فروردین ۱۹, ۱۳۹۲

حق و تکلیف

انسان در مقابل خداوند ذی حق نیست و مکلف محض است. اما در مدار انسان در قبال انسان حقوق و تکالیف دو طرفه مطرح می شود. هیچ حقی نیست مگر اینکه تکلیفی در مقابل آن است. حقوق پایه یا حقوق انسان از آن حیث که انسان است در قبال دیگر آدمیان یا نهایتا طبیعت است.تکلیف دینی را تنها دینداران می پذیرند ، اما تکلیف مقابل حق برای دیندار و غیر دیندار یکسان است و هر دو بر اساس قرارداد اجتماعی موظف به رعایت هستند.

اجتهاد در نسخ

مفاد آیه ۱۰۹ بقره درباره نسخ احکام مسیحیت و یهودیت توسط اسلام است و درباره نسخ درون دینی اسلام نیست. حدیث «حلال محمد ….» خبر واحد منقول از امام صادق (ع) است که احکام دائمی شریعت را در برمی گیرد نه احکامی که دوام آنها اول الکلام و مورد مناقشه است. اما سنت پیامبربه شرطی که با اسناد معتبر بدست ما برسد و مخالف قرآن نباشد متبع است و دومین منبع تعالیم اسلامی است. ضمنا در اعتقادات و امور مهمه خبر متواتر لازم است و خبر واحد در این دو حوزه حجت نیست. سیره‌ی ائمه اهل بیت (ع) در صورتی که با اسناد معتبر به ما برسد در شرح و تبیین تعالیم نبوی منبع دیگری برای تعالیم اسلامی است و قابل استناد است.قرآن «منبع قانون» می تواند باشد اما کتاب قانون نیست. به مفاد کتاب قانون عینا باید عمل کرد در همه جا و همه زمانها. اما منبع قانون در دستگاه اجتهاد با شرائط زمانی و مکانی سنجیده می شود و سپس قانون وضع می شود.

ان دین الله یسیر

پرسش: آیا این حدیث «ان دین الله یسیر فیسروا هذا الدین» حدیث معتبری است؟   پاسخ: در حد اطلاع حقیر عبارت «ان دین الله یسیر

هر حکومتی که با ایمان مردم سرجنگ نداشته باشد

اسلام ملازم با هیچ حکومتی نیست، هر حکومتی که مسلمانان بپسندند و با ایمان مردم سرجنگ نداشته باشد پذیرفته است. من قائل به «لزوم جدایی نهاد دین از دولت» هستم اما معتقد به امکان «جدایی دین از سیاست» نیستم.

تفاوت قرائتهای قرآنی ورش و نافع

مصحف عثمانی به دلیل کاستی های خط کوفی در نقطه و اعراب و گویشهای مختلف و اشتباه برخی قراء به چندین قرائت تلاوت شده است. اکثر قریب به اتفاق این اختلاف قرائات باعث تفاوت معنی نمی شود.در موارد اختلافی هیچیک از قرائات متواتر نیستند.

جواز ذبح قربانی خارج از مکه

قربانی کردن خارج از مکه به عنوان بدل از قربانی حج در ماه ذیحجه مجاز است، چه در وطن چه در غیر وطن. اولی ذبح به نیابت حاجی همزمان با مراسم حج است، اما در صورت عسر و حرج تا پایان ماه ذیحجه می توان آنرا به تاخیر انداخت. مهم این است که گوشت قربانی به مصارف شرعی آن برسد و تلف نشود.

خلفا و فاطمه زهرا (س)

پرسش: در اینکه صلاح چنین است تا در مواجهه با ذکر نام خلفای ثلاث ، ادب را مراعات کنیم ، حرفی نیست. اگرچه برخی معتقدند

تعمیم آیات جهاد خارج از زمانه و زمینه‌ی خود

آیات جهاد دستورالعمل مواجهه مسلمانان با همه غیرمسلمانان بویژه اگر تعرضی به مسلمانان نکرده باشند نیست. اسلام دین صلح و مداراست، اما در مقابل تعرض و حمله نظامی مسلمانان موظف به دفاع شرافتمندانه از خود است. اشکال زمانی آغاز می شود که کسی بخواهد آیات جهاد را خارج از زمانه و زمینه‌ی خود تعمیم دهد. این تعمیم خلاف نص قرآن و مخالف روح قرآن و اسلام و تعالیم پیامبر است.

رب تال للقرآن و القرآن یلعنه

پرسش: عبارت «رب تال للقرآن و القرآن یلعنه» را از جهت صحت و سقم روایی ارزیابی فرمائید؟   پاسخ: غزالی چنین مطلبی را در احیاء

پیامبر (ص) قبل و بعد از قدرت

پیامبر خدا (ص) با کسی که به مسلمانان متعرض نشده بود و وفای به عهد کرده بود، هرگز نجنگید. چه در مکه چه در مدینه حقوق مردم را رعایت کرد. قدرت منش و روش او را تغییر نداد. آیات سوره توبه و انفال و غیر آن تنها درباره‌ی «جنگ تدافعی» است.

صحابه و حدیث غدیر خم

خلفای راشدین، امهات مومنین و صحابه‌ی پیامبر (ص) از آن رو که برای اکثر مسلمانان مورد احترام هستند، از جانب شیعیان اهل بیت (ع) باید محترم شمرده شده به این معنا که به آنها اهانتی نشود، انتقاد مودبانه از ایشان هم هیچ اشکالی ندارد.
حدیث غدیر خم در کتب معتبر اهل سنت نیز روایت شده متواتر است و هیچ مسلمانی نمی تواند صدور آن را از پیامبر (ص) انکار کند.اختلاف شیعه و سنی در مفاد سخن پیامبر (ص) و معنای مولی و ولایت است. اهل سنت مراد پیامبر (ص) را نصرت و محبت علی بن ابی طالب می دانند، در حالی که شیعه می گوید مراد سرپرستی است نه محبت. اینکه مراد پیامبر (ص) چه بوده یک حرف است، اینکه اکثریت صحابه در آن زمان و بویژه بعد از رحلت پیامبر (ص) چه فهمیدند حرف دیگری است. اینکه غلط فهمیدند با اینکه تعمدا خلاف مراد پیامبر شان عمل کردند تفاوت دارد.