مصاحبه تحلیلی

ولایت فقیه، شیرازه – کتابخانه قرن

کتاب «ولایت فقیه، حکومت اسلامی» آقای خمینی یک کتاب مهم در موزه تاریخ ملت ایران است: ۱) مانیفست اسلام سیاسی، ۲) تز ولایت فقیه، ۳) نگاه بسیط و ساده‌انگارانه نویسنده به مقوله سیاست و اجتماع، ۴) محصول این کتاب یعنی جمهوری اسلامی از دیدگاه اکثر مردم ایران موفق نبوده است. اگر همه‌پرسی در پیش داشته باشیم، بیش از هفتاد و پنج درصد مردم ایران این بار به جمهوری اسلامی نه خواهند گفت، و در حقیقت به این کتاب و به آرمان نویسنده‌اش است که دارند نه می‌گویند.
HMouK
۱۴۰۱/۱۰/۱۰
سخنرانی

سیاست‌ورزی مسلمانان در دوران معاصر

سیاست‌ورزی امری تماما عرفی است. ترکیبی از عرف و دین نیست. اینکه کدام شیوه زمامداری کم خطاتر است، و کدام شکل مدیریت سیاسی پرفایده‌تر است اموری نیست که به کتاب و سنت مراجعه کنیم. اسلام نیامده دنیای ما را سامان کند. سامان دنیا که همان علوم تجربی، انسانی و اجتماعی است را عقل بشری و تجربه انسانی انجام می دهد. دولت دینی به هر معنایی در دوران مدرن ممتنع است. در کتاب «آخرت و خدا هدف رسالت انبیاء» بازرگان در نهایت به جدایی نهاد دین از دولت یا سکولاریسم رسید.
HMouK
۱۴۰۱/۰۶/۰۷
آقای طباطبایی، انقلاب و نظام

آقای طباطبایی، انقلاب و نظام -۹

شهادت آقای طباطبایی بر اعلمیت و تعین آقای میلانی بر مرجعیت بعد از آقای بروجردی به معنی این بود که آقای طباطبایی از هیچیک از مراجع حاضر در قم و نجف خصوصا آقای خمینی علیرغم فعالیتهای پرشور سیاسیش حمایت نکرده است. در ملاقات زمستان ۱۳۴۱ تمرکز آقای خمینی بر « لزوم مبارزه با اعمال خلاف شرع حکومت» در مقابل تمرکز مهندس بازرگان بر لزوم «مبارزه با استبداد، و پافشاری بر احقاق حقوق مردم» بوده است. در جمهوری اسلامی رویکرد ارتجاعی اول به قدرت رسید و رویکرد مترقی دوم حذف شد.
HMouK
۱۴۰۱/۰۵/۱۰
آقای طباطبایی، انقلاب و نظام

آقای طباطبایی، انقلاب و نظام -۸

آقای طباطبایی در زمره پیشتازان اسلام اجتماعی قبل از آقای خمینی بوده‌است. سیاست در تار و پود خود امری عرفی است. اجرای بخش ثوابت دینی چه ربطی به حکومت و والی آن دارد؟ جامعه مدنی مؤمنان متکفل آن می شود. وضع و اجرای احکام متغیر مصلحتی – که تمام سیاست است –، چه ربطی به اسلام و والی اسلامی دارد؟! اندیشه سیاسی آقای طباطبایی به استثنای قائل نبودن به ولایت فقیه ظرفیت یک نظریه سیاسی مطلوب برای زمان ما را دارا نیست. آقای خمینی چهار نظریه مختلف سیاسی تجربه کرده‌است.
HMouK
۱۴۰۱/۰۴/۱۵
اخبار

