پرسش
آیا گمان نمی کنید که تفاوت بسیاری میان بکه و مکه باشد؟ و آیا گمان نمی کنید که حمله ابرهه به بکه بوده نه مکه؟ سابقه حمله به مکه و ویرانی و سوختن مکه را در تاریخ دیده ایم ولی بکه ناشناخته مانده است؟ آیا گمان نمی کنید بکه همان دیار مقدس باشد که از رموز قرآنی باقی مانده باشد؟
پاسخ
درقرآن کریم حداقل چهار بار با سه واژه مختلف دربارهی مکه بحث شده است: اول با واژهی «مکه» در سوره فتح آیه ۲۴، دوم با واژهی «بکة» در سورهی آل عمران آیه ۹۶، سوم با واژهی «ام القری» در سوره انعام آیه ۹۲ و سوره شوری آیه ۷. اینها غیر از موارد مسجدالحرام و کعبه و اماکن حج است. متن آیه ۹۶ سوره آل عمران این است
إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِّلْعَالَمِينَ
نخستین خانهای که برای مردم (و نیایش خداوند) قرار داده شد، همان است که در سرزمین مکّه است، که پر برکت، و مایه هدایت جهانیان است.
ویژگیهای فوق الذکر – خانه کعبه – بدون کمترین تردیدی درباره مکه قبلهی مسلمانان است
در حد اطلاع من هیچ دلیلی در تفاوت مکه و بکه در دست نیست. اقوال مفسرین، لغویین، جفرافی دانان و مورخین هم دال بر اتحاد این دو اسم و دلالتشان بر مکان واحد است
موفق باشید
محسن کدیور