موانع تحقق جدایی نهاد دین از دولت
جدایی نهاد دین از دولت هم به نفع دین است، هم به نفع دولت. جدایی نهاد دین از دولت در ایران معاصر با حداقل پنج مانع معرفتی مواجه است: بی توجهی به عرفی بودن و دینی نبودن سیاست؛ تلقی نادرست از کمال دین و تعالیم اجتماعی اسلام؛ سوء تفاهم درباره حکومت رسول خدا در مدینه؛ سوء تفاهم درباره تعالیم سیاسی امام علی و حکومت علوی؛ سوء تفاهم درباره فقه سیاسی و سیاست قرآنی با دو قرائت اقتدارگرایانه یا دموکراتیک. نه اسلام فقاهتی ملازم اقتدارگرایی است، نه اسلام قرآنی ملازم دموکراسی.