پرسش: برخی اخباری ها می گویند تا وقتی کتاب امام صادق هست و ائمه هستند چه نیازی به فلسفه است و وقتی می گویم حرف ائمه را هم با عقل باید فهمید می گویند تو احادیث را بخوان و از خدا بخواه ، خدا خودش فهم احادیث را در دلت میگذارد و من پاسخ خاصی برای این ادعا نیافتم که امیدوارم راهنمایی بفرمایید.
پاسخ:
الف. پاسخ بسیاری پرسشها در متن احادیث ائمه نیست.
ب. بسیاری از احادیث با هم متعارض هستند. برای رفع تعارض چاره ای جز مراجعه به غیر حدیث اعم از قرآن و عقل نیست.
ج. اینکه احادیث بر سبیل تقیه صادر شده اند، یا حاکی از حکم دائمی یا موقت دینی هستند، اینکه قضیه ی شخصیه یا قضیهی حقیقیه هستند همگی به معارف بیرون از حدیث بستگی دارد.
د. مراجعه افراد غیرمتخصص به احادیث نه تنها چاره ساز نیست بلکه مشکل ساز است. اجتهاد چیزی جز به کار گیری روشمند عقل در استنباط احکام شرع از مجموع ادله (نه فقط احادیث) نیست.
ه. فلسفه همان مراجعه به عقل است، به کارگیری عقل برای حل مسائل.
۲۹ شهریور ۱۳۹۲