مرداد ۱۲, ۱۳۹۲

تشیع روایت اهل بیت پیامبر(ص) از اسلام است: اسلام نبوی به روایت علوی. پیامبر در حد امکان منزلت اهل بیت خود را با اصحابش در میان گذاشت. البته در اهمیت امر امامت غلو هم شده است. پیامبر (ص) و ائمه انسانهایی متقی، مهذب، مخلَص، طاهر و مزکی بوده اند و هرگز معصیت خدا نکرده اند. پیامبر در امر دین هرگز خطا نکرده است. ائمه نیز در تعلیم آنچه از پیامبر مستقیما یا بواسطه‌ی پدران خود فراگرفته بودند امانتداری کرده اند. اعتقاد شیعیان به ائمه بیش از اعتقاد حنفیان و شافعیان به پیشوایان فقهی خود است. ما ایشان را بعد از خدا و رسول «منبع معرفت دینی» می دانیم. یعنی معارف دینمان را با روایت و تفسیر ایشان از سنت پیامبر و قرآن کریم اخذ کرده ایم. امامان ما روایت گران معقول ترین، عارفانه ترین، عادلانه ترین و اخلاقی ترین تفسیر از اسلام نبوی بوده اند، به علاوه خود در منش و روش اسوهای عملی ما هستند.

پرسش: آیا صحیح است که علی بن ابی طالب حتی از زیاد بن ابیه نیز به سبب خط خوش وی استفاده نموده و به او

فضائل منسوب به مسجد جمکران و بناهای مرتبط با آن از جمله چاه آن فاقد هرگونه مستند معتبر است و از جمله خرافات دینی محسوب می شود.

درباره‌ی علم ائمه حداقل دو نظریه است: اول. نظریه‌ی ائمه‌ی معصومین که معتقد است ائمه علم لدنی به گذشته و حال و آینده دارند، علمشان بیکرانه بوده به همه امور عالَم عالِم بوده اند. دوم. نظریه‌ی علمای ابرار بر این باور است که ائمه علم اکتسابی داشته اند و اطلاعشان از امور دینی از طریق پیامبر بوده، این علم محدود به امور دینی بوده، وسخنان ایشان برخی متناسب با فرهنگ زمانه‌ی خود بوده از قبیل روایات طبی و برخی در تبیین ارزشهای فرازمانی بوده است. ضمنا در امور اعتقادی خبر واحد حجت نیست و خبر نص متواتر لازم است.

اگر کسی از ائمه مستند آرائشان را می پرسید ایشان به نقل از آباء خود تا پیامبر نقل می کردند. روایات معتبری در کافی حکایت از آن دارد که پاسخهای پیامبر (ص) به امام علی (ع) نسلا بعد نسل در دست ائمه بوده و منبع اصلی آراء ایشان محسوب می شده است. شارع دانستن ائمه (یعنی هم عرض پیامبر صلاحیت وضع احکام را داشتن) قول غلات است که فعلا به نظر رایج شیعه تبدیل شده است. تا قرن پنجم بخشی از شیعیان آراء ائمه را فتاوای ایشان می دانسته اند. ابن جنید اسکافی از جمله شعیان متقدم قائل به این قول بوده است. آثار وی بالکل محو شده و جز منقولاتی از وی در کتب برخی فقهای بعدی باقی نمانده است. به هر حال این صحیح نیست که تمام منقولات ائمه را استنباطات و فتاوای ایشان بدانیم. یقینا بخشی از این منقولات را عینا از پیامبر شنیده و سینه به سینه نقل کرده اند. نظریه‌ی استنباط ائمه یکی از فروع شارع نبودن ایشان است، که به صورت موجبه‌ی جزئیه قابل قبول است نه موجبه‌ی کلیه، یعنی اثبات اینکه همه‌ی منقولات ایشان استنباط آنهاست کاری ساده نیست، اما اینکه برخی از آنها چنین است ممکن است و قابل پذیرش.