مجموعهی استیضاح خبرگان و رهبران جمهوری اسلامی
(۱۳۶۱-۱۳۷۰)
اِسن، آلمان: نشر اندیشههای نو، ۱۳۹۹-۱۴۰۰
مجموعه استیضاح خبرگان و رهبران جمهوری اسلامی (۱۳۷۰-۱۳۶۱) تحلیل انتقادی نظریه ولایت فقیه ازیکسو و حکومت دینی شیعی ازسویدیگر «در عمل و بستر تاریخ معاصر» است. این مجموعه مبتنی بر مستندات و مدارک دستاول است که اغلب آنها برای نخستینبار منتشر میشود. این مجموعه چهار نهاد دینی طرازاول جمهوری اسلامی را استیضاح میکند: مقام رهبری (ولایت مطلقه فقیه) بنیانگذار نظام و جانشین وی، مجلس خبرگان رهبری، شورای بازنگری قانون اساسی و فقهای شورای نگهبان. مجموعه به پنج دفتر بر مبنای نظمی موضوعی و تاریخی به شرح ذیل تقسیم شده است:
نورافشانی بر تاریکخانهی خبرگان
نظارت در نطفه خفهشده و فاجعهی جداکردن مرجعیت از رهبری!
(۱۳۶۸-۱۳۶۱)
تاریخ انتشار: آبان ۱۳۹۹
۳۸۶ صفحه
ISBN:978-3-948894-03-0
مجلس خبرگان رهبری – نهادی که مطابق قانون اساسی سه وظیفه بزرگ انتخاب، نظارت و برکناری مقام رهبری جمهوری اسلامی را برعهده دارد – «تاریکخانه» است، زیرا برخلاف قانونْ مصوبات، مشروح مذاکرات و روند تصمیمگیری آن از افکار عمومی مخفی نگاه داشته شده است. دفتر اول سه موضوع را بررسی می کند: اول، تحلیل انتقادی مقررات، کمیسیونهای اصلی و عملکرد کلی این مجلس عالی؛ دوم، تصویب مقررات اصل ۱۱۱ قانون اساسی شامل حق نظارت، استیضاح و عزل رهبری علیرغم کاستیهای فراوانش بزرگترین دستاورد تاریخ مجلس خبرگان رهبری تا کنون است. هر دو رهبر جمهوری اسلامی نظارت بر عملکرد خود را به رسمیت نشناختند و از کمترین همکاری با هیئت تحقیق اجتناب کردند. سوم، مهمترین مخالف «لزوم مرجعیت بالفعل رهبری» در مجلس خبرگان سیدعلی خامنه ای بود که تفکیک مرجعیت از رهبری را رخنه بزرگ در نظام میدانست. خطر بزرگی که خامنه ای در تاریخ ۲۴ تیر ماه ۱۳۶۵ پیشبینی کرد و خطابهی غرّایی در اعلام خطر از آن ایراد کرد این بود که مبادا رهبران آینده جمهوری اسلامی ایران مرجع تقلید نباشند. همان چیزی که در ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ اتفاق افتاد!
***
دفتر دوم:
دوران معاضدت و معاونت
مناسبات خمینی و منتظری (تا شهریور ۱۳۶۵)
تاریخ انتشار: بهار ۱۴۰۰
این دفتر روزهای خوش فعالیتهای آقای خمینی شخصیت اول نهضت و نظام و معاون ایشان آقای منتظری شخصیت دوم نهضت و نظام از ابتدای قرن چهاردهم هجری شمسی تا شهریور ۱۳۶۵ را دربَر میگیرد. هجرت از عرفان و حکمت به فقه و اصول، معرفی آقای خمینی بهعنوان مرجع تقلید، سالها زندان، شکنجه و تبعید در راه ترویج نهضت به رهبری آقای خمینی، محوّلکردن کلیدیترین مسئولیتها از طرف بنیانگذار جمهوری اسلامی به شاخصترین شاگردش و بالاخره مصوبه مجلس خبرگان درباره اینکه آقای منتظری مصداق صدر اصل ۱۰۷ قانون اساسی است که اکثریت مردم ایران او را به مرجعیت و رهبری پذیرفتهاند.
