محکومیت سوء قصد به سلمان رشدی

محکومیت سوء قصد به سلمان رشدی

حمله خونین امروز به سلمان رشدی نویسنده کتاب آیات شیطانی در نیویورک را به شدت محکوم می کنم. جزئیات این عمل زشت هنوز مشخص نشده است. سوء قصد کننده باید مطابق قانون محاکمه و مجازات شود. بر أساس تعالیم اسلامی و قرآنی این سوء قصد محکوم است. راه مقابله با افکار نادرست نقد علمی است نه حذف فیزیکی.

ترجمه فارسی قسمتی از مقدمه کتاب انگلیسی «توهین به مقدسات و ارتداد»:

 کتاب منحصر به بحث دربارۀ فتوای قتل رافق تقی توسط محمد فاضل لنکرانی نمی‌شود و به احکام مشابه نیز مرتبط است، مانند کشتن فجیع احمد کسروی (متولد ۱۲۶۹) توسط بنیاد‌گرایان فدائیان اسلام در ۲۰ اسفند ۱۳۲۴ در دادگاه و در جریان محاکمه وی، اعدام متفکر و فعال سودانی محمود محمد طه (متولد ۱۹۰۹) در ۱۸ ژانویه ۱۹۸۵، ترور نویسنده مصری فرج فوده (متولد ۱۹۴۵) در ۹ ژوئن ۱۹۹۲، فتواهای شیعه و سنی علیه سلمان رشدی رمان‌نویس (متولد ۱۹۴۷) (از جمله فتوای ۲۵ بهمن ۱۳۶۷ آقای خمینی)، و در خصوص متفکر و قرآن‌پژوه مصری نصر حامد ابو زید (۱۹۴۳-۲۰۱۰). دادگاه شریعت این مورد آخر را مرتد اعلام کرد ولی مجازات سنتی را برای وی اعمال نکرد. متأسفانه، بحران معاصر ارتداد تنها به این شش نمونه مشهور محدود نمی‌شود.

نوشتن پاسخهای عالمانه با پشتوانه تحقیق و مطالعه کافی به کتابها، مقالات، فیلمها، کاریکاتورها و آهنگهای موهن و هتاکانه اقدامی مناسب و سازنده است، در عین حال باید به ارتقاء و توسعه سطح دانش دینی و فرهنگی جامعه نیز پرداخت. اگر موردی واقعا نسبت به مومنان موهن و نفرت انگیز باشد، باید آن را از طریق شکایت به دادگاه صالح پیگیری کرد. اتهام هر چه باشد، حکم مجازات اعدام و جواز ریختن خون متهم با حکم غیابی قضایی بدون اینکه به متهم فرصت دفاع داده شود، نمی‌تواند صادر و تأیید شود.

قتل فجیع کسروی، اعدام تأسف‌بار طه، و ترور فوده اندیشه‌های آنان را از بین نبرد. احکام قتل رشدی او را در سطح بین‌المللی مشهور کرد و باعث شد چهره اسلام به عنوان دینی خشن که مخالف آزادی دینی است و تمایلات ارتجاعی دارد به جهانیان شناسانده شود. رأی دادگاه مبنی بر مرتد بودن ابو زید تنها باعث افزایش توجه همگان به افکار و آثار وی شد. فتواهای خونین علیه کسروی، طه، فوده و تقی به همراه احکام کشتن رشدی و ابو زید باید به طور عمومی محکوم شود تا جلوی تکرار آن گرفته شود زیرا چنین احکامی تنها باعث تضعیف اسلام شده و به آن ضرر وارد کرده است. صدور چنین فتواها و احکامی نشانه ضعف و ناتوانی در پاسخ‌گویی به این مسائل است. محکوم و تقبیح کردن این احکام و کشتارهای مرتبط با آنها هرگز نباید به عنوان تأیید و یا دفاع از کتابها و مقالات مسئله دار در نظر گرفته شود. اندیشه فاسد و ناصحیح را باید با رویکردی علمی و منطقی پاسخ داد یا با پیروی از این گفته که «باطل با بی‌اعتنایی به فراموشی سپرده می‌شود» (الباطل یموت بترک ذکره) با وقار و کرامت مخالفین را تحمل و به آنها بی‌اعتنایی کرد.

(Mohsen Kadivar, Blasphemy and Apostasy in Islam: Debates on Shi’a Jurisprudence, Hamid Mavani (tr.), UK: Edinburg University Press, 2021, p. 88)

نسخه فارسی این کتاب (ویرایش دوم کتاب مجازات ارتداد و آزادی مذهب، ۱۳۹۳) به زودی در إسن آلمان توسط نشر اندیشه‌های نو منتشر می شود.