آقای طباطبایی، انقلاب و نظام -۸

سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ، یکشنبه ۱۲ تیر: اندیشه سیاسی طباطبایی در بوته نقد و تطبیق. اندیشه سیاسی خمینی چه تحولاتی از سرگذرانده و با شرایط زمانی مکانی چه نسبتی داشته است؟ طباطبایی در دو همه‌پرسی جمهوری اسلامی و قانون اساسی چه موضعی داشته‌است؟ اهم کاستی‌ها و نواقص نظریه سیاسی طباطبایی کدام است؟ آیا اندیشه سیاسی ایشان ظرفیت و خصوصیت یک نظریه سیاسی مطلوب برای زمان ما را داراست؟ آیا نظریه سیاسی این دو متفکر غیر از ولایت فقیه در محورهای دموکراسی، حقوق بشر و آزادی‌ها تفاوتی داشته‌است؟
HMouK
۱۴۰۱/۰۴/۰۹
آقای طباطبایی، انقلاب و نظام

آقای طباطبایی، انقلاب و نظام -۷

به نظر آقای طباطبایی حکومت اسلامی معادل «حکومت انسانی» است و زمامدار منتخب مردم که شرطش فقاهت نیست موظف به مشورت با ایشان و تأسی به روش زمامداری پیامبر است. استبداد فردی مطلقا مردود است. شیوه کشورداری پس از انقلاب هیچ تناسبی با رحمت نبوی و عدالت علوی نداشته است. به نظر آقای خمینی حکومت اسلامی یعنی ولایت انتصابی مطلقه فقیه، تصمیمات ولی فقیه متوقف بر مشورت با مردم نیست. اختیارات سیاسی ولی فقیه هم‌عرض اختیارات سیاسی پیامبر است نه در طول آن و محصور در چهارچوب احكام الهي نيست‌.
HMouK
۱۴۰۱/۰۳/۳۱
اخبار

آقای طباطبایی، انقلاب و نظام -۷

سخنرانی زنده همراه با پرسش و پاسخ، یکشنبه ۲۹ خرداد: تحقیقی درباره اندیشه سیاسی صاحب المیزان. اندیشه سیاسی آقای طباطبایی به شهادت آثار مکتوبش چه بوده است؟ دیدگاه ایشان درباره ولایت فقیه چه تناسبی با آراء اساتیدش غروی اصفهانی و میرزای نائینی داشته است؟ آیا آقای طباطبایی در هیجیک از آثار خود از حکومت اسلامی به معنای ولایت فقیه دفاع کرده است؟ تفسیر المیزان مدافع ولایت سیاسی فقیه است یا منکر آن؟ اندیشه سیاسی مکتوب آقای طباطبایی چه تناسبی با عبارت تاریخی «اولین شهید این انقلاب اسلام بود» دارد؟
HMouK
۱۴۰۱/۰۳/۲۵
سخنرانی

چرا رأی نمی دهم؟

به چهار دلیل در انتخابات جاری شرکت نمی کنم: اول. عبث و بی‌فایده بودن شرکت منتقدان وضع موجود در انتخابات نظام اصلاح ناپذیر؛ دوم. استمرار استدلال مخدوش انتخاب بین بد و بدتر؛ سوم. ریاست جمهوری در نظام ولایت مطلقه فقیه در هیچیک از تصمیم‌سازی‌ها کلان نقشی ندارد. چهارم. شرکت در چنین انتخاباتی رأی به مشروعیت نظام ولایی و حکومت اسلامی است: فرق نمی کند به چه کسی رای می دهید یا رای سفید یا باطله بدهید، مهم این است که رای بدهید و درصد شرکت‌کنندگان در انتخابات را بالا ببرید!
HMouK
۱۴۰۰/۰۳/۲۸
مصاحبه تحلیلی

