. این امر با این چند اقدام عاجل میسر است: رفع حصر غیرقانونی از محصوران، آزادی زندانیان سیاسی، و آزادی مطبوعات مطابق قانون اساسی فعلی.
پنج. برگزاری همه‌پرسی برای اصلاح قانون اساسی: در نخستین فرصت مناسب «همه‌پرسی» در مورد مهمترین مسائل کشور از جمله اصلاح قانون اساسی و مشخصا حذف ولایت مطلقه فقیه صورت گیرد.
امیدواریم با انجام این پنج خواسته راه برای حفظ تمامیت ارضی، استقلال، آزادی و رعایت منافع ملی فراهم شود.
مسعود ادیب، حسن یوسفی اشکوری، عبدالعلی بازرگان، احمد عابدینی، حسن فرشتیان، و محسن کدیور
۲۷ خرداد ۱۴۰۴
ترجمه عربی: حلول للإنقاذ الفوري لإيران
ترجمه انگلیسی و فرانسوی: Solutions for the Immediate Rescue of Iran
انتشار گزینه‌ای از آن در جراید ایران: هم‌میهن، ۲۸ خرداد ۱۴۰۳، ص ۵.
