روشنفکری دینی

گذار به دموکراسی و اصلاح دینی دو پروژه‌ی جدا هستند. اگرچه به دلیل برجسته‌بودن نقش دین در بخش وسیعی از ایرانیان و دعاوی غلیظ مذهبی حکومت ایران گذار به دموکراسی به نحوی از انحاء به بازبینی جایگاه دین در دولت مرتبط می‌شود، اما حتی در چنین جامعه‌ای و این ساختار سیاسی نیز نباید دموکراسی را تابع اصلاح دینی فرض کرد.
در نیم قرن اخیر ایران روشنفکری دینی یا نواندیشی دینی غالبا با اصلاح سیاسی گره خورده است، و این نحوه از اصلاح فکر دینی عملا به تابعی از اصلاح سیاسی فروکاسته شده، و روشنفکران یا نواندیشان دینی را به عقبه‌ی فرهنگی فعالان سیاسی اصلاح‌طلب تبدیل کرده است. این نحوه روشنفکری یا نواندیشی دینی اگرچه برای اصلاح‌ سیاسی منافعی دارد، اما برای اصلاح دینی نه تنها مفید فایده نیست، بلکه کاملا مضر است.

بیانیه پنج نفره ومنظرهای متفاوت دینی در گفتگو با محسن کدیور بهاره آزادی ۲۶ دی ۱۳۸۸ شبکه جنبش راه سبز( جرس ): از زمان انتشار

اکنون بجای روشنفکری دینی باید از «روشنفکری های دینی» سخن گفت. نحوه مواجهه با متن قرآن، باعث ایجاد دو صف متمایز در این جریان شده است: «روشنفکران دینی فرا متنی یا عبور از متنی» و «روشنفکران دینیِ منتی»

فرستادن دين به عرصه خصوصي و رابطه شخصي انسان و خدا نه ممکن است و نه مفيد. آنچه که ما بايد دنبالش باشيم اين است که در عرصه عمومي هيچ حق ويژه اي براي دينداران و مومنان و مفسران دين قائل نشويم