جمهوری اسلامی مرحلۀ گذار به حکومت اسلامی بود

حسن روحانی آخرین رئیس‌جمهور ایران است. از این به بعد ایران «معاون اجرایی رهبر» دارد که البته همچنان اسم تشریفاتی رئیس‌جمهور را یدک می‌کشد. نظام می‌داند در فضای آزاد و رقابتی فاقد پایگاه اجتماعی است و ممتنع است که در یک رقابت عادلانه و آزاد نامزد مورد نظرش رای بیاورد. زمامداران جمهوری اسلامی و منصوبین ایشان هرگز به جمهوریت باور نداشته اند. جمهوری اسلامی حکومت گذار به «حکومت اسلامی» بوده است. گام اول اجماع ملی بر اصلاح‌ناپذیری نظام موجود مبتنی بر ولایت مطلقه فقیه و سیطره اختاپوسی سپاه پاسداران است.
HMouK
۱۴۰۰/۰۳/۲۲
نواندیشی دینی

نسبت دین و سیاست

از اسلام در حوزه سیاست چه انتظاراتی نباید داشته باشیم؟ انتظار اخلاق سیاسی از تعالیم اسلامی انتظاری روا و موجه است. به دلیل محدودیتهای ذاتی زمانی مکانیِ قوانین حقوقی و نظامات، ساز و کارها و تصمیمات سیاسی حقوق اساسی دینی یا علوم سیاسی دینی ممتنع و مضرّ است. نفی اسلام سیاسی و لوازمش معادل سکوت و انفعال سیاسی نیست، نفی اسلام سیاسی رها کردن اسلام از ابزاروارگی سیاسی است نه خوشامد به وادادگی سیاسی. مسلمانان مانند دیگر مردم در «جامعه مدنی» با هویت دینی خود فعالیت سیاسی می کنند.
HMouK
۱۳۹۹/۱۰/۱۴
مقاله

نخستین مجری فتوای تهمت: مورخ رسمی تاریخ انقلاب

چکیده: به دنبال ریشه یابی تهمت به مخالف مؤثر را با درسهای حکومت اسلامی: ولایت فقیه آقای خمینی سه بخش دیگر مورد بحث و بررسی قرار می گیرد: فتوای تهمت در ترجمه عربی حکومت اسلامی، عدم جواز تهمت به فقهای ناهمسو: مورد صدرها، و آزمون عملی فتوای تهمت: مورد محمد روحانی. چهره محوری هر سه بخش این قسمت حمید روحانی زیارتی است که می توان او را تجسم خط امام در قضیه تهمت معرفی کرد. مترجم اکثر کتاب محاضرات فقهیة حول الحکومة الاسلامیة او ولایة الفقیه محمد هادی معرفت است.…
kadivarad33
۱۳۹۷/۱۲/۲۰
مقاله

تهمت و پدیده موسی موسوی

چکیده: متن کامل درسهای دوازده‌گانه حکومت اسلامی چاپ نجف در اوایل سال ۱۳۴۹ از بخش فارسی رادیو بغداد به درخواست مصطفی خمینی توسط موسی موسوی اصفهانی قرائت شده است. وی نوه آقا سید ابوالحسن اصفهانی صاحب کتاب وسیلة النجاة است که تحریرالوسیلة آقای خمینی تعلیقه بر آن است. متن درسهای قرائت شده از رادیو عراق توسط شهید محمد رضا سعیدی از رادیو ضبط و پیاده شد، با وساطت اکبر هاشمی رفسنجانی توسط عبدالمجید معادیخواه تایپ و پلی کپی شد و به کمک اسدالله لاجوردی در تهران توزیع شد. موسی موسوی…
kadivarad33
۱۳۹۷/۱۲/۱۰
مقاله

تهمت در حکومت اسلامی چاپ نجف

چکیده: کلیه مراحل آماده سازی کتاب حکومت اسلامی: ولایت فقیه با دستور، سرمایه گذاری و نظارت شخص آقای خمینی صورت گرفته است. دستیار اجرایی مصطفی خمینی و مجریان حدود بیست نفر از روحانیون مبارز نجف که بین آنها تقسیم کار صورت گرفته بود. متن درسها توسط چند نفر از شاگردان آقای خمینی به دستور ایشان ویرایش شده و بعد از ویرایش توسط خود ایشان اصلاح و بعد از تایید نهایی چاپ شده است. انتساب ویرایش نجف به آقای خمینی قطعی است. در ویرایش کتاب نه تنها حالت گفتاری به نوشتاری…
HMouK
۱۳۹۷/۱۱/۲۱
مقاله

