در سنت ایمانی بهار عبادت ماه رمضان است. نزول نخستین آیات کلام خدا بر قلب پیامبر در این ماه رخ داده است. قلبمان را غبارزدایی کرده و جانمان را آماده حضور در ضیافت سالانه خداوند می‌کنیم. ماه رمضان ماه آشتی با خداوند، گفت‌وگو با او، بهترین فرصت برای آدم شدن و پیدا کردن خودمان است. روزه از اسباب ترقی به سوی خداوند است. هر کسی به اندازه ظرفیت و همت خود روزه می‌گیرد: روزه عوامانه، روزه خواص، و روزه سالکان. امسال قِران سعدین است، تلاقی نوروز و ایام قدر.
در سنت ایمانی بهار عبادت ماه رمضان است. قلبمان را غبارزدایی کرده و جانمان را آماده حضور در ضیافت سالانه خداوند می‌کنیم. روزه از اسباب ترقی به سوی خداوند است. هر کسی به اندازه ظرفیت و همت خود روزه می‌گیرد، یکی به روزه عوامانه اکتفا می‌کند. یکی به مراتبی از روزه خواص صعود می‌کند و هر سال پله ای بالاتر می‌رود، و یکی هم به روزه سالکان تقرب پیدا می‌کند. ماه رمضان بهترین فرصت برای آدم شدن و پیدا کردن خودمان است. ماه رمضان ماه آشتی با خداوند است.
«طب اسلامی» اسمی مطلقا نادرست است. اسم درست آن «طب الحدیث» است. تا سال ۱۳۹۰ عملا ما چیزی بنام طب اسلامی نداشته ایم. در روایات طب دارویی هیچ روایت معتبری پیدا نمی شود. طب به اصطلاح اسلامی امری سیاسی، نوعی شیادی به نام دین، قالب کردن ضدعلم به نام علم و دین، و در زمره خرافات است. در بهداشت و درمان الزاما باید به متخصصان دانشهای بهداشت و پزشکی مراجعه کرد. دعا در مؤمنان دو تاثیر جدی دارد: یکی ارتقای روحی بیمار، دیگری امکان شفای بیماریهای صعب العلاج.
حلول ماه مبارک رمضان، ماه رحمت و مغفرت، ماه نزول قرآن، ماه مهمانی خدا، ماه تلاوت و مناجات، ماه انفاق، ماه روزه و خودسازی بر مسلمانان مبارک باد. پنجشنبه ۱ رمضان ۱۴۴۴ هجری قمری، ۳ فروردین ۱۴۰۲ هجری شمسی و ۲۳ آوریل ۲۰۲۳ میلادی. شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ. ثواب روزه و حج قبول آن کس برد / که خاک میکده عشق را زیارت کرد. لب فروبند از طعام و از شراب / سوی خوان آسمانی کن شتاب.
حلول ماه مبارک رمضان، ماه رحمت و مغفرت، ماه نزول قرآن، ماه مهمانی خدا، ماه تلاوت، مناجات و ذکر، ماه انفاق و دستگیری از مستمندان، ماه روزه و خودسازی بر مسلمانان مبارک باد. شنبه ۱ رمضان ۱۴۴۳ هجری قمری، ۱۳ فروردین ۱۴۰۱ هجری شمسی و ۲ آوریل ۲۰۲۲ میلادی. شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ. ثواب روزه و حج قبول آن کس برد/ که خاک میکده عشق را زیارت کرد (حافظ). لب فروبند از طعام و از شراب / سوی خوان آسمانی کن شتاب (مولوی)
زندگی مؤمنانه، جلسه چهارم. خدا جهان را به گونه ای طراحی کرده که لازم نیست در هر واقعه ای برخلاف سنن خود دخالت کند. قرار نیست خداوند در منازعات دنیوی در دفاع از مظلومان دخالت کند و سنن خود را در تاریخ و جامعه نقض کند. مؤمن خدا را ناظر عالی و محبوب غایی خود می‌داند و از این طریق به قدرتی روحی دست می‌یابد که از هیچ طریق دیگری تحصیل نمی‌شود. اگر افسرده و پژمرده‌ایم به این جهت است که مزه ایمان به خدا را نچشیده‌ایم.
عرفه روز معرفت و عرفان و از ممتازترین روزهای دعا در سال است. دعای عرفه منسوب به امام حسین (ع) به لحاظ متن از زیباترین دعاهای موجود است. دعای عرفه منسوب به امام سجاد نیز با محکمات قرآنی و أصول معارف معتبر پیامبر سازگار است. دعای عرفه منسوب به امام حسین را برای نخستین بار سید بن طاووس در قرن هفتم بدون سند نقل کرده است. در نقل مجلسی سندی ضعیف و فقراتی عارفانه به انتهای دعا افزوده شده است. رواج صحیفه سجادیه از قرن یازدهم و دوران مجلسی است.
سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ: یکشنبه ۲۷ تیر: جلسه دوم زندگی مؤمنانه: سیری در دو دعای مشهور روز عرفه. دعا در زندگی مؤمنانه چه نقشی دارد؟ برای استجابت دعا چه باید کرد؟ آیا باید الزاما دعا به عربی باشد یا به هر زبانی مقبول است؟ مضمون مهمترین محورهای دعای عرفه منسوب به امام حسین و دعای ۴۷ صحیفه سجادیه چیست؟ در هر دو دعا معرفت خداوند؛ اقرار به لغزشها و درخواست بخشش؛ و حاجتها را نزد خداوند بردن چه آثار تربیتی و ماندگاری در زندگی مؤمنانه دارد؟
نزول قرآن در شب قدر در ماه رمضان سال اول بعثت (۱۳ قبل از هجرت) «آغاز» شده است، نه اینکه «تمام قرآن» در چنین شبی نازل شده باشد. بنابر قول اصح بعثت پیامبر یا شروع پیامبری با وحی قرآنی در ماه رمضان و شب قدر بوده است. از قرن دوم نزول دفعی قرآن به بیت المعمور توهمی توسط صحابه به قول مسلط تبدیل شده است. قرآن نزول دفعی را تایید نمی کند. قرآن یک بار به شکل تدریجی در طول بیست و سال بر قلب پیامبر نازل شده است.
مؤمن باید خالصانه حاجت خود را فقط از خدا بخواهد. حاجتی مستجاب می‌شود که «حقیقتا» به نفع درازمدت آدمی باشد. در حاجات نافع، زمان استجابت سه گونه است: فوری، با تاخیر در دنیا، و در آخرت. اجابت دعا از سوی خداوند نقض سلسله أسباب و مسببات یا سنن الهی نیست. چه بسا اجابت دعا از طریقی خارج از سلسله علل و معلولات عادی صورت گیرد. در نظام قضا و قدر الهی تحقق برخی أمور متوقف بر دعای آدمی است به نحوی که دعا از اجزای سبب وجودی این أمور است.
با توجه به شرایط خاص دوران بلای کرونا سلسله مباحثی عمومی تحت عنوان «خدا، طبیعت و بشر: مسائل شرّ، معجزه و دعا» و با عنایت به نزدیک بودن ماه مبارک رمضان نخستین جلسه آن «مسئله‌ی دعا: بحثی در کارکردِ دعا و معنای مستجاب شدن آن» ارائه خواهد شد: یکشنبه ۷ اردیبهشت ۱۳۹۹، ساعت ۱۸ و نیم به وقت ایران. افرادی که علاقه مند به شرکت هستند پس از ثبت نام از طریق ایمیل [email protected] دستورالعمل شرکت شامل نکات فنی استفاده از نرم افزار لازم به ایشان ارسال می شود.
دلا بسوز كه سوز تو كارها بكند دعاي نيم شبي دفع صد بلا بكند
در کتب دعا بهار عبادت این‌گونه معرفی شده است: ماه‌های رجب، شعبان و رمضان و دهه‌ی اول ذیحجه. این صد روز به دو عید بزرگ اسلامی ختم می‌شود: عید فطر (اول شوال) و عید اضحی (دهم ذیحجه). در این ایام با فضیلت ترینشان ایام قدر و دهه اول ذیحجه است. روز عرفه روز ممتاز نیایش نیز در این دهه است. ذیحجه با عبادت بزرگ حج گره خورده است. بزرگترین وظیفه دینی در این ایام ذکر است: یاد خدا. از دیگر آداب این ایام روزه، نماز، تلاوت قرآن، استغفار و دعاست. از جمله نیایشهای دهه اول ذیحجه دعای کوتاه پنج قسمتی است که جبرئیل آن را از جانب خداوند به عیسی روح الله (ع) هدیه داد تا در این ایام مبارک با خدا نیایش کند. زیباترین قسمت این نیایش بند اخیر آن است: خدا مرا بس است، دعایم را می شنود، ورای او کسی و چیزی نیست. برای آشنائی با شرح این دعای شریف و دیگر آداب دهه اول ذیحجه به کتاب المراقبات (اعمال السنة) تالیف میرزا جواد ملکی تبریزی یا ترجمه های فارسی آن مراجعه کنید. بدون مراقبت و برنامه عملی آدم نمی شویم! چهارشنبه اول شهریور امسال اول ذیحجه است.
