Tag

ولایت Archives - محسن کدیور

سخنرانی

امامت و اعتدال دینی

امامت سه ساحت متمایز و متفاوت دارد. کدام یک از این ساحات اصل اعتقادی است؟ آیا باور به هر سه ساحت لازمه‌ی تشیع است؟ ساحت اول: مرجعیت علمی و اسوه‌ی عملی. امام پس از خدا و پیامبر منبع سوم اخذ معارف دینی، معلم، مفسر و شارح بی خطای وحی الهی و سنت نبوی است. ساحت دوم: زعامت سیاسی. امام خلیفه‌ی پیامبر در زمامداری و حکومت داری و قضاوت در مرافعات مردم دوران خود است. ساحت سوم: ولایت تکوینی و وساطت فیض. امام باذن الله توان تصرف در کائنات دارد و…
HMouK
۱۳۹۱/۰۹/۰۴
بخش اوّل : مبادى تصورى ولايت

فصل اول: معنای لغوی ولایت

فصل اول   معناى لغوى ولايت   پيش از بحث از معناى اصطلاحى ولايت در نظريه ولايت فقيه و حكومت ولايى، مى بايد به معناى لغوى ولايت بپردازيم و مشخص كنيم، اين واژه معناى واحد يا معانى متعددى دارد؟ آيا اين معانى متعدد مشترك لفظى هستند يا همگى تعابير مختلف از معانى واحدى هستند (مشترك معنوى)؟ آيا در اين بحث عالمان لغت همداستانند يا نه؟ 1. ولايت از ريشه «و - ل - ى» مشتق شده است. مشتقات اين ماده در عربى و فارسى كه مورد استعمال فراوان است عبارتند…
kadivarad33
۱۳۷۷/۰۹/۰۱
بخش اوّل : مبادى تصورى ولايت

فصل دوم‏: ولايت عرفانى

فصل دوم‏   ولايت عرفانى   در سه علم عرفان، فقه و كلام از ولايت بحث مى شود. معناى اصطلاحى ولايت در اين سه علم مى بايد مورد بحث تطبيقى قرار گيرد. بحث تشريحى از سه معناى اصطلاحى ولايت عرفانى، ولايت كلامى و ولايت فقهى، مقدمه لازم بحث ولايت از ديدگاه قرآن و روايات خواهد بود. عنايت به ابعاد مختلف ولايت در حوزه هاى ياد شده ما را در فهم صحيح و دقيق مراد از ولايت در ولايت فقيه و حكومت ولايى يارى كرده، از بازى با الفاظ، مغالطات زبانى…
kadivarad33
۱۳۷۷/۰۹/۰۱
بخش اوّل : مبادى تصورى ولايت

فصل سوم‏: ولايت كلامى‏

    فصل سوم‏   ولايت كلامى‏   در حكومت ولايى و ولايت فقيه، آيا مراد از ولايت، ولايت كلامى است؟ يعنى ولايت به همان معنا كه در علم كلام در مورد معصومين بكار مى‏رود و از اصول مذهب است؟ در پاسخ به اين سؤال چاره‏اى جز بحث از ولايت كلامى نداريم. 1. ولايت اهل بيت پيامبر عليهم‏السلام به معناى محبت و مودت ايشان، يكى از تعاليم اسلامى است. به حكم صريح قرآن، مسلمانان موظفند «مودت فى القربى» را رعايت كنند.(54) اگرچه در بعضى مصاديق اهل بيت بين شيعه و…
kadivarad33
۱۳۷۷/۰۹/۰۱
بخش اوّل : مبادى تصورى ولايت

فصل چهارم‏: ولايت فقهى‏

فصل چهارم‏   ولايت فقهى‏   1. ولايت از ديرباز در فقه مطرح بوده وقدمتى به قدمت فقه دارد. ولايت شرعى يكى از «فروع فقهى» است، نه از اصول اعتقادى يا از اركان تشيع. 2. مباحث فقهى در عامترين تقسيم به عبادات و معاملات تقسيم مى‏شوند. ولايت يكى از «معاملات» (بالمعنى الاعم) است، نه از عبادات. معاملات نيز در كلى‏ترين تقسيم به عقود، ايقاعات و احكام تقسيم مى‏شوند.(80) عقد انشاء مبتنى بر رضايت طرفين است از قبيل بيع و نكاح. ايقاع، انشاء يك جانبه است و به رضايت طرف مقابل…
kadivarad33
۱۳۷۷/۰۹/۰۱
بخش اوّل : مبادى تصورى ولايت

فصل پنجم: ولايت در قرآن

فصل پنجم ولايت در قرآن النبىُّ اَوْلى بالمؤمنينَ مِنْ اَنفُسِهِمْ احزاب / 6 قرآن كريم سنگ اول بناى تفكر و معارف اسلامى است. در علوم اسلامى، ناسازگارى هر مسئله و انديشه اى با مبانى قرآنى، آن مسئله و انديشه را بى اعتبار مى كند. در سنت عترت طاهره عليهما السلام «لزوم عرضه بر قرآن» به عنوان قاعده عمومى اعتبار روايات مطرح شده است.(109) قاعده «لزوم عرضه بر قرآن» در حوزه روايات و احاديث منحصر نمى شود. اين قاعده ملاك اعتبار تمامى مسائل علوم و معارف اسلامى است. آنچه با مبانى…
kadivarad33
۱۳۷۷/۰۹/۰۱
بخش اوّل : مبادى تصورى ولايت

فصل ششم: ولايت در سنت

فصل ششم ولايت در سنت امام باقر عليه السلام: «ولم يناد بشى ء كمانودى بالولاية» اصول كافى مراد از سنت، قول، فعل و تقرير معصوم عليه السلام است. پس از قرآن كريم، سنت پيامبر صلى الله عليه وآله و اهل بيت عليهما السلام، بزرگترين منبع انديشه اسلامى است. قرآن كريم، تعليم كتاب(220) و تبيين آيات الهى(221) را از وظايف پيامبر صلى الله عليه وآله برشمرده است، و مسلمانان را موظف به اطاعت از رسول اكرم صلى الله عليه وآله(222) و رعايت اوامر و نواهى نبوى(223) كرده است. از آنجا كه…
kadivarad33
۱۳۷۷/۰۹/۰۱
مباحث مقدماتی

۱. مراحل چهارگانه تطور فقه سياسي شيعه

رویکرد سیاسی فقیهان شیعه را از آغاز ــ یعنی شروع کبری‌در سال ۳۲۹ ــ تا امروز می‌توان به چهار مرحله تقسیم کرد: مرحله اول‌: عصر شکوفایی فقه خصوصی‌ این مرحله عصر شکوفایی فقه خصوصی که از اوایل قرن چهارم تا آغازقرن دهم‌هجری را دربرمی‌گیرد دوران تأسیس‌، رشد وشکوفایی‌فقه فردی‌است‌. وهنوز به فقه عمومی‌، مسائل سیاسی و حقوق اساسی عنایت نشده‌است‌. نه شرایط بیرونی مهیای طرح این‌گونه مسائل است و نه ذهنیت‌فقیهان آماده حل آنها. اگرچه واژه‌هایی از قبیل حاکم‌ِ شرع‌، سلطان و امام باوظایفی همانند مراحلی از امر به معروف…
kadivarad33
۱۳۷۶/۱۲/۰۲