***
دفتر سوم:
دوران کدورت و جدایی
مناسبات خمینی و منتظری (مهر ۱۳۶۵- فروردین ۱۳۶۸)
این دفتر دربَردارنده دوران شقاق و انشقاق در رهبری جمهوری اسلامی است که به کنارگذاشتن غیرقانونی آقای منتظری از رهبری نظام و غیراخلاقیترین برخوردها با وی تا آخر عمرش منجر شد. آنچه رسماً اعلام شد عدم صلاحیت رهبری به دلیل نفوذ سید مهدی هاشمی – برادر داماد ایشان متهم به چندین فقره قتل قبل و بعد از انقلاب – در دفتر قائممقام رهبری و تأثر ایشان از وی، و برنامهریزی برای واگذاری کشور به لیبرالها و منافقین بود. اما قضیه گرایشهای آزادیخواهانه آقای منتظری و فاصلهگرفتن تدریجی از زمامداری بسته و یکّهسالارانه بود که در دو واقعه بروز کرد یکی اعتراض به اعدام چند هزار زندانی در تابستان ۱۳۶۷ و دیگری انتقاد از مدیریت کلان کشور در سخنرانی عمومی ۲۲ بهمن ۱۳۶۷. تحلیل انتقادی این دوران دشوار و جرّاحی بزرگ نظام موضوع این دفتر است.
***
دفتر چهارم:
درازدستی کوتهآستینان
تحلیل انتقادی عملکرد رهبران جمهوری اسلامی، مجلس خبرگان رهبری، و شورای بازنگری قانون اساسی (۱۳۶۸)
این دفتر به انتقال رهبری از خمینی به خامنهای، مقدمات و پیامدهای آن اختصاص دارد. بازنگری قانون اساسی برخلاف قانون به شورایی که ۸۰٪ آن انتصابی بود سپرده شد. شورای بازنگری قانون اساسی از محدوده زمانی و مواردی که برایش تعیین شده بود تجاوز کرد و دستاورد بزرگ آن قانونیکردن نهاد فراقانونی ولایت مطلقه بود. مجلس خبرگان رهبری در اجلاسیه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ سید علی خامنهای فاقد شرط مرجعیت را برخلاف قانون اساسی ۱۳۵۸ که ملاک عمل بود به رهبری موقت جمهوری اسلامی برگزید، اما موقتبودن رهبری را از مردم کتمان کرد. برخلاف وصیتنامه آقای خمینی از او نقل شد که خامنهای را واجد شرایط رهبری میدانسته است. تحلیل انتقادی مواضع بنیانگذار جمهوری اسلامی در دو ماه آخر عمرش و جانشین وی در نُه ماه اول زمامداریاش در مقایسه با اصول قانون اساسی و موازین فقه شیعه دیگر موضوع این دفتر است.
***
دفتر پنجم:
خبرگان منصوب
تحلیل انتقادی عملکرد مقام رهبری و مجلس خبرگان رهبری
(۱۳۷۰-۱۳۶۹)
این دفتر چند قضیه اصلی را بررسی میکند: اجلاسیه ۱۵ مرداد ۱۳۶۸ که در آن رهبری دائمی خامنهای تصویب شده، اعتراض سید محمد حسینی کاشانی به غیرقانونیبودن رهبری خامنهای در مجلس خبرگان و پاسخ گرم ولایی! خبرگان به وی؛ کنترلکردن مجلس خبرگان از طریق فقهای منصوب شورای نگهبان و تبدیل مجلس عالی ناظر به مجلس تشریفاتی حامی، انتخابات رسوای دوره دوم مجلس خبرگان در سال ۱۳۶۹؛ سندسازی برای انتخاب رهبری بعد از سه سال! (صورتجلسه ساختگی اجلاسیههای خرداد و مرداد ۱۳۶۸ در اسفند ۱۳۷۰)؛ و بررسی مواضع برخی خبرگان دوره اول در انتقاد بعدی از رهبری.