تهمت در حکومت اسلامی

چکیده: این تحقیق که قسمت اول آن به مناسبت ایام چهلمین سالگرد انقلاب منتشر می شود از سه زاویه به مسئله تهمت نگریسته است: اول ریشه یابی احکام مهدورالعِرض در فقه و روایات شیعه، دوم بررسی تهمت در دروس حکومت اسلامی آقای خمینی بلکه در مطلق آراء ایشان، و سوم پرداختن به فاجعه تهمت و بهتان نظام جمهوری اسلامی به منتقدان و مخالفان شاخص آن. بر خلاف تبلیغات شاهنشاهی و نیز اظهارات آقای خمینی اکثریت قریب به اتفاق روحانیت شیعه اهل سکوت و انفعال سیاسی بودند. لذا قاعده نه با…
HMouK
۱۳۹۷/۱۱/۱۴
سخنرانی

حکومت اسلامی در تعالیم پیامبر و ائمه

چکیده: حداقل سه رویکرد درباره حکومت اسلامی مطرح است: «اسلام سیاسی» آقای خمینی: حکومت اسلامی از اجزای ضروری اسلام است و کوشش برای اقامه و حفظ آن شرعا بر همگان واجب است. رویکرد «اسلام سنتی»: حکومت اسلامی منحصر به زمان پیامبر و ائمه است. رویکرد «اسلام نواندیش»: حکومت و نظام سیاسی امری عرفی و از ضروریات زندگی اجتماعی است. این امر در زمره انتظارات از دین محسوب نمی شود، و اگر پیامبر و ائمه در مقطعی به این امر اقدام کرده اند یا سخنی گفته اند، از زمره امور موقت…
HMouK
۱۳۹۷/۰۹/۰۲
یادداشت

یادنامه میرزای نائینی

مرداد امسال هشتادمین سالگرد درگذشت فقیه اصولی بزرگ و نظریه پرداز سیاسی عصر مشروطه میرزا محمد حسین نائینی است. میرزای نائینی در سلسله اساتید نویسنده و از متفکران ارزشمند سده معاصر است. این مختصر در بزرگداشت یادش شامل پنج مطلب در تحلیل انتقادی آراء او به شرح زیر است: أصول دولت مشروطه‌با اذن و نظارت فقیهان‌، قلمرو ولایت معصومان، اقسام حکومت، ولایت فقیه و گفتگوی منسوب به آخوند خراسانی و میرزای نائینی درباره حکومت اسلامی.
HMouK
۱۳۹۵/۰۵/۲۵
مقاله

چرا آخوند خراسانی به حکومت اسلامی باور نداشت؟

آخوند ملا محمدکاظم خراسانی رهبر دینی نهضت مشروطه متنفذترین منکر حکومت اسلامی در میان فقهای شیعه است. وی منکر همه‌ی انواع ولایت سیاسی فقیه بوده است. به‌نظر ایشان انحصار حکومت مشروعه در حاکمیت معصوم و امتناع آن در عصر غیبت از ضروریات مذهب امامیه ‏است. خراسانی علیرغم مبارزه‌ی مؤثر با استبداد، حکومت دینی (حکومت اسلامی یا حکومت مشروعه) را تجویز نکرده و به‌جای ولایت سیاسی فقیه (و سلطنت مسلمان ذی‌شوکت در عرفیات و ولایت فقیه در شرعیات) از نظر جمهور مردم در حوزه‌ی عمومی دفاع کرده است. با توجه به…
HMouK
۱۳۹۴/۱۲/۱۷
سخنرانی

