حکومت ولایی

فصل بيستم ادله ولايت فقيه در روايات منقول از امام زمان (عج) در ميان ادله روايى ولايت فقيه، يكى از روايات منقول از امام عصر عجل اللَّه تعالى فرجه الشريف به چشم مى خورد، كه به توقيع(787) ناحيه مقدسه مشهور است. روايت دهم. توقيع «واما الحوادث الواقعة فارجعوافيها الى رواة حديثنا» روى الصدوق فى كتاب كمال الدين: قال حدثّنا محمدبن محمدبن عصام الكلينى، قال: حدثنا محمدبن يعقوب الكلينى، عن اسحاق بن يعقوب، قال: سألت محمد بن عثمان العَمرْى ان يوصل لى كتاباً قد سألت فيه عن مسائل اشكلت علىّ، فورد…

فصل بيست و يكم بررسى مستندات قرآنى حكومت ولايى اكثريت قريب به اتفاق فقيهان در آيات قرآن كريم دليلى بر ولايت انتصابى فقيهان نيافته اند. محقق نراقى - نخستين قائل به اين نظريه - و امام خمينى قدس سره - مهمترين قائل آن - كه گسترده تر از ديگران به ذكر مستندات ولايت فقيه بر مردم پرداخته اند، حتى يك آيه را به عنوان «دليل مستقل» ذكر نكرده اند. عدم استناد به قرآن به عنوان دليل مستقل در كتب ديگرِ قائلينِ به حكومت ولايى نيز ديده مى شود. اگر چه…

فصل بيست و دوم دليل اجماع بر حكومت ولايى آيا ولايت انتصابى فقيه بر مردم در حوزه عمومى اجماعى است؟ برخى از فقيهان بر آن ادعاى اجماع كرده اند. محقق كركى (م 940) نخستين بار از اين اجماع با تعبير «اتفاق نظر اصحاب» ياد كرده است.(848) ملااحمد نراقى نخستين دليل ولايت فقيه را اجماع دانسته است.(849) صاحب جواهر، عموم ولايت حاكم را به ظاهر اصحاب نسبت داده است.(850) صاحب مفتاح الكرامة نيز معتقد است عقل، اجماع و اخبار بر اين مسئله دلالت دارند.(851) محقق همدانى حاج آقا رضا در مصباح…

  فصل بيست و سوّم   ادلّه عقلى محض بر ولايت فقيه   مراد از دليل عقلى، دليلى است كه حداقل يكى از مقدمات آن عقلى باشد، لذا ادلّه عقلى - چه در فقه و چه در كلام - به دو قسم تقسيم مى شوند: قسم اول دليل عقلى مستقل و محض، و قسم دوم دليل عقلى غير مستقل يا دليل مركب از عقل و نقل. در قسم اول كليه مقدمات عقلى هستند و عقل بدون استناد به نقل يا هر منبع ديگرى مطلوب را اثبات مى نمايد. اما در…

فصل بيست و چهارم ادلّه عقلى غيرمستقل بر ولايت فقيه مراد از ادله عقلى غيرمستقل مركب، ادله اى است كه حداقل يك مقدمه آنها عقلى است، در عين حال حداقل يك مقدمه آنها نيز نقلى است، يعنى ادله مركب از مقدمات عقلى و نقلى. با عنايت به اينكه نه عقل محض توانست ولايت فقيه بر مردم را اثبات كند نه نقل محض، مى بايد به ادله ملفّق از عقل و نقل رجوع كرد. از دليل عقلى غيرمستقل مركب، تقريرات مختلفى ارائه شده است، ما چهار تقرير را به ترتيب زمان…

خلاصة محسن كديور مجموعة الفكر السياسى فى‏الاسلام ‏ 2: الحكومة الولائية نشر نى‏ الطبعة الرابعة، طهران، 2001 م. «الولاية» احدى المفاهيم الاساسية للمرحلة الثانية من مسيرة تطور الفكر السياسى‏الشيعى فى‏عصر الغيبة، و التى‏اعيد طرحها بعد قيام الجمهورية الاسلامية فى‏ايران، و أخذ تنمو بشكل وسيع، «الولاية» احد الاركان الاربعةللنظرية الرسمية «الولاية الانتصابية المطلقة للفقيه». والنظريات الثلاثة الاخرى المبنية على المشروعية الالهية من‏دون واسطةبشرية (الثيوقراطية (Theocracy) . الولاية نوع من العلاقة بين الحاكم و الشعب و الحكومة التى تبتنى علاقتها مع‏الشعب على اساس الولاية تسمى حكومة ولائية. كتاب «الحكومة الولائية» تولى مهمة…