پیامبر اقتدارگرا

ترجمه عربی

انتشار کتاب «اسلام رحمانی: معرفت دینی در دوران مدرن» به عربی

اسلام رحمانی به‌جای ایران در عراق منتشر شد! ششمین ترجمه عربی آثار این‌جانب مجموعه چهار مقاله است: اسلام رحمانی؛ اخلاق محمدی؛ معرفت معتدل دینی: بازاندیشی اعتقادی در زمینه‌ی دین، اسلام، و قرآن؛ معرفت معتدل مذهبی: بازاندیشی اعتقادی در زمینه‌ی پیامبر، تشیع و ائمه. در این کتاب در کنار نقد برخی جریانهای بنیادگرایانه، سنتی، غالیانه و تجدیدنظرطلبی‌های روشنفکرمآبانه کوشیده شده رویکردی نواندیشانه و اصلاح‌گرانه به‌نام «اسلام رحمانی» عرضه شود. مهمترین منتقد اسلام رحمانی رهبر جمهوری اسلامی ایران است. اسلام رحمانی در تعارض همه جانبه با ادعای «پیامبر اقتدارگرا» است.

چالش اسلام و قدرت

چالش اسلام و قدرت ۱۵-۱۰ (چکیده)

لبّ بخش دوم «چالش اسلام و قدرت» نقد «ادعای پیامبر اقتدارگرا» در حدود یک بیست و پنجم متن اصلی تلخیص و در قالب جدیدی در ضمن پنج مبحث اصلی به این شرح تنظیم شده است: نقد سروش متأخر، مثنوی و دیوان شمس کتب مرجع قرآن! تفاوت عمیق اقتدار و اقتدارگرایی، کاستی‌های بنیادی ادعای پیامبر اقتدارگرا، و نگاهی کلی به شواهد ادعا. برای مطالعه متن تفصیلی «چالش اسلام و قدرت» این ترتیب توصیه می‌شود: ابتدا قسمتهای ۱۵-۱۴ (نقد روشنفکری دینی)، سپس قسمتهای ۱۳-۱۰ (نقد ادعا)، و بالاخره قسمتهای ۹-۱ (نقد شواهد).

اخبار

آب شوری نیست درمان عطش

سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ: یکشنبه ۳ مرداد. بحث «چالش اسلام و قدرت» نقد سروش روشنفکر دینی به اجمال و «ادعای پیامبر اقتدارگرا» به تفصیل است. نمی‌توان امتیازات «سروش یک» (پژوهشگر مباحث فلسفه و عرفان) را به پای «سروش دو» (روشنفکر دینی) هزینه کرد. مقصد روشنفکری دینی به سبک سروش (قبض و بسط تئوریک شریعت، صراطهای مستقیم، بسط تجربه نبوی، رؤیای رسولانه و پیامبر اقتدارگرا) کجاست؟ چرا افتراق «روشنفکری دینی» به سبک سروش (سرگرم اصلاح دین) و «نواندیشی دینی» (در کار اصلاح معرفت دینی) ناگزیر است؟

چالش اسلام و قدرت

سوی سراب با غرر

قسمت سیزدهم. آنچه در طول تاریخ اسلام اتفاق افتاده معلول عوامل مختلف بوده است، نه تک عامل، آن هم شخصیت پیامبر. لازمه پدیدارشناسی عدم داوری است. ادعای پیامبر اقتدارگرا که در بنیاد آن داوری صریح نهفته است پدیدارشناسانه نیست. جمع رویکردهای صوفیانه و فلسفه تحلیلی در یک دستگاه فکری اندیشه‌ای ناسازگار را باعث شده است. زیگزاگهای فرااخلاقی مدعی: نسبی‌گرایی، اخلاق واقع‌گرا، و بار دیگر نسبی‌گرایی. آقای خمینی برای مدعی پلی شده تا بتواند شخصیت پیامبر را درک کند. ادعای پیامبر اقتدارگرا به منزله عقبه ایدئولوژیک اسلام طالبانی است.

اخبار

سوی سراب با غرر

سخنرانی زنده با پرسش و پاسخ: یکشنبه ۱۳ تیر. با گزارشهای تاریخی موجود درباره پیامبر و اسلام چگونه باید مواجه شویم؟ مواجهه انتقادی، یا به اسم پدیدارشناسی هر رطب و یابسی را پذیرفتن؟ آیا تاریخ اسلام معادل اسلام، تجلی تعالیم پیامبر و آینه اسلام است؟ چرا ادعای پیامبر اقتدارگرا بر خلاف نظر مدعی، نقض موازین پدیدارشناسی است؟ چرا مدعی به نسبیت معرفت شناختی و اخلاقی رسیده است؟ قلب اسلام یعنی چه؟ چرا افتراق روشنفکری دینی (سرگرم اصلاح دین) به سبک مدعی و نواندیشی دینی (مشغول اصلاح معرفت دینی) ناگزیر است؟