چرا مسلمانیم؟

نسل جوان ما برای مسلمانی خود در مقابل سه پرسش اساسی قرار دارد. پرسش نخست در مقابل مدرنیته است. آشنایی با علوم تجربی، علوم انسانی، فلسفه های مضاف الهیات جدیدی می طلبد. با الهیات و فقه سنتی نمی توان در دوران جدید از نسل جوان تحصیل کرده انتظار قانع شدن داشت. پرسش دوم نسبت اسلام و خشونت است. نسل جوان ما می پرسد اگر اسلام این است که طالبان و القاعده و بوکوحرام دارد من چرا مسلمان باشم؟ مسلمانان برای حفظ هویت خود چاره ای جز مرزبندی با این تلقی…
HMouK
۱۳۹۳/۰۳/۲۸
مقالهبخش چهارم: سیاست دینی

فقاهت و سیاست

فقاهت و سیاست نقش کلیدی فقاهت در ‏قانونگذاري عدم اشتراط فقاهت در تصدي بالمباشره و مستقيم سياست فقاهت و سياست* مسئله «ولايت فقيه» به‌لحاظ نظري قدمتي دويست ساله و به‌لحاظ عملي پيشينه‌اي بيست و پنج ساله دارد. تجربه ولايت فقيه تحت نام «جمهوري اسلامي» در ‏ايران فرصت نيکويي است براي ارزيابي اين نظريه سياسي، نظريه ولايت فقيه اگرچه به‌لحاظ پيشينه نظري و تحقق عملي شيعي است، اما ديگر مذاهب ‏اسلامي نيز ظرفيت پذيرش آن را دارند. چراکه شيوه‌اي از حکومت اسلامي است که به‌دنبال اجراي احکام شريعت است و زمام…
kadivarad33
۱۳۸۸/۰۱/۱۴
مصاحبه تحلیلیمصاحبه

اسلام و مدرنیته ۵ – اسلام و دموکراسی

دوشنبه 15 اسفند 1384 مصاحبه داريوش سجادی با محسن کديور ، تلويزيون هما می توان در عين مسلمان بودن طالب دموکراسی نيز بود. بنده به دموکراسی اسلامی هم اعتقادی ندارم. دموکراسی شیوه ای است که ربطی به اسلام و مسیحیت و امثال آن ندارد و لیکن می توان در یک جامعه مسیحی، اسلامی، مارکسیسم و یا لائیک دموکراسی را به کار گرفت. دموکراسی نسبت به ایدئولوژی ها و ادیان مختلف بلاشرط است و از سوی همه آن ها امکان به کار گرفته شدن دارد پخش شده در برنامه از نگاه…
kadivarad33
۱۳۸۴/۱۲/۱۵
مباحث مقدماتی

۴. طبقه‌ بندي نظريه‌هاي دولت براساس مبناي مشروعيت سياسي

نظریه‌های دولت را به گونه‌های مختلف می‌توان طبقه‌بندی کرد. مهم‌ترین‌معیارهای طبقه‌بندی نظریه‌های دولت عبارت است از: منشأ و ماهیت‌دولت‌؛ غایت دولت‌؛ حدود آزادی فرد و اقتدار دولت‌؛ و منبع مشروعیت‌قدرت سیاسی‌. گروه‌بندی نظریه‌های حقوقی‌ِ دولت بر اساس معیار منبع‌مشروعیت قدرت سیاسی روشن‌تر از سایر گروه‌بندی‌هاست‌. اینکه‌قدرت دولت را ناشی از خداوند یا حقوق فطری یا اراده ملت بدانیم‌، برمیزان قدرت دولت و حدود آزادی فرد تأثیر می‌گذارد. با توجه به نظریه‌های موجود دولت در فقه شیعه می‌توان آنها را براساس معیارهای زیر طبقه‌بندی کرد: ۱٫ منبع مشروعیت قدرت سیاسی‌(انتصاب از…
kadivarad33
۱۳۷۶/۱۲/۰۲