دعاي گوشه نشينان بلا بگرداند چرا به گوشه چشمي به ما نمي نگري
کتب ادعیه شیعی از قبیل مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی (م۱۳۱۹) شامل سه قسم دعاست: معتبر السند، فاقد سند معتبر اما خالی از اعوجاج در دلالت، و ادعیه غلات مفوضه. تهذیب و تکمیل مفاتیح الجنان، مورد نظر بسیاری از معاصرین بوده است و در حد اطلاع این کتاب دعا با چهار ویرایش و تکمیل پس از انقلاب منتشر شده است. اما ویرایشهای انجام یافته در حد پیرایش مدح و تمجیدهای سلاطین صفوی، افزودن نشانی دعاها در کتب قبلی، افزودن برخی ادعیه و آداب و ترجمه های امروزی ادعیه پیش تر نرفته است. اخیرا یکی از شاگردان سیدمحمدحسین فضل الله بنام یاسر بن یوسف آل عودی کتابی در بیروت منتشر کرده بنام صحیح الدعوات. نویسنده در مقدمه کوتاه خود بر کتاب ضمن برشمردن آشفتگی کتب رایج دعا و ذکر برخی مثالها از این ادعیه و زیارات که با اصول اعتقادی و محکمات قرآنی مخالفت حتمی دارد، تصمیم به استخراج ادعیه و زیارات معتبر کتاب مفاتح الجنان بر اساس آراء استادش فضل الله می گیرد. آل عودی در کار خود نسبتا موفق بوده است. اگر دعا یا زیارت نامه ای در این کتاب نیامده مطمئنا بی اعتبار بوده است. اما اینکه هر دعا و زیارتی که در این کتاب آمده معتبر است چنین نیست. عنوان صحیح الدعوات با متن کتاب سازگار نیست. از مزایای کتاب: اولا تمام ادعیه شیعی داری سند معتبر در این کتاب آمده است. ثانیا اغلب قریب به اتفاق ادعیه فاقد سند معتبر اما فاقد اعوجاج در دلالت را می توان در این کتاب دید. ثالثا اکثر ادعیه و زیارات فاقد سند معتبر و دارای اعوجاج در دلالت از کتاب حذف شده است، از جمله دعای فرج، دعای توسل، دعای ندبه، زیارت عاشورا، و زیارت جامعه کبیره. در مقایسه با ویرایشهای موجود مفاتیح مطمئنا صحیح الدعوات مهذب ترین آنهاست. در این کتاب در مقایسه با دیگر کتب ادعیه شیعی کمترین دعای بی اعتبار آمده است. برای تشویق متن کامل این کتاب را در شبکه های اجتماعی خود به مناسبت ماه رمضان منتشر می‌کنم تا علاقه مندان نیز از این کتاب بهره مند شوند.
نویسنده همانند برخی علمای اصولی به «قاعده تسامح در ادله سنن» (آسان‌گیری در سند أمور مستحب) مبحوث در علم أصول فقه باور ندارد. این قاعده بر فرض اعتبار تنها ثواب أمور مستحب را تضمین می کرد نه صحت آنها را! دعاهای « اللهم ادخل علی اهل القبور السرور»، «یا علیّ یا عظیم یا غفور یا رحیم انت الرب العظیم»، «اللهم ارزقنا توفیق الطاعة وبُعد المعصیة» و دعای سحر به لحاظ دلالت اعوجاجی ندارند، هرچند سند معتبری ندارند. دعای افتتاح فاقد سند معتبر است و انتساب آن به امام زمان قابل اثبات نیست. اما به لحاظ دلالت – به استثنای اواخر آن – برگرفته از معارف مسلم قرآنی است. دعای جوشن کبیر را نخستین بار کفعمی (م ۹۰۵) در کتب خود البته بدون سند نقل کرده است. جلالت قدر جناب کفعمی ما را از تحقیق سندی دعا بی نیاز نمی کند، اما علوّ مضمون آن ما را مجاز به قرائتش می کند. دعای نشر قرآن منتسب به امام باقر (ع) سندا ضعیف است، اما به لحاظ مضمون لابأس به و قابل عمل است. دعای قرآن به سر شبهای قدر مسندا تنها از جانب شیخ طوسی (قرن ۵) در کتاب امالیش نقل شده است. روات طبقه اول و دوم آن «غلات کذاب» هستند و روایت «جدا ضعیف» است و به هیچیک از روایات محمد بن سلیمان دیلمی به تصریح نجاشی اعتنایی نیست. اصحاب طراز اول هر یک از ائمه بعد از امام ششم از امام بعدی خبر نداشتند و به همین دلیل فرق فراوانی از قبیل واقفیه و فطحیه و غیر ایشان در میان اصحاب ائمه پدیدار شد. یقینا در زمان امام صادق (ع) اسم شش امام بعدی غیر از امام کاظم (ع) بر زبان ایشان رانده نشده است و اصحاب ایشان از نام ائمه‌ی بعدی اطلاع نداشته اند. دعای قرآن به سر شبهای قدر از مجعولات غلات کذاب و مایه‌ی وهن مذهب است.