اخبار

اقتدار و اقتدارگرایی

سخنرانی زنده با پرسش و پاسخ: یکشنبه ۳۰ خرداد. اقتدارگرایی یعنی چه؟ در علوم اجتماعی و سیاسی معاصر آن را چگونه تعریف کرده و چه مختصاتی برای آن ذکر کرده‌اند؟ مختصات اصلی آن به شکل مشخص چیست؟ شخصیت اقتدارگرا با پیشوای فاشیست چه تفاوتی دارد؟ در دائرة‌المعارف‌های علوم سیاسی و اجتماعی چه رهبرانی به عنوان مصادیق اقتدارگرایی معرفی شده‌اند؟ با توجه به معنای علمی اقتدارگرایی که صد در صد منفی است، انتساب آن به پیامبر اسلام چه هدفی را دنبال می کند و کدام مشکل را حل کرده است؟

چالش اسلام و قدرت

پست و کژ شد از تو، معنی سنی

قسمت یازدهم. در مثنوی تقدم عشق بر زهد مسلم است، اما قرآن مدافع خوف زاهدانه منهای محبت الهی نیست! منطق مولانا در مورد جهنم، عذاب، غم، و گریستن با منطق قرآن فرقی ندارد. هدف جنگهای پیامبر در مثنوی کسب قدرت و تغلب نیست، نفی صریح اقتدارگرایی! «حکایت آن مؤذن زشت آواز، که در کافرستان بانگ نماز داد و مرد کافری او را هدیه داد» در مثنوی زبان حال نسبت ادعای پیامبر اقتدارگرا و اسلام است: من همه‌ی عمر این چنین آواز زشت / هیچ نشنیدم درین دیر و کِنِشت.

اخبار

پست و کژ شد از تو، معنی سنی

سخنرانی زنده با پرسش و پاسخ: یکشنبه ۱۶ خرداد. به کدام دلیل عشق و طرب صوفیانه بر تقوی و خشیت قرآنی ترجیح دارد؟ مثنوی و دیوان شمس را شاقول و مرجع قرآن دانستن چه مقدمات معرفت شناختی و الهیاتی دارد؟ آیا احدی از عارفان سروده‌های خود را بر قرآن ترجیح داده، از نواقص کلام الهی داد سخن داده اند، یا برعکس کوشیده اند در مقابل متکلمان و فقیهانِ سرگرمِ ظواهر قرآنْ «جنبه های باطنی» کلام الهی را برجسته سازند؟ آیا مثنوی معنوی مولانا ادعای پیامبر اقتدارگرا را تأیید می کند؟

چالش اسلام و قدرت

از قیاسش خنده آمد خلق را

چالش اسلام و قدرت، جلسه دهم. هیچیک از شواهد قرآنی و روایی ادعای پیامبر اقتدرگرا از بوته نقد سربلند درنیامد. اصناف دین ورزی سروش از جمله مدلهای انسان و اسلام «تک ساحتی» است، که پیچیدگی شخصیت انسان تحویل به تفکیک ساده اندیشانه، تک عاملی، و انتزاعی فقه و فلسفه و عرفان شده است. کمال اسلام در جمع ساحتهای مختلف عرفانی، اخلاقی، فلسفی و فقهی آن است. مقایسه قرآن با «کتب مرجع!» (مثنوی و دیوان شمس) و نه برعکس، از مصادیق مقایسه کچلی طوطی با جولقی در دفتر اول مثنوی است.

اخبار

از قیاسش خنده آمد خلق را

سخنرانی زنده با پرسش و پاسخ: یکشنبه ۲ خرداد. تبلیغ «اسلام تک ساحتی» (چه فقیهانه، چه فیلسوفانه، و چه عارفانه) به‌ جای «اسلام چند ساحتی» (جامع شریعت، طریقت و حقیقت) چه عوارضی دارد؟ تفکیک عرفان به دو مکتب متقابل خوفی و عشقی تقسیم متعارف عرفان اسلامی است، یا خوانش قابل تأمل مستشرقان؟ ترجیح «عرفان عشقی» بر «عرفان ذوالعینین» (خوف و عشق توأمان) چگونه قابل اثبات است؟ مقایسه قرآن (کتاب الهی اسلام چند ساحتی) با کتب اسلام تک ساحتی عارفانه، از جمله با مثنوی و دیوان شمس چگونه قابل دفاع است؟

چالش اسلام و قدرت

چالش اسلام و قدرت ۱-۹ (چکیده)

لبّ بخش اول «چالش اسلام و قدرت» نقد شواهد قرآنی و روائی «ادعای پیامبر اقتدارگرا» در حدود یک بیستم متن اصلی تلخیص و در ضمن چهارده شاهد اصلی در اختیار علاقه مندان قرار می‌گیرد. این ادعا تغییر «معالم راه» است و «هندسه اسلام» را به کلی دگرگون می‌کند، لذا اهتمام بیشتری به نقد و بررسی آن کرده ام. این خلاصه امکان مروری دوباره به مدافعان و منتقدان ادعای مذکور می‌دهد تا درباره میزان قوّت ادله دو دیدگاه کاملا متضاد در برخی از مهمترین مباحث نواندیشی دینی معاصر به داوری بنشینند.

