بهمن ۳, ۱۳۹۳

اسلام سیاسی در ایران معاصر

اسلام سیاسی چهار مؤلفه دارد: یک. سیاست زیرمجموعه‌ی دیانت، دو. استفاده از ظرفیتهای اسلام برای بسیج توده‌ها در زمان انقلاب و استقرار نظام، سه. حق ویژه‌ی فقها در حوزه‌ی سیاسی، چهار. شریعت به مثابه‌ی قانون کشور. مقابل اسلام سیاسی دو گونه‌ی اسلام غیرسیاسی و اسلام مدنی است. مراد از اسلام مدنی سیاست‌ورزی مسلمانان در جامعه‌ي مدنی در نظام سکولار است. هر یک از این سه گونه اسلام نمونه‌هایی در ایران معاصر داشته‌اند.

عرفان سهروردی

سهروردی «سقراط» حکمت دوران اسلامی است: شیخ شهید یا شیخ مقتول. او «فردوسی» حکمت دوران اسلامی است. احیای مجدد حکمت الهی ایران قدیم با استفاده از اساطیر ایرانی و حکمت نور. او مؤسس مکتب حکمت اشراق و جانشین «ابن سینا» در «حکمت مشرقی» است. عرفان سهروردی بیشتر از جنس عرفان عملی است تا عرفان نظری. «اقلیم هشتم» کلید فهم عرفان سهروردی است: «ناکجاآباد» یا عالم مُثُل معلقه. مکاشفات عرفانی و سرگذشت پیامبران همه در این عالم رخ می دهد. تاویل یعنی صعود به عالم مثال و دیدار با فرشته راهنما.