آقای طباطبایی، انقلاب و نظام -۱۰

حکومت اسلامی به معنای حکومت روحانیون یا ولایت فقیه قابل پذیرش نیست. پیامبران نیامده اند که امور دنیوی که عقل بشری به آنها می رسد به ما تعلیم دهند. تعلیم اصلی پیامبران ایمان به خدا و آخرت است. اقتصاد و سیاست از جمله اهداف بعثت نبوده است. دین برای دنیا (و دین برای دنیا و آخرت) به تخریب دین و دنیا منجر می شود. آقای طباطبایی با بازرگان متقدم در اصول تفکر اشتراک نظر دارد، اما با بازرگان متأخر در دین شناسی و اندیشه سیاسی تفاوت نظر اساسی دارد.
سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ، سه شنبه ۲۶ اردیبهشت: مقایسه اندیشه سیاسی طباطبایی و بازرگان -۲. دیدگاه مهندس بازرگان قبل از انقلاب چه نسبتی با تلقی آقای طباطبایی از اسلام اجتماعی، حکومت اسلامی و نسبت بین اسلام و سیاست داشته است؟ اندیشه سیاسی بازرگان بعد از تجربه جمهوری اسلامی چه تحولاتی را پشت سر گذاشته‌است؟ آقای طباطبایی و «مهندس بازرگان متقدم» چه شباهتها و چه تفاوتهای نظری و عملی داشته‌اند؟ ایشان با «مهندس بازرگان متأخر» از حیث «دین شناسی و اندیشه سیاسی» چه نسبتی داشته است؟
پنج اشتباه تاریخی و فاحش ما در جمهوری اسلامی: اول. روحانیون بلکه فقها سیاستمداران خوبی نیستند. دوم. ولایت سیاسی فقیه در کلیه انواع آن فاقد اعتبار شرعی است. سوم. حکومت دینی برای تامین دنیای مردم ناموفق و مضر به حال دین است. چهارم. به جای سیاست اسلامی و اسلام سیاسی باید از جدایی نهاد دین از دولت دفاع کرد. پنجم. به کار گیری فقه و شریعت خارج از مناسک اشکال اساسی دارد. جمهوری اسلامی اصلاح ناپذیر است. هیچ نظامی در دراز مدت نمی‌تواند در مقابل اراده اکثریت قاطع مردم بایستد.
عید رمضان آمد و ماه رمضان رفت / صد شکر که این آمد و صد حیف که آن رفت. عید بر عاشقان مبارک باد! / عاشقان! عیدتان مبارک باد. عید آمد به کفْ نشان وصال / عاشقان! این نشان مبارک باد. امکان رؤیت هلال ماه رمضان بر اساس محاسبات معتبر علمی در یکی از مناطق کره‌ زمین با چشم غیر مسلح برای دیگر‌ مناطق معتبر است. امروز جمعه ۱ اردیبهشت ۱۴۰۲، ۲۱ آوریل ۲۰۲۳، اول شوال ۱۴۴۴ عید سعید فطر است. فطریه خود را مستقیما به فقرا/ مراکز خیریه بپردازیم.
دکتر رضا یوسفیان آزاده‌ آزادی خواه، عبد صالح خداوند و پزشک متخصص ارتوپد در سن ۵۵ سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد. در زندگی کوتاه خود سه انتخاب بزرگ کرد: دفاع از میهن در نوجوانی و هشت سال اسارت؛ مشی اصلاح‌طلبی سیاسی در دوران نمایندگی شورای شهر و دوره ششم مجلس شورا؛ امضای نامه تاریخی اردیبهشت ۱۳۸۱ به مقام رهبری: «تسلیم اراده ملت شوید و تا دیر نشده جام زهر را بنوشید. با مردم آشتی کنید.» یوسفیان و دیگر امضاکنندگان این نامه رد صلاحیت شدند! حق با یوسفیان است.
