پرسش: از چه طریق عقلی (بدون تکیه بر آیات و روایات) میتوان ثابت کرد که حضرت محمد آخرین فرستاده خداست و بعد از ایشان پیامبری نخواهد آمد؟ آیا احکام دین مبین اسلام تا ابدالدهر برای انسان راه گشاست و نیاز به هیچ تجدیدی نیست؟
پاسخ:
ختم نبوت دلیل نقلی دارد. به طور کلی موارد خاص جزئی دلیل عقلی ندارد. همچنانکه نبوت خاصه (یعنی اینکه محمد یا عیسی یا موسی علیهم السلام پیامبربوده اند) دلیل عقلی ندارد (منهای معجزه) هکذا ختم نبوت نیز قابل اقامه‌ی دلیل عقلی نیست. باور دینی متکی به ادله‌ی نقلی دینی است. ادله ای از قبیل بلوغ عقلی بشر در زمان پیامبر اسلام قابل مناقشه است. و اگر دلیل نقلی در کار نبود معلوم نبود این ادله اقامه می شد.
در سخنرانی «شریعت نظام حقوقی یا ارزشهای اخلاقی؟» به پرسش دوم شما پاسخ داده ام. ارزشهای اخلاقی و مناسک و شبه مناسک ابدی است، اما احکام حقوقی جزائی و تجارت و سیاسی به شرائط زمانی مکانی بستگی دارد و لزوما ابدی نیستند. به کتاب حق الناس مراجعه فرمایید . در این زمینه به تفصیل توضیح داده ام.
۱۶ آبان ۱۳۹۲