چالش اسلام و قدرت

شیپور را از سر گشادش زدن!

چالش اسلام و قدرت -۹. «الهیات شکنجه» روشنفکر خداناباور الگوی ادعای «پیامبر اقتدارگرا»ی روشنفکر دینی بوده است. بندگی خداوند اختیاری است، اما رکن بردگی مسلوب الاختیار بودن است. ادعای پیامبر اقتدارگرا در مورد خداوند تعمیم افکار لیبرالیستی به آخرت و خداوند و مبتنی بر نسبی گرایی معرفت شناختی و اخلاقی است. الهیات لیبرا‌ل‌مآب کلا با بندگی خدا سر سازش ندارد. اگر قرار است به همه اصول و موازین تفکر لیبرال مأب پابند باشیم نه اوامر و نواهی دنیوی خداوند قابل قبول است نه ثواب و عقاب اخروی و خصوصا عذاب جهنم.

اخبار

ترجیح طرب صوفیانه بر خشیت قرآنی!

سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ: یکشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰. در ادعای «پیامبر اقتدارگرا»، برای اصلاح نقیصه «خوف‌نامه»ای بنام قرآن و «سلطانی عبوس، خشن و اقتدارگرا» بنام الله، مثنوی و دیوان شمس شاقول قرآن معرفی شده‌اند، تا عشق و طرب صوفیانه جایگزین خوف و خشیت قرآنی گشته، قرآنِ «تالیف محمد» با مثنویِ مولانا «کتاب مرجع» اصلاح شود. چرا «قرآن به‌مثابه خوف‌نامه» (مانیفست اقتدارگرایی) با قرآن (به‌معرفی قرآن و پیامبر) متعارض است؟ مثنوی و دیوان شمس را سنجه و شاقول قرآن دانستن چه مقدمات معرفت شناختی و الهیاتی دارد؟

اخبار

عذاب، عقاب و جهنم در «خوف نامه»

سخنرانی زنده «چالش اسلام و قدرت -۸» همراه با پرسش و پاسخ، یکشنبه ۵ اردیبهشت ۱۴۰۰. آیا خوف از خداوند رذیلت است یا فضیلت؟ چرا خشیت و خشوع در برابر خداوند با ادعای اقتدارگرایی الهی ناسازگار است؟ آیا مجازات اخروی حق ستیزان تبهکار بعد از اتمام حجت مقتضای عدالت و رحمت الهی است یا دال بر اقتدارگرایی خداوند؟ بر فرض صحت «ادعای پیامبر اقتدارگرا»؛ قرآن، پیامبر، خدای اسلام، و اسلام چه جاذبه ای دارند تا به آنها ایمان آورد؟ و چرا نباید خود را بلافاصله از شرّ آنها نجات داد؟

چالش اسلام و قدرت

چالش اسلام و قدرت -۷

رحمان، رحیم، رئوف، ودود، و لطیف پنج اسم از اسمای حسنای خداوند سیمایی بسیار مهربان از پروردگار را به نمایش می گذارد. رحمت رحمانیه عام، مطلق، واسعه، نقد و بالفعل است، در حالی که غضب الهی خاص، مقید به عدم توبه، نسیه و بالقوه است و در آخرت نقد و بالفعل می شود. نسبت غضب و اخواتش به رحمت و اخواتش «یک به هفت» است. «تقدم و سبقت رحمت بر غضب الهی» شاکله قرآن کریم و سنن الهی است. «اسلام رحمانی» در تعارض تمام عیار با ادعای «پیامبر اقتدارگرا» است.

اخبار

چالش اسلام و قدرت

سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ: شنبه ۲۰ دی ۱۳۹۹. روشنفکر دینی محترم دکتر عبدالکریم سروش پنجمین گام خود را در اجرای برنامه حساب شده «اصلاح دین» برداشت: اسلام دینی خشن، خدای اسلام سلطانی مقتدر، قرآن خوف نامه، و محمد پیامبری اقتدارگرا بوده است. دلیل این دعاوی چیست؟ آیا تنها یا بزرگترین عامل خشونت احتمالی بعد از پیامبر تعالیم ایشان بوده است؟ آیا پیامبر مشرکان را بین پذیرش اسلام و مرگ مخیر کرده بود؟ با این توصیفات از اسلام، قرآن و پیامبر، چه مزیتی در مسلمانی باقی می ماند؟