بدون ایمان به خدا، بدون ایمان به آخرت، بدون ایمان به نبوت خاتم پیامبران سبک زندگی مؤمنانه بی معنی است. نه قوام دینداری به تعبد است، نه قوام روشنفکری به عقلانیت غیرانتقادی. قوام دینداری به تسلیم حقیقت شدن است. از امور دینی تنها مناسک و شبه مناسک تعبدی هستند، و امور اعتقادی، اخلاقی و معاملات فقهی از منظر اسلام نواندیش تعبدی نیستند. نواندیشان مسلمان کدام امر خردستیز را پذیرفته اند؟ کدام امر خردپذیر را انکار کرده اند؟ کدام امر خردگریز را توجیه عقلی یا بی دلیل انکار کرده اند؟
دو روز بعد از انتشار این مصاحبه «ولایت فقیه یعنی چه؟» (۱۸ فروردین ۱۴۰۲) لایو اینستاگرامی کدیور برای دومین بار مسدود شد. (نوبت اول: بهار ۱۴۰۰) اگر فرض کنیم که سپاه سایبری مطالب این صفحه را برای نظام جمهوری اسلامی مضر تشخیص داده باشد، طبیعی است که به هر قیمتی برای خاموش کردن این صدای منتقد اقدام کند. در دی ۱۳۹۸ برای همیشه و اردیبهشت ۱۴۰۱ به مدت ۵۲ روز صفحه اینستاگرام کدیور مسدود شد. این دسیسه هم پشت سر گذاشته خواهدشد، ان‌شاءالله. عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد.
ولایت فقیه نوعی استبداد دینی است. ولایت فقیه یعنی فقیه سالاری با جمهوریت، مردم‌سالاری، حاکمیت ملی، حکومت قانون و آزادی قابل جمع نیست. ولایت شرعی فقیه بر مردم فاقد مستند معتبر عقلی و نقلی است. فقاهت ربطی به سیاست ندارد. ارائه نظریه سیاسی و مدیریت سیاسی کار فقیه نیست. رای مردم در همه پرسی فروردین ۱۳۵۸ هیچ ربطی به ولایت فقیه ندارد. بر خلاف تبلیغات رسمی، «ولایت عامه یا مطلقه فقیه» هرگز نظریه رسمی سیاسی تشیع نبوده است. کار دین از جمله اسلام حل مشکلات سیاسی و اقتصادی نیست.
سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ، یکشنبه ۲۰ فروردین. بنای این گفتار اقامه دلیل بر «امکان» سبک زندگی مؤمنانه از منظر اسلام نواندیش از طریق ایضاح نسبت دینداری با تعبد و تعقل است. آیا همه گزاره‌های دینی تعبدی هستند؟ آیا در زندگی مؤمنانه «عقلانیت» راه ندارد؟ آیا دینداری و نواندیشی آشتی ناپذیرند؟ آیا دیگر سبکهای زندگی «سازگاری درونی» دارند، برخلاف سبک زندگی مؤمنانه نواندیشانه که به «ناسازگاری درونی» مبتلاست؟ زندگی مؤمنانه چه نسبتی با اخلاق دارد؟ زندگی مؤمنانه چه نسبتی با «وادار کردن دیگران» به‌رعایت این سبک زندگی دارد؟
جمهوری اسلامي در زمان همه پرسی امر مبهمی بود. این تلقى که اسلامیت یعنی ولایت فقیه مطرح نبود. در فروردین ۱۳۵۸ کاریزمای آقای خمینی رای آورد، نه جمهوری اسلامی که بقچه‌ای بازنشده‌‌بود. آنچه ما به آن رای دادیم جمهوری اسلامی معرفی شده در پاریس بود، و با نظام ولایت فقیه حقیقتا فرق داشت. مشکل نظام با همه پرسی این است که اطمینان دارد در اقلیت محض است. مردم دیر یا زود اراده خود را بر نظام تحمیل می کنند. همه‌پرسی مسالمت آمیزترین و کم‌هزینه ترین راه اصلاح ساختاری کشور است.


۱۴۰۳-۱-۹

۲۰۲۴-۰۳-۲۸

مهمترین مطالب اخیر

عضویت در خبرنامه

Loading