در کتب دعا بهار عبادت این‌گونه معرفی شده است: ماه‌های رجب، شعبان و رمضان و دهه‌ی اول ذیحجه. این صد روز به دو عید بزرگ اسلامی ختم می‌شود: عید فطر (اول شوال) و عید اضحی (دهم ذیحجه). آن سه ماه ممتاز با ماه رجب آغاز می‌شود. ماه رجب ماه دعا، توبه، استغفار، روزه، نماز (خصوصا نماز شب)، عمره، قرائت قرآن، احسان و ثواب است. دو فرمایش منسوب به پیامبر در فضیلت ماه رجب و چهار نیایش زیبای رجبیه از قدیمی‌ترین منابع ادعیه‌ی شیعی انتخاب شده است: مصباح‌المتهجد شیخ‌الطائفه طوسی و إقبال الأعمال سید بن طاووس. شایسته است که در این ماه با خداوند این‌گونه راز و نیاز شود.
۱- چرا کتاب مصباح المتهجد را موثق ترین کتاب دعایی می دانید؟ پاسخ: به همان دلیل که شرایع مهمترین کتاب فقه و شفا مهمترین
پرسش: ” آنچه در میان ما شیعیان از دعاء و زیارت و مداحی و عزاداری و سوگواری و مرثیه و مانند اینها، که همه به
پرسش: درباره آیه ۷۷ سوره فرقان به نظر می رسد معنی آیه این است که هر فیضی از سوی خدا به ما (یا لا اقل
پرسش: مدتی است علی رغم توانایی های نسبتاً بالای علمی ام در رشته ام، و تلاش هایم برای کسب روزی، موفقیتی حاصل نمی شود. آیا
پرسش: در برخی کتب ادعیه مانند مفاتیح الجنان، برای ایام هفته دعاهایی آمده و همین طور هر یک از روزهای هفته به نام یکی از
پرسش: لطفا بفرمائید کہ عمل ام داوود گرچہ بصورت یک داستان نقل شدہ است کہ در آن امام صادق (ع) بہ مادر داوود توصیہ می
مطالب ملحقات مفاتیح غالبا فاقد اعتبار است. ادعیه ای که در منابع اولیه یافت نمی شود دشوار بتوان اعتبار آنها را پذیرفت. اما ادعیه و زیارات گروه اول یعنی آنها که در منابع قبل از قرن ششم یافت می شوند نیازمند تحقیق سندی هستند. غیر از لزوم تحقیق اسناد این ادعیه و زیارات اگر دعا یا زیارتی مخالفت قطعی با نصوص قرآنی داشته باشد یقینا قابل استناد به پیامبر یا ائمه نیست.
پرسش: این که ” در دعای های معتبر به دنبال پاکیزگی و رهایی خود و شناخت بیشتر او هستیم ” تناقضی ندارد با این که بگوییم
تباعد و تقرب از جمله واژه ها کلیدی مناجاتهای ماست. یکی از کارکردهای گسترده دعا رفع تباعد انسان از خداوند و تحقق تقرب آدمی به معبودش است. تباعد نیازی به برنامه ریزی ندارد، همین که خودمان را رها کنیم و از نفس خود غافل شویم، دوری از حق و تباعد صورت می گیرد. اما تقرب نیازمند برنامه ریزی، تهذیب نفس و مداومت در خودسازی است. تقرب به خداوند و در زمره مقربین درگاه او قرار گرفتن از اهداف زندگی مؤمنانه است. پیشگامان مقرّب از لذت حضور مدام برخوردارند.
در مناجاتهای عاشقانه ائمه اهل بیت (ع) بارها از عبارتهای هرب و فرار استفاده شده است. فرار از جنس سفر و مهاجرت و خروج و توبه است، اما در آن ظرائفی اختصاصی است. در این دعاها از دو گونه فرار سخن گفته شده است. در فرار اول فقط مقصد گریختن مشخص است: فرار از شیطان و گناه و نفس امارّه به سوی خدا. اما در دعای ابوحمزه چند بار از نوع دیگری از فرار سخن گفته شده است: گریز از او به او، گریز از اسماء جلال به اسماء جمال، از اسم غضب و سخط به اسم رحمت و عفو، از عدالت الهی به فضل